همان‌طورکه پیداست واژۀ ریسرچ (research) یا تحقیق به‌معنای بررسی، پرس‌وجوکردن، پژوهش و مطالعه است. با کمک این واژه می‌توانیم تعریف درستی از تحقیقات بازار (تحقیق بازار) یا مارکت ریسرچ (market research) ارائه دهیم؛ بنابراین به هر فعالیتی تحقیق در مورد بازار می‌گوییم که ما را به شناخت، بررسی و تحلیل بازار، محصول و مخاطب برساند؛ به‌عبارتی تحقیق بازار همان تحلیل و بررسی بازار و شناخت بهتر مشتری در جهت تولید محصول موردنیاز اوست.
تحقیقات بازاریابی یکی از آن واژگانی که اغلب به‌صورت اشتباه به‌جای تحقیقات بازار استفاده می‌شود. در ادامه به اختصار به تفاوت این دو مفهوم می‌پردازیم. بحث های قابل توجهی دربارۀ تفاوت بین تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی وجود دارد. تفاوت اساسی آن‌ها در این است که تحقیقات بازار به بررسی بازارها (مشتریان، مصرف کنندگان، توزیع و…) می پردازد؛ درحالی‌که تحقیقات بازاریابی به بررسی هر موضوع مرتبط با بازاریابی (رفتار مصرف کننده، اثربخشی تبلیغات، اثربخشی نیروی فروش و… می پردازد؛ بنابراین تحقیقات بازاریابی شامل تحقیقات بازار می‌شود. (https://yun.ir/3thuw3)
پس از اینکه با تعریف تحقیقات بازار و اهمیت و اهداف آن آشنا شدیم، بهتر است بدانیم که مارکت ریسرچ انواع مختلفی دارد که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم. به‌طور‌کلی ۴ نوع مارکت ریسرچ داریم که عبارت‌اند از:
در ادامه هرکدام را به اختصار توضیح می‌دهیم.
تحقیقات اولیه تحقیقاتی است که توسط خودِ شما (یا شخصی که استخدام می‌کنید) انجام می‌شود. هدف از این نوع تحقیقات جمع‌آوری دیتاست به‌طور ویژه برای هدفی که در حال حاضر دارید. در مارکت ریسرچ اولیه شما می‌توانید از نظرسنجی، مصاحبه یا یک گروه متمرکز استفاده کرده و رفتار شرکت‌کنندگان را مشاهده یا آزمایش کنید. در این روش قرار است شما شخصی باشید که این داده‌های خام را مستقیماً به دست می آورد و به‌طور خاص برای نیاز فعلی تحقیق شما جمع‌آوری می‌کند. درواقع در تحقیقات بازار اولیه سعی می‌کنیم وضعیت و عملکرد فعلی مجموعه را در حوزه فروش محصول مدنظر رصد کرده و به جنبه‌های مختلف محصول با ابعاد زیر بپردازیم: تجزیه‌وتحلیل فروش فعلی؛ اثربخشی شیوه‌های اِعمال فروش؛ درنظرگرفتن برنامه رقبا.
این روش که گاهی اوقات «تحقیق روی میز» نامیده می‌شود (زیرا می‌توان آن را از پشت میز انجام داد)، شامل تحقیق و تجزیه‌وتحلیل تحقیقات و داده‌های موجود است؛ داده‌هایی که در ابتدا توسط شخص دیگری جمع‌آوری شده است. این داده‌ها ممکن است در مجلات، کتابخانه‌ها یا منابع آنلاین موجود باشند.
شما اطلاعات به‌دست‌آمده را روی مسئله تحقیق شخصی خود اعمال خواهید کرد؛ اما این داده‌ها در ابتدا توسط شما جمع‌آوری نشده است؛ به همین دلیل به آن «تحقیقات ثانویه» می‌گویند. تحقیقات ثانویه اغلب رایگان است. در این روش به‌لطف اینترنت داده‌ها به‌طور فزاینده‌ای در دسترس هستند. وظیفه شما به‌عنوان یک محقق ثانویه این است که به جست‌وجوی این منابع بپردازید، داده‌ها را برای پروژه خاص خود اعم از اندازه بازار به کار ببندید. البته نکته منفی تحقیقات ثانویه در این است که ممکن است نتوانید اطلاعات تحقیق بازار ثانویه را به‌اندازه کافی خاص برای پروژه خود پیدا کنید. در این صورت شما باید تحقیقات اولیه را انجام دهید.
داده‌های ثانویه انواع و اقسام گوناگونی دارد. داده‌های داخلی شرکت مانند جزئیات مشتری، ارقام فروش، کارت‌های زمانی کارمندان و غیره را نیز می توان داده‌های ثانویه دانست. مقالات منتشرشده ازجمله ژورنال‌های مورد ارزیابی، روزنامه‌ها، مجلات و حتی پست‌های وبلاگ به‌عنوان منابع داده ثانویه محسوب می‌شوند. همچنین اسناد حقوقی مانند حق ثبت اختراع و پرونده‌های سالانه شرکت جزو منابع تحقیق ثانویه هستند.
داده‌های شبکه‌های اجتماعی منبع جدیدی از داده‌های ثانویه هستند؛ به‌عنوان مثال نیویورک تایمز در طول ۲۰۰۹ ترافیک توییتر را جمع‌آوری کرد و این گزارش تصویری خیره‌کننده از نظرات کاربران را ارائه داد. داده‌های ثانویه در اطراف ما هستند و به‌طور فزاینده‌ای می توان داده‌های رفتاری را از منابع ثانویه به دست آورد؛ داده‌هایی که‌می توانند از داده‌های خود گزارش (از طریق نظرسنجی‌ها و گروه‌های متمرکز) قدرتمندتر و مطمئن تر باشند. در تحقیقات بازار ثانویه به‌دنبال اهداف زیر هستیم: تجزیه‌وتحلیل داده‌هایی که قبلا منتشر شده؛ شناسایی رقبای خود؛ تعیین معیارهای خود؛ مشخص‌کردن بازار هدف خود (یعنی افرادی که زندگی خاص و الگوی رفتار خاصی را دنبال کرده و مورد توجه ما هستند)؛
تفاوت تحقیقات بازار اولیه و ثانویه در چیست؟
در تحقیقات بازار اولیه شرایط موجود بازار و محصول را از جنبه‌هایی مانند میزان فروش و سهم بازار و مدل کاری رقبا (که توسط خود بنگاه یا کسب و کار صورت گرفته) بررسی کرده، سپس در تحقیقات بازار ثانویه اطلاعات به‌دست‌آمده را در کنار اطلاعات کلی تر از آن صنعت تجزیه‌وتحلیل می‌کنیم؛ در market research ثانویه با شناسایی رقبا و تعیین معیار و بازار هدف خود هدف گذاری می‌کنیم. به‌نوعی در مارکت ریسرچ ثانویه اطلاعات به‌دست‌آمده را منطبق با نیاز مجموعه خود ارزیابی می‌کنیم؛ زیرا در تحقیقات بازار اولیه این اطلاعات متناسب با نیاز مجموعه و توسط بنگاه گرداوری شده است و با تحقیقات بازار ثانویه که کلی‌تر بوده و دربرگیرندۀ کل صنعت و اخبار روز دنیاست، تفاوت دارد. برگرفته از: https://bit.ly/3p3dPPf
در تحقیقات بازار کمی به‌دنبال گردآوری اطلاعاتی از جنس آمار هستیم تا بتوانیم از این اطلاعات و آمار به‌دست‌آمده در تحلیل‌هایمان استفاده کنیم؛ به‌عنوان مثال در حوزه صنعت مواد غذایی وقتی برای فهمیدن میزان رضایت مشتری پرسش‌نامه‌هایی تهیه می‌کنیم، درواقع تحقیق کمی را انجام داده‌ایم؛ زیرا خروجی این پرسش‌نامه آمار و اعدادی است که نشان می‌دهد مثلا ۸۰درصد مشتریان از فلان محصول راضی بوده، ۱۰درصد ناراضی و ۱۰درصد نظری ندارند.
در این مدل از تحقیقات بیشتر به‌دنبال توصیف‌های مطرح‌شده از سمت مشتریان و مصرف‌کنندگان هستیم تا بفهمیم آن‌ها چگونه فکر کرده و تصمیم می‌گیرند؛ به‌عنوان مثال در همان حوزه صنعت غذا اگر هدف ما کسب اطلاعاتی از جنس علل نارضایتی یا رضایت مشتری و مصرف‌کننده است، درواقع باید تحقیقات بازار کیفی انجام دهیم؛ یعنی با تهیه پرسش‌نامه‌هایی علل و پشت پرده افراد را در انتخاب یک محصول نسبت به محصولی دیگر جویا می‌شویم. بهتر است بدانید در فرایند market research اولیه و ثانویه از تحقیقات بازار کمی و کیفی هم استفاده می‌کنیم.
برگرفته از سایت مدیربان: https://modirban.com/what-is-market-research/
