آیا یک آدم راستگو همیشه راست میگوید و هیچ دروغی در طول زندگی خود نگفته است؟ آیا یک آدم دروغگو هم همیشه دروغ میگوید و در طول زندگی خود هیچ راستی نگفت است؟
احتمالا شما هم با بنده هم عقیده باشید که ممکن است یک آدم راستگو چندباری هم (خیلی کم) در طول زندگی خود دروغ بگوید. همچنین یک آدم دروغگو چند باری در زندگی خود راست بگوید.
من وقتی به عنوان کسی که وظیفه اولیه ام اقدامات فرهنگی در مقابل با مشکلات اجتماعی هست به اغتشاشات اخیر نگاه میکنم، این تفکیک برایم پر رنگ میشود. تا پیش از تفکیک بین اعتراض و اغتشاش بود. اعتراض را حق رسمی مردم میدانند و اغتشاش را گناهی نابخشودنی.
این تفکیک درست و بنده هم به آن معتقد هستم.
ولی با نگاه فرهنگی یک تفکیک دیگر نیز در ذهن من پر رنگ شده است. تفکیک بین اغتشاشگر و کسی که در این اغتشاشات شرکت کرده است. گمان من این است که عده زیادی از کسانی که در این اغتشاشات شرکت کرده اند، اغتشاش گر نیستند. بلکه مانند راستگویی هستند که یک باری هم دروغ گفته است.
البته منظور این نیست که با این افراد نباید برخوردی بشود و یا اینکه فقط کار فرهنگی بشود و ... . هر کسی که تخلفی کرده باید مجازات آن را بپردازد. ولی پس از مجازات و برخورد با جرمی که مرتکب شده اند، چه رفتاری با او باید داشته باشیم.
یک وقتی یک دزدی از زندان بیرون می آید سابقه دار بوده و سالها مشغول به سرقت اموال مردم. اما گاهی یک شخصی دوره محکومیت خود را به پایان میرساند که اولین سرقت او بوده است.
آیا باید برخورد ما با این دو شخص به یک صورت باشد؟ ما با کسانی که اغتشاش کرده اند ولی اغتشاش گر نبوده اند چگونه باید برخورد کنیم؟