خواندن ۴ دقیقه·۵ ماه پیش

کشف رنگین نگاره هایی کهن در غاری در اطراف شهرستان جم (استان بوشهر)

برای نخستین بار، بدست جوانان(جناب علی رفیعی) استان بوشهر، درغاری در اطراف شهرستان جـــم، نقاشی هایی کهن از رنگین نگاره ها pictograph و سنگ نگاره های کوبشی petroglyphs کشف شده است؛ که در معرفی سیر هنر، تاریخ و فرهنگ کهن آن سرزمین بسیار مهم و تاثیر گذار خواهند بود.

رنگین نگاره ها Cave painting، اغلب با رنگ های قرمز(احتمال قوی شیره ریواس قرمز، خون حیوانات و گِل اُخرای) که در چهار دوره ی مختلف آفریده شده اند؛ که فاصله های زمانی زیادی در تناوب آفرینش آنها به چشم می خورد.

وجود نقاشی هایی خیلی کهن (شاید ورای هزاره دهم پ.م.) که بعضاً بسختی دیده می شوند و یکی از شاخصه های یاری گر و کمک کننده دیدن آنها، عکس های خوب و با کیفیتی است؛ که دوست گرامی جناب علی رفیعی هنرمندانه و با کیفیت عالی جمع آوری و ارسال کرده اند؛ که جای بسی سپاسگزاری دارد.

خوشبختانه برای نخستین بار است؛ که بدست جوانان استان بوشهر نقاشی ها و فنجان نماهای کهن(لامرد) کشف و معرفی می شوند.

گفتنی است که در فاصله ای کوتاه درحدود جنوب شرق شهرستان جم، شهرستان بستک(استان هرمزگان) قرار دارد؛ که درآنجا هم نقاشی های کهن اشکفت آهو شناخته شده و فخر استان هرمزگان هستند.

نقاشی های کشف شده در غار اطراف شهرستان جـــم بدین قرار هستند:

1- نقاشی کهنی از یک مرد کماندار با کمانی غیر متعارف (کمان بزرگتر از فرد نشان از قدرت و مهارت زیاد کماندار است) که با رنگ قرمز تیره و تر کیبی آفریده شده است.

2 - نقاشی کهن یک مرد کماندار (بازهم کمان بزرگتر از فرد که نشان ازقدرت و مهارت زیاد کمانداردارد) که با رنگ قرمز آفریده شده و برای نخستین بار در کوه های اطراف بوشهر بعد از رنگین نگاره های اشکفت آهوی بستک، در جنوب ایران، این نقاشی های کهن کشف و معرفی می شوند.

3 - نقاشی های کهن مرد کماندار و نقش های دو بزکوهی که با سه رنگ متفاوت و در سه دوره زمانی مختلف، با رنگ های قرمز آفریده شده اند.

4 - دیواره ی غار طی چندین دوره ی طولانی با رنگ های قرمز متفاوت هنر آفرینی شده؛ که نشان از سیر زندگی طولانی در آن غار دارد. نقش های کهن با رنگ های قرمز کم رنگ و نقش های جدیدتر با رنگ های قرمز تیره و پر رنگ(بزکوهی) دیده می شوند.

5 - نقاشی هایی کهن که با چند رنگ قرمز متفاوت و در دوره های مختلف آفریده شده اند؛ که یکی از نقش ها شباهت به خط های موازی و عمود بر هم دارند ؛ که شاید نشان از به بند کشیدن انسان ها داشته باشد. نقش های دیگر هم شباهت به نقش های بزکوهی دارند.

6 - درخت بزرگی که شاخه های متقابل دارد. شاید نشان از درخت ماناییEphedra داشته باشد؛ که اسب سواری در زیر آن دیده می شود و در سمت چپ فردی را هم می بینیم؛ که سوار بر بزکوهی است؛ به مضمون محافظت و رد پای آن را در پیکره های مفرغی لرستان می بینیم. پایین تر هم نقش یک بزکوهی در سبک هنری اندیشه نگار دیده می شود.

اگرچه رنگ همه ی نقوش قرمز است؛ اما در آنها تفاوت هایی هم دیده می شود؛ که نشان از تفاوت در آفرینش و دیرینگی آنها دارد. با توجه به زمان دیدگی رنگ ها، بعضی نقش ها می تواند قدمتی ورای هزاره دهم پ.م. داشته باشد؛ که برای قطعیت نیاز به بهره گیری از تکنولوژی روز دارد.

7 - چهار نقش بزکوهی با رنگ های قرمز گوناگون، که نشان از هنرمندانی متفاوت و دوره های مختلف از هم دارند. نقش های خیلی کهن بسختی قابل تشخیص هستند. نقش های بزکوهی در قالب نمادهای ایرانیان باستان، بویژه ایلام کهن و به مضمون : آبخواهی، زایندگی و محافظت است.

تصویر شماره 8 - نقاشی های کوبشی petroglyphs کهنی که طی چندین دوره حک شده اند و بیشترین آنها همچون دیگر نقاط ایران، نقش های بزکوهی، نمادهای ایرانیان باستان، در قالب نوعی دعا و به مضمون :

آبخواهی، زایندگی و محافظت آفریده شده اند.

در پایان، بار دیگر از جناب علی رفیعی بخاطر تلاش ها و زحماتی که در کشف، عکاسی سنگ نگاره های رنگین نگاره و کوبشی بر خود هموار داشته و خدمتی بزرگ به تاریخ، هنر و فرهنگ ایران عزیز انجام داده اند ؛ سپاس فراوان داریم.