قبرستان های کهن کوهدشت لرستان

سنگ قبرها، در قبرستان های قدیمی روستاهای اطراف کوهدشت لرستان، تابلوهایی تمام نما از سیر و شهرت زیست فرد آرمیده بر خاک دارد. باور و رسم های قدیمی که بر تارک سنگ های بر افراشته یا خوابیده بر مزارها خود نمایی می کنند و شما با دیدن لحظه ای آنها، می توانید تصور کنید در چه جایگاه و در مقابل چه شخصیت آرمیده ای ایستاده اید. سنگ قبرها ، مهارت های زیستی، شهرت و جایگاه اجتماعی فرد را در دوران حیات شان بخوبی به نمایش می گذارند و از منظرگاه زیبا شناسی هنر پس زیست انسان ها در آن دیار، شاید بتوان گفت که در دنیا کم نظیر هستند. شغل ، مهارت ، سخاوتمندی، جنسیت، جایگاه اجتماعی ، توان اقتصادی، باورهای زیستی، جایگاه هنر و هنرمندان، احترام به زمین و محیط زیست، میانگین عمر جامعه زیستی مردمان آن دیار و بهره گیری از هنرهای سخنگو از شاخصه های زیبای آن مزارستان ها هستند. افراد شکارچی و شهره در شکار، اغلب بر سنگ مزارشان نقش هایی از کَــــل یا پازن (Sheep) دیده می شود؛ با ابزارهای شکار روزگار حیات شان که بر سنگ قبرها نقشه بسته است. جالب سبک هنری است که گویای چرخه ی زیست آرمیده دارد. سبک هنری واقع نگاری (Realism)، شکارچی که خیلی از باستان شناسان دقیقا نگاه و تفسیرشان بر تک نقش های بزکوهی سنگ نگاره های ایران و جهان هم که سبک هنری اندیشه (Ideogram) است و پیامی متفاوت دارد(نماد و نوعی دعا)؛ دقیقا واقع نگاری و در قالب حیوان تفسیر می شود؛ که تعبیری درست و همگون ایده هنرمنده آفرینده ی تک نقش بزکوهی (Ibex) کهن نیست. در پایان از جناب نادر نوریان، مدیر محترم میراث فرهنگی کوهدشت لرستان، که زحمت ها کشیدند و راهنمای ما بودند. سپاس فراوان داریم. با احترام- محمد ناصری فرد ۲۵ تیرماه ۱۴۰۴