تاریخ‌ها حکایت از آن دارند که احمد دهقان رمان «سفر به گرای 270 درجه» را در سال 75 منتشر کرده است. یعنی زمانی که سه دهه از زندگی را ریخته بود توی تجربه زیسته‌اش. این تجربه چه بود، بخش مهمی از آن را حضور در جبهه و جنگیدن با دشمنی شکل داده بود که به نامردی مرزها را درنوردیده بود و جلو آمده بود تا غصب کند خاکی که نامش ایران بود. آن روزها احمد دهقان و هم سن و سال هایش عزمشان را جزم کرده بودند که متجاوز را سر جای خودش بنشانند. آن روزها احمد دهقان و هم سن و سال هایش نوجوان بودند. امروزه می گویند نوجوانی از 12 تا 18سالگی تعریف می شود. آنها هم در همین قدو قواره ها بودند. اصلا مگر فرمانده هانشان چند ساله بودند که این دوران را پشت سر گذاشته بودند و شده بودند مردان میدان.
بعد که جنگ تمام شد، احمد دهقان‌هایی شدند نویسنده. نوشتند از آنچه که با پوست وخونشان لمسش کرده بودند. تجربه زیسته‌شان، خون بود و ترکش و خمپاره و هواپیمای جنگی. گاهی می ترسیدند، گاهی می خندیدند و گاهی هم شجاعتشان مثال زدنی می شد. آنها هم مثل همه نوجوان های دیگر بودند که فقط دوره ای برایشان فراهم شده بود که خودشان را در این آزمون محک بزنند و عیارشان را بر دیگران مشخص کنند. خیلی هایشان تمام عیار بودند. تجربه زیسته احمد دهقان می شد ناصر قصه «سفر به گرای 270 درجه» دانش آموزی که یا پشت جبهه در حال خواندن فیزیک و ریاضی است یا در جبهه مشغول آماده شدن برای شب عملیات. هم سردش می شود، هم خوابش می گیرد و هم رویابافی می کند. این می شود واقعیت جنگ؛ واقعیتی که در قلم احمد دهقان به خوبی خود را به تصویر می کشد. بعدها میکله مارلی، مترجم ایتالیایی رمان «سفر به گرای 270 درجه» گفته: داستان‌نویس وقتی موفق می‌شود که در رمان حضور دارد، بدون اینکه به چشم بیاید. دهقان در رمان سفر به گرای ۲۷۰درجه با اینکه داستانی را که خواسته نقل نکرده؛ اما نوعی اتوبیوگرافی نوشته است. اینکه مترجمی که هیچ از جنگ ما نمی‌داند و آن را لمس نکرده، چنین تعریفی از رمان داشته باشد، نشانه موفقیت آن است.
در سفر به گرای 270 درجه گاهی قلم دهقان به سمت طنز میل می کند و گاهی جدی می شود. اولین تجربه رمان دهقان آنقدر قشنگ از آب در می آید که جایزه های مختلفی مانند برگزیده شدن در بیست سال داستان‌نویسی، بیست سال ادبیات پایداری و نیز کتاب سال دفاع مقدس را به خود اختصاص داد.
سال 2015 بود که بهترین داستان شرقی معرفی شد و به «جایزه سرزمین ناشناخته» دست پیدا کرد؛ همان جایزه ای که به آثاری که دارای خلاقیت قوی در سطح علمی و فرهنگی و پایبندی به اصول انسانی باشند، تعلق می‌گیرد.
سفر به گرای 270 درجه به زبان‌های انگلیسی، روسی و ایتالیایی ترجمه شد و اولین رمانی است که با موضوع جنگ در امریکا نیز منتشر شد.
این یادداشت را برای چالش مرورنویسی فراکتاب نوشته ام.
#حلقه_کتاب_مبنا
#سفر_به_گرای_270_درجه
#چالش_مرورنویسی_فراکتاب
