فیلترهای دستگاه تصفیه آب به فیلترهایی گفته می‌شود که وظیفه پاکسازی آب را برعهده دارند. پاکسازی آب یعنی حذف کردن هرگونه آلاینده فیزیکی، شیمایی، باکتری‌ها، قارچ‌ها و سایر ذرات معلق درون آب. فیلترها انواع مختلفی دارند و با توجه به نوع و جایگاهی که در دستگاه نیمه صنعتی تصفیه آب، دستگاه تصفیه آب خانگی و دستگاه‌های صنعتی قرار داده می‌شوند وظیفه مخصوص به خود را دارند. اگر یک فیلتر در زمانی که عمر خود را کرد تعویض نشود باعث اختلال در فرآیند تصفیه آب خواهد شد. از این رو تعویض به موقع فیلترهای دستگاه تصفیه آب بسیار مهم و ضروری است. در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با فیلترهای مختلف دستگاه های تصفیه کننده آب آشنا کنیم.
فیلترهای دستگاه تصفیه کننده آب خانگی و نیمه‌صنعتی شامل فیلترهای پیش‌تصفیه، فیلترهای ممبران و فیلترهای بعد از تصفیه است. این فیلترهای شامل موارد زیر است:
· فیلتر مرحله اول الیافی پلی پروپیلن
· فیلتر مرحله دوم کربن فعال (اکتیو)
· فیلتر مرحله سوم کربن بلاک
· فیلتر ممبران دستگاه تصفیه آب
· فیلتر تصفیه آب پست کربن
· فیلتر تصفیه آب مینرال
· فیلتر تصفیه‌کننده آب قلیایی
· فیلتر تصفیه‌کننده آب فرابنفش (UV)
فیلتر پلی پروپیلن که اولین فیلتر دستگاه تصفیه آب است برای از بین بردن ترکیبات درشت درون آب مثل شن و ماسه، گل و لای، سنگ‌ریزه‌ها، جلبک‌ها، لجن و زنگ آهن لوله‌های آب در دستگاه آب شیرین‌کن به کار برده می‌شود. فیلتر الیافی پلی پروپیلن که به طور مختصر به آن فیلتر PP می‌گویند دارای بافتی الیافی است که تمام ذرات و ناخالصی‌ها را در خود جا می‌دهد و از آب جدا می‌کند. به همین خاطر به این فیلتر فیلتر الیافی نیز می‌گویند.
این فیلتر دستگاه تصفیه آب در مرحله اول تصفیه‌کننده‌های آب برای از بین بردن ذرات درون آب استفاده می‌شود. توانایی این فیلتر تنها حذف ناخالصی‌های فیزیکی درون آب است و نه مواد باکتریایی و شیمیایی. از این رو در صنایع مختلف هم به عنوان فیلتر پیش‌تصفیه (و نه فیلتر اصلی) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از آنجایی که فیلتر PP وظیفه جدا کردن ذرات درشت درون آب را بر عهده دارد زودتر از سایر فیلترهای تصفیه‌کننده آب نیاز به تعویض پیدا می‌کند. این فیلتر به طور معمول 3 تا 6 ماه یک بار باید عوض شود.
فیلتر دستگاه تصفیه آب کربن فعال که مرحله دوم دستگاه نصب می‌شود از پوسته نارگیل (یا پوست گردو یا بادام زمینی) و مواد خوراکی ساخته شده است. در کل این فیلتر بر پایه گیاهی است که قابلیت از بین بردن ترکیبات شیمیایی و باکتری‌ها را بر عهده دارد. همچنین وظیفه بهبود طعم و رنگ و بوی بد آب بر عهده این فیلتر است.
گاهی برای تصفیه آب در مقیاس بالا، در کنار این فیلتر از مواد سم‌زدا مانند کلر نیز استفاده می‌شود. مشخص است که خود کلر یک ماده شیمیایی است که در آب باقی می‌ماند. فیلتر کربن فعال تصفیه‌کننده آب با داشتن کربن قدرت جذب بسیار بالایی دارد و مواد شیمیایی و باکتری‌ها را به خوبی از آب جدا می‌کند.
فیلتر کربن بلاک تصفیه آب که به فیلتر CTO معروف است مانند فیلتر کربن فعال بر پایه گیاهی ساخته شده است. در واقع در این فیلتر دستگاه تصفیه آب هم از پوست گردو و نارگیل استفاده شده است. این فیلتر با داشتن کربن، قابلیت جذب بالایی دارد و با داشتن میلیون‌ها منفذ بر روی خود از عبور آلاینده ها و ترکیبات شیمیایی و کلردار در آب جلوگیری می‌کند و طعم و مزه آب را بهبود می‌بخشد.
به جرأت می‌توان گفت مهم‌ترین فیلتر دستگاه تصفیه آب فیلتر ممبران است. دقت این قطعه بسیار بالا است و ریزترین ذرات و ناخالصی‌ها را در خود جذب می‌کند و از آب می‌گیرد. این فیلتر از چند لایه به هم فشرده شده تشکیل شده که به صورت مارپیچ به دور یک لوله استوانه‌ای شکل پیچیده شده‌اند.
گاهی آب‌ها یک سری مواد درون خود دارند که اگر در آب باقی بمانند و استفاده شوند خطرات جبران‌ناپذیری را برجای می‌گذارند. این فیلتر وظیفه حذف این ذرات را بر عهده دارد. در واقع وظیفه این لایه‌ها حذف باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها، میکروب‌ها، نیتریت و نیترات‌ها از آب است. اگر باکتری‌ها وارد بدن انسان شود سریع تکثیر می‌شود. همچنین نیترات‌ها و نیتریت‌ها اگر در آب باشند سلامت انسان را به خطر می‌اندازند. فیلترهای ممبران با دقت بالایی که دارد 98 درصد از آلاینده‌ها را از آب می‌گیرد. از این رو به آن قلب دستگاه تصفیه آب می‌گویند.
آبی که به فیلتر پست کربن یا همان فیلتر خطی می‌رسد تقریباً یک آب سالم و تصفیه‌شده است. ولی از آنجایی که آب پس از تصفیه شدن در مرحله چهارم داخل مخزن ریخته می‌شود ممکن است به مدت طولانی در مخزن بماند و رنگ و بوی نامناسبی به خود بگیرد. این فیلتر دستگاه تصفیه آب وظیفه از بین بردن طعم بد، رنگ و بوی بد و نامطبوع آب را بر عهده دارد. از آنجایی که این فیلتر چندان با ذرات و ناخالصی‌ها درگیر نیست طول عمر بالاتری نسبت به فیلترهای مراحل قبل دارد.
وارد شدن آب با دمای بالاتر از 50 سانتی‌گراد درون این فیلتر باعث کاهش طول عمر آن خواهد شد. عمر مفید این فیلتر حداکثر 1 سال است و بعد از یک سال باید تعویض شود.
فیلتر مینرال که بعد از فیلتر پست کربن نصب می‌شود وظیفه بهبود کیفیت آب تصفیه شده را بر عهده دارد. این فیلتر که به فیلتر مواد معدنی نیز معروف است بسیار مفید است؛ چرا که املاح معدنی درون آب را به آن برمی‌گرداند. در واقع املاح و ویتامین‌های موجود در آب بعد از گذر از فیلترهای مراحل قبل از آب گرفته شده است. مینرال با داشتن دانه‌های مواد معدنی و ویتامینی، آب را مجدداً حاوی ویتامین و مواد معدنی می‌کند. دانه‌های مینرال حاوی کلسیم، منیزیم، آهن، پتاسیم و سایر املاح مفید است. طول عمر این فیلتر 2 سال است و بعد از گذشت این مدت برای حفظ کیفیت باید تعویض شود.
فیلتر قلیایی یا فیلتر آلکالاین که به آن ORP نیز می‌گویند به درخواست مشتری بعد از مینرال نصب می‌گردد. این فیلتر در واقع حالت اسیدی آب را از بین می‌برد و به آن خاصیت قلیایی می‌بخشد. گاهی پساب‌های شیمیایی و مضر به آب اضافه می‌شوند که PH آن را کاهش می‌دهند. کاهش PH آب باعث اسیدی شدن آن می‌شود که برای بدن واقعاً مضر است. وجود فیلترهای قلیایی در این موقع واقعاً مفید است. آب قلیایی‌شده باعث پیشگیری از یک سری بیماری‌ها می‌شود. بیماری‌هایی مانند سنگ کلیه و صفرا، دیابت، فشار خون، پوکی استخوان و بیماری‌های گوارشی.
فیلتر فرابفنش آخرین فیلتری است که می‌توان در دستگاه‌های تصفیه آب از آن استفاده کرد. اینگونه فیلترها با داشتن اشعه های فرابنفش تمام ویروس‌ها، باکتری‌ها و میکروب‌های قدرتمند درون آب ار از آن می‌گیرد. در واقع این فیلتر یک قطعه ضد عفونی‌کننده و گندزدا در دستگاه‌های تصفیه آب به شمار می‌آید.
