در آغاز هر پروژه مهم و سختی مطالعه و افزایش اطلاعات درباره آن موضوع بسیار ضروری است، به همین ترتیب برای انجام پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا انجام رساله دکتری نیز باید آگاهی و دانش خود را ارتقا دهیم. پیش‌زمینه این فرآیندهای طولانی، انجام دادن مرحله مهم نگارش پروپوزال است و دانشجویان اغلب در این باره پرسش‌های زیادی در ذهن دارند که ما در این مطلب سعی می‌کنیم سوالات مهم و رایج را به طور اجمالی پاسخ دهیم، اما توصیه می‌کنیم برای آشنایی بیشتر و یافتن اطلاعات کامل‌تر سایر مقالات مرتبط با مباحث مطرح‌شده در این متن را در همین سایت مطالعه کنید.
پروپوزال نقشه راه و قالب کلی پژوهش است؛ دانشجویان با ارائه پیش‌نویسی توجیهی از طرح اصلی تحقیقات‌شان، مسیر رسیدن به هدف خود را برای استادان و دانشگاه مشخص می‌کنند. نوشتن پروپوزال مسیر پروژه تحقیق را برای دانشجو و استادان دانشگاه روشن می‌کند و بر سرعت عمل و نظم دانشجو می‌افزاید، بدین ترتیب از اتلاف وقت و انرژی و همچنین هزینه زیاد جلوگیری می‌شود.
پروپوزال از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود که عبارت‌اند از: موضوع، عنوان، اصطلاحات علمی، مقدمه، طرح مسئله، ابزار و منابع گردآوری اطلاعات، پیشینه تحقیق، اهداف تحقیق، پرسش‌های تحقیق، فرضیات تحقیق، روش تحقیق، نتیجه‌گیری و فهرست منابع.
شما باید موضوعی را برای پروپوزال‌تان انتخاب کنید که دقیق، شفاف، به¬روز، جدید و جذاب باشد. همچنین موضوع پروپوزال باید کاملا کاربردی و مفید باشد و بر حل مشکلی در جامعه تاثیر مثبتی داشته باشد. البته علاقه و توانمندی دانشجو در انتخاب موضوع نیز مهم است و انگیزه و اشتیاق او را در مسیر پژوهش افزایش می‌دهد. همچنین هزینه انجام پروپوزال نیز باید مورد توجه قرار گیرد و پیش از آغاز کار با کمک استاد راهنما تمام هزینه‌ها به طور منطقی برآورد و محاسبه شود.
پروپوزال کارشناسی ارشد معمولا بین پنج تا هشت صفحه و پروپوزال دکتری حدودا از هشت تا پانزده صفحه نوشته می‌شود.
بله، در پروپوزال باید برنامه دقیق زمان‌بندی مراحل پژوهش و برآورد هزینه آن به تفکیک مراحل به طور منطقی و شفاف توضیح داده شود.
پروپوزال خوب باید بر اساس استانداردها و اصول و قوانین مشخص و تعریف‌شده نوشته شود؛ گویا و شفاف، جدید و جذاب و خلاقانه، مستند و معتبر، دقیق و جامع، منسجم و منظم، کاربردی، مفید و گره‌گشای مسئله‌ای در جامعه باشد.
یادآوری می‌شود که برای آگاهی از چگونگی نوشتن پروپوزالی قوی و استاندارد مطلب چگونه پروپوزال کارشناسی ارشد بنویسیم؟ را در همین سایت مطالعه کنید.
با عضویت در کتابخانه‌های بزرگ برای دسترسی به منابع اطلاعاتی، تقویت زبان برای ترجمه متون خارجی یا کمک گرفتن از موسسات ترجمه ارزان‌تر، صرفه‌جویی در میزان پرینت و کپی، استفاده از امکانات دانشگاه تا حد ممکن مانند آزمایشگاه و کارگاه و… به مقدار بسیاری می‌توان در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد.
برای یادگیری روش‌های صرفه‌جویی در هزینه‌های پژوهش مطلب چگونه هزینه نوشتن پروپوزال را کم کنیم؟ را در همین سایت مطالعه کنید.
کتاب، مجلات، مقالات، اسناد علمی و تاریخی، سایت‌های علمی معتبر، تحقیقات میدانی، مصاحبه، آزمایش، آزمون¬های آماری، پرسشنامه، نرم‌افزارهای تخصصی و کاربردی و سایر ابزار تحقیق.
پروپوزال با نظارت استاد راهنما نوشته می‌شود و پس از تایید استاد راهنما به شورای پژوهشی دانشگاه تحویل داده شود. اگر شورای پژوهشی دانشگاه پروپوزال را تایید کنند، موضوع را ثبت و به دانشجو اعلام می‌کنند که کار پژوهش خود را آغاز کند.
نگارش پروپوزال دکتری با نوشتن پروپوزال ارشد تفاوت زیادی با هم ندارند و در اصول کلی یکسان‌اند، اما نوشتن پروپوزال دکتری از نگارش پروپوزال ارشد دشوارتر، پیچیده‌تر، مفصل‌تر و طولانی‌تر است.
چون نوشتن رساله دکتری در طول دوره تحصیلی انجام می‌شود، اما پایان‌نامه کارشناسی ارشد در ترم آخر، نگارش پروپوزال دکتری نیز زودتر باید انجام شود. همچنین نگارش پروپوزال دکتری گسترده‌تر، پیچیده‌تر، سخت‌تر و طولانی‌تر از پروپوزال کارشناسی ارشد است و نسبت به آن شرح و بسط کامل‌تری دارد. موضوع پروپوزال کارشناسی ارشد می‌تواند تحقیقی تکمیلی باشد، اما موضوع پروپوزال دکتری باید موضوعی کاملا جدید و تخصصی باشد.
چون نوشتن پروپوزال قوی و صحیح مستلزم رعایت اصول و استانداردهایی است و با کمک افراد متخصص و باتجربه می‌توان سریع‌تر و با کیفیت بالاتری پروپوزال نوشت؛ این افراد بر اساس تجربیات‌شان با ذکر نکات کلیدی و دقت به جزئیات کمک می‌کنند که پروپوزالی قابل قبول و جذاب بنویسید.
