در این مطلب می خواهیم به این بپردازیم که مراحل اجرای رابیتس کاری به چه صورت است، از چه ابزارهایی در این فرایند استفاده می شود و چه نکاتی را در اجرای رابیتس کاری باید رعایت کنیم.
رابیتس کاری یکی از فرمت های اجرای سقف کاذب بوده و در ایران رواج زیادی دارد. رابیتس کاری یعنی اجرای پوشش سقف کاذبی با شبکه های مشبک فولادی که جهت پوشاندن بتن و تیرآهن، پیوستگی سطح دیوارها و ساخت یک بستر مناسب برای نصب تاسیسات کاربرد دارد.
جهت زیرسازی گچ کاری سقف یا به عبارتی استحکام و زیباسازی سقف از رابیتس استفاده میشود. رابیتس یا راویز شبکه ای فلزی ساخته شده از ورق های گالوانیزه است.معمولا طول ورق گالوانیزه برای تولید رابیتس 240 سانتی متر و عرض 60 سانتی متر است.با انجام یکسری ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ مانند ﭘﺮﺳﻜﺎری وﻛﺸﺶ روی ورق های گالوانیزه اﻳﻦ ﺻﻔﺤﺎت ﺑﻪ راﺑﻴﺘﺲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ.
درواقع رابیتس صفحه فولادی مشبکی ست که بوسیله سیم رابیتس بندی به بخش فرعی متصل میشود. استفاده از میله های افقی و عمودی نیز جهت محکم کردن این سقف ها ضروی هستند؛ به طوری که سقف رابیتس به این میله ها جوش داده میشود.
سطح زیرین رابیتس به علت اینکه از جنس گالوانیزه است، به خوبی پوشش میگیرد. از مزایای سقف های رابیتس می توان به این اشاره کرد که طراحی های زیبا و متنوعی دارند، سرعت بالایی داشته و مصالح آن تقریبا در دسترس می باشند.
سقف کاذب رابیتس از اجزای زیر تشکیل شده است:
این میلگردها به شکل دفنی یا جوشی بار اصلی سقف کاذب رابیتس را به سقف اصلی یا تیراهن ها منتقل میکنند. قبل از اجرای سقف صلب، در محل پیش بینی شده در زمان اجرای سقف، قسمتی را در سقف مدفون میکنند و قسمتی را به شکل آویز باقی میگذارند. با خم نمودن انتهای آویز جوشی و جوش دادن آن به اجزای سقف در طول مورد نظر کار ما برای اجرای مرحله بعدی آماده است.
برای اجرای این عملیات باید میلگردها حتما به صورت قائم در نقطه اتصال به سقف صلب خم شده و طول مناسیی برای جوش داشته باشند. اگر اتصال به صورت نقطه جوش باشد پذیرفته نمی شود. نکته مهم تر از همه این است که جوش کاری توسط فردی ماهر انجام شود تاخروجی تمیز و مناسبی داشته باشیم.
نقس مهم و اصلی، انتقالِ بار سقف کاذب به میلگردهای آویز و سقف اصلی است. این وظیفه بر عهده نبشی باربر است. سایز این نبشی ها حداقل باید 3 سانتی متر بوده و بیشترین مقدار آن به میزان بار و فاصله های آنها و طول آزاد کار بستگی دارد. به طور کلی احتمال دارد حداکثر میزان اندازه نبشی های بار به 5 سانتی متر هم برسد.
فاصله نبشی ها از یکدیگر باید حدود 60 سانتی متر باشد. این جزء باید در کناره سقف، گوشه ها یا کنج ها نصب شود. بیشترین میزان طول کنسولی میلگردهای فرعی (بدون اجرای نبشی) 15 سانتی متر است.
رابیتس یا توری رابیتس نیز جزء اصلی سقف رابیتس کاری بوده و جنس مقاومی دارد. این محصول فولادی از متصل کردن مفتول های نازک گالوانیزه به تعدادی پایه اصلی گالوانیزه تولید میشود. این پایه ها به پل معروف هستند و به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شوند.
این مفتول ها یکی از بهترین گزینه ها جهت فیت کردن رابیتس بندی می باشند، دارای ضخامت 8/0 میلی متر بوده و جنس گالوانیزه دارند. مفتول های گالوانیزه رابیتس بندی، نرمی قابل توجهی داشته و ضدزنگ و مقاوم هستند. جهت اتصال رابیتس به میلگردهای فرعی و نبشی ها از مفتول رابیتس بندی استفاده میشود.
اندود گچ یا سیمان در مرحله پایانی کار و با توجه به طرح رابیتس بندی و نحوه قرارگیری سقف و یا مکان سقف کاذب اجرا میشود. در اجرای گچ کاری، محل اجرای رابیتس نیز اهمیت دارد و مهم است طرح رابیتس روی نما اجرا میشود یا در سقف داخلی ساختمان یا بخشی از سقف بیرونی. گچ کاری در دو مرحله انجام میشود:
1. پرنمودن حفره‌هاي رابيتس: اجرای این مرحله برای پر کردن حفره های رابیتس ضروری است. متاسفانه گچ زیادی در این مرحله مصرف میشود و هدررقتِ زیادی دارد. اما می توان برای جلوگیری از این مشکل از گچ زنده استفاده کرد.اگر بخواهیم از ملات سیمان استفاده کنیم باید از ملات پودر، خاک سنگ و سیمان کمک گرفته و ملات به صورت آستری اجرا میشود.
2. اجرای روکش نهایی: برای تکمیل نهایی و زیباسازی طرح رابیتس این مرحله اجرا میشود. اجرای این مرحله باعث ایجاد سطحی یکنواخت و صاف خواهد شد.
اجرای رابیتس کاری به صورت کامل و حرفه ای دارای سه مرحله است که در ادامه با آنها آشنا می شویم.
مرحله 1: نصب میلگردهای آویز
همانطور که در بالا اشاره کردیم، میلگردهای آویز را یا از قبل داخل سقف دفن می کنند یا در زمان اجرای سقف رابیتس آنها را به تیرهای آهن جوش می دهند.این میلگردها بار اصلی سقف کاذب رابیتس را تحمل میکنند.اگر میلگردهای آویز از قبل در سقف جایگذاری شوند، با دقت و با توجه به طرح رابیتس در محل های مورد نظر مدفون یا در واقع نصب میشوند؛ به شکلی که در زمان رابیتس بندی مقداری از آنها بیرون بوده تا بتوان رابیتس را روی آنها نصب کرد.
در مرحله بعدی این میلگردها را خم کرده و میلگردهای بعدی را به آنها جوش می دهند. فاصله میلگردهای آویز از یکدیگر نیز اهمیت دارد و نباید از 60 سانتی متر بیشتر باشد. برای سقف های سنگین و یا با طرح ویژه این فاصله را 30 سانتی متر در نظر می گیرند.
مرحله 2. نصب رابیتس
جهت نصب رابیتس آن را بر روی میلگردهای قرار داده و جوش میدهند. جنس رابیتس فولادی ست در برابر جوشکاری مقاوم بوده و آسیب نمی بیند. رابیتس دارای تعدادی ستون است که به پل معروف بوده و در ایران در دو نوع 9 پل و 13 پل تولید میشود. جهت پیشگیری از شکم دادن گچ بهتر است از رابیتس با تعداد پل های بیشتر با وزن سنگین تر استفاده کرد.
اگر تمایل به جوشکاری نداشته باشید، می توانید مفتول رابیتس بندی را برای اتصال رابیتس به میلگردهای آویز در مرحله اول بکار ببرید.
مفتول رابیتس بندی برای اتصال رابیتس به زیرسازی کمک میکند. رابیتس ها تنوع زیادی دارند و برای اینکه سقف شما به درستی اجرا شود و دوام و کیفیت بالایی داشته باشد، بهتر است نوع رابیتس را نسبت به فاصله میلگردها تعیین کنید. وقتی فاصله میلگردها زیاد است، بهتر است از رابیتس سنگین تر استفاده شود.
مرحله 3: گچ کاری
زمانی که رابیتس به صورت کامل نصب شد، نوبت به مرحله گچ کاری می رسد. همانطور که در قسمت اجزای سقف رابیتس اشاره کردیم، روی رابیتس را با اندود گچ صاف و یکنواخت میکنند.
این مرحله اصولا باید چندین‌بار اجرا شود تا ما را به طرح دلخواه و منظم سقف رابیتس مورد نظر برساند. این کار باید توسط یک فرد ماهر در گچ کاری انجام شود تا خروجی نهایی تمیز و منظم از کار درآید.
استفاده از رابیتس کاری در نما باعث میشود دیواری یکنواخت و زیبا داشته باشیم؛ زیرا رابیتس موجب پیوستگی و یکنواختی دیوار شده و مانع از ایجاد انفصال یا ترک در آن می گردد.
از آنجایی که رابیتس به هموارسازی سطوح ساختمانی کمک میکند، انتخابی عالی جهت اجرای سقف کاذب، گچ کاری، ترک های ساختمان، پنهان کردن بتن سیمانی و... می باشد. رابیتس در زیباسازی دکوراسیون داخلی منازل نیز کاربرد زیادی دارد. این محصول فولادی عالی گزینه ای مناسب جهت پوشاندن تاسیسات مکانیکی و برقی ساختتمان است.
در حال حاضر در ساخت و ساز برای ایجاد نماهای ترکیبی و چند لایه و برای ایجاد طرح های خاص و زیبا از رابیتس استفاده میشود. گاهی حتی پیاده سازی بسیاری از طرح ها جهت زیباسازی نما و سقف بدون استفاده از رابیتس شاید امکان پذیر نباشد.
1. میلگردها باید از فولاد نرمه بوده و امکان جوش پذیری مناسبی داشته باشند.
2. از رابیتس مناسب با متراژ و نوع سقف یا نما استفاده شود؛ به این معنی که هر چه مقدار فاصله نبشی های از یکدیگر بیشتر بوده و فاصله میلگردهای افقی نیز از یکدیگر بیشتر باشد، جهت جلوگیری از شکم دادن کار باید از رابیتس تعداد پل و وزن بیشتر استفاده کرد.
3. توجه کنید حتما جهت بستن رابیتس یک زیرسازی صحیح داشته باشید و از مفتول گالوانیزه رابیتس بندی برای این کار استفاده کنید.
4. شرایط حمل و نگهداری کارگاهی مناسب
در حمل میلگردها و نبشی ها باید دقت زیادی داشته باشید تا در موقع بارگیری یا جا به جایی معمولی تاب برنداشته یا کج نشوند. همچنین باید از آنها در برابر باران و برف نگهداری کنید تا زنگ نزنند.
در انبار نگهداری نبشی ها و میلگردها باید آنها را از سطح زمین دور نگهدارید تا رطوبت یا گردوغبار روی آنها تاثیر نگذارد. این کار با قراردادن چهارتراش یا آجر و.. در زیر آنها امکان پذیر هست.
به طور کلی اجرای رابیتس کاری زمان زیادی نمی برد و به متراژ کار بستگی دارد.اگر سقف شما ساده باشد، تنها با مقداری گچ و 2 استادکار ماهر و یک کارگر ماهر گچ سازی می توانید حدود یک روز کاری بین 30 تا 40 متر مربع را آماده کنید.
به طور کلی مهارت استادکار در اجرا و درک طرح و میزان آشنایی او با رابیتس کاری و سرعت انجام کارش در اجرا و پیاده سازی سقف رابیتس تاثیرگذار است.
جهت اجرای رابیتس کاری سقف ساختمان حداقل شما به 4 نفر نیرو نیاز دارید که عبارت اند از:
1. يك نفر جوشكار جهت اجرای زيرسازی.
2. يك كمك جوشكار برای رساندن ابزار و مصالح به جوشكار.
3. يك نفر رابيتس بند.
4. يك شخص برای کمک به رابيتس بندی.
هر چه تعداد افرادی را که روی پروژه کار میکنند، افزایش دهید سرعت کار نیز افزایش پیدا میکند.
رابیتس بندی جهت امور مختلفی انجام میشود؛ مانند موارد زیر که هر یک را به گونه ای می توان نوعی از رابیتس کاری دانست:
· جهت طراحی سقف های خاص و زیبا
· برای نورپردازی های مخفی
· جهت اندود کاری کانال ها یا تونل های تاسیسات
· جهت ساخت تندیس ها
· برای ایجاد سقف های کاذب
· جهت ایجاد انواع پلاستر کاری های گچی و سیمانی
· برای ممانعت از ترک های سطحی دیوار و ستون و ..
· جهت رابیتس بندی دور ستون
· برای اجرای رابیتس بندی دور ستون جهت کاهش اختلاف جنس مصالح فلزی با آجر
اجرای رابیتس کاری در ساختمان کاری لازم و ضروری ست؛ به عنوان مثال در مواردی مانند اتصال دیوار آجری به ستون فلزی، عدم رابیتس کاری موجب ترک دیوار می شود. برای ممانعت از این امر رابیتس روی ستون و با 10 تا 15 سانتی متر برگشت روی ديوار اجرا میشود.
به علت ضریب انبساط فلزی، رفتار ستون های بتنی و فلزی متفاوت است و باعث نشست در زمان های طولانی میشود. اگر ستون ها به شکل نمایان و بیرون از ساختمان باشد، باید برای چسبندگی بهتر ملات رابیتس بندی انجام شود.
بهترین درجه هوا برای اجرای رابیتس کاری 5 درجه سانتی گراد بالای صفر است؛ زیرا اگر دمای هوا کمتر از این باشد، اندود گچ کاری خشک شده و در نتیجه گچ در سطوح فروکش میکند. همچنین در دمای کمتر از 5 درجه سانتی گراد گچ پفکی شده و به همین علت مقاومت فشاری خود را نیز از دست میدهد. لازم به ذکر است اگر این مشکل به وجود آید، با بتونه و رنگ نیز بر طرف نمی شود.
رابیتس کاری بعد از اجرا نیاز به مراقبت خاصی ندارد و فقط در اطراف تاسیسات باید مراقب باشید که به آن ضربه زیادی وارد نشود.
اصولا بعد از پايان تيغه چيني و اجرای خاك گچ، زيرسازی سقف كاذب را اجرا میکنند. باید دقت کنید که در مکان های عبور کانال کولر ابتدا عملیات نصب کانال انجام شود و سپس عملیان زیرسازی رابیتس کاری اجرا گردد. این کار مانع از آسیب رساندن به کانال ها خواهد شد.
1. عدم انتخاب رابیتس کار ماهر ممکن است باعث بروز مشکلاتی شود؛ ازجمله:
2. عدم اجرای تراز صحيح در مقاطع مشخص؛ عدم اجرای صحیح ترازبندی بعد از سفيدكاری کاملا مشخص بوده و این امکان وجود دارد که ارتفاع ديوارهای محيطی هر قسمت با قسمت ديگر تفاوت داشته باشد.
3. احتمال دارد شكل طرح سقف در هر قسمت يك ارتفاع متفاوت از قسمت ديگر داشته باشد و باعث شود سقف شیب دار به نظر آید.
4. اجرای ناصحيح جوشكاری و یا استفاده از نبشی ميلگرد نامناسب. این کار باعث عدم استحكام سقف شده و سقف افت كرده و يا لرزش پیدا میکند.
5. ایجاد ترک در سقف یا قوس سقف نسبت به افق که ممکن است به كنده شدن گچ‌ها از سقف منجر شود.
6.عدم بستن صحيح رابيتس به ميلگردهای فرعی
7. انتخاب نادرست توری
حتما در زمان خرید رابیتس با گروه یا فردی که در این زمینه تخصص دارد مشورت کنید. پیشنهاد می کنیم برای آشنایی بیشتر با رابیتس کلیک کنید.
