مدرسه سخن
مدرسه سخن
خواندن ۱۰ دقیقه·۲ سال پیش

چطور متنی آهنگین برای سخنرانی عمومی بنویسیم؟

چطور متنی آهنگین برای سخنرانی عمومی بنویسیم؟
چطور متنی آهنگین برای سخنرانی عمومی بنویسیم؟

اجرای شاعرانه در سخنرانی عمومی، راهی عالی برای ابراز و بیان گفته‌هایتان به دیگران است. برای نوشتن مقاله با هدف ایراد یک سخنرانی عمومی شاعرانه، باید کار را با انتخاب موضوعی آغاز کنید که احساسات قدرتمندی را در شما برمی‌انگیزد. پس‌ازآن، باید متنتان را با استفاده از صنایع ادبی مثل تجانس آوایی، تکرار و قافیه بنویسید. در آخر هم باید آنچه را نوشته‌اید، ویرایش کنید تا بتوانید آن را به شیوه‌ای تأثیرگذار و خاطره‌انگیز برای دیگران بخوانید. با اتخاذ رویکردی صحیح نسبت به موضوع و توجه  به جزئیات، می‌توانید به‌سرعت برق و باد، متنی شاعرانه برای سخنرانی‌تان بنویسید.


انتخاب موضوع

1.موضوعی انتخاب کنید که برانگیزاننده احساسات یا عقاید قدرتمند باشد

ممکن است برای سخنرانی عمومی، موضوعی را مثل جنگ، فقر یا فقدان عزیزی  انتخاب کنید که باعث خشمتان شود یا روی موضوعی مثل عشق، علاقه یا دوستی دست بگذارید که هیجان‌زده‌تان می‌کند. به هر صورت، درباره موضوعی فکر کنید که احساس می‌کنید می‌توانید با شور و اشتیاق، اعماق آن را بررسی کنید.

همچنین می‌توانید موضوعی گسترده و عمومی را مدنظر قرار دهید و روی دیدگاه یا نقطه‌نظر خاص خودتان درباره آن موضوع، متمرکز شوید. مثلاً می‌توانید موضوعی مثل عشق را بررسی و روی عشقتان نسبت به خواهر یا برادر بزرگ‌ترتان تمرکز کنید. یا شاید موضوعی مثل خانواده را بررسی کنید و به این جنبه بپردازید که چطور توانسته‌اید خانواده‌ای را متشکل از دوستان نزدیک و مربیان تان برای خودتان بسازید.

2. روی یک لحظه ‌یا تجربه به‌یادماندنی در زندگی‌تان متمرکز شوید

تجربه‌ای را انتخاب کنید که توانست زندگی یا دیدگاهتان را عمیقاً نسبت به دنیا تغییر دهد. این تجربه می‌تواند رویدادی تازه باشد یا به دوران کودکی بازگردد. چنین لحظه‌ای می‌تواند، در هنگام رخ دادن، ظاهراً کوچک و کم‌اهمیت جلوه کند اما بعدها معنی پیدا می‌کند یا تجربه‌ای باشد که هنوز هم از آن متأثر هستید.

مثلاً شاید لحظه‌ای را برای نوشتن انتخاب کنید که متوجه شدید عاشق شریک زندگی‌تان شده‌اید یا از لحظه اولین ملاقات با بهترین دوستتان بنویسید. همچنین می‌توانید درباره یک تجربه‌ی دوران کودکی در مکانی جدید یا تجربه‌ای مشترک با والدینتان بنویسید.

3.به سؤال یا ایده‌ای آزاردهنده پاسخ دهید

منشا بعضی از بهترین سخنرانی‌های شاعرانه، پاسخ به سؤال یا ایده‌ای است که شما را به فکر وا‌می‌دارد. سؤالی را انتخاب کنید که کنجکاو یا پریشانتان کند. پس‌ازآن، برای آن پاسخی توأم با جزئیات بنویسید.

مثلاً می‌توانید سعی کنید به سؤالاتی مثل از چه می‌ترسید، چه چیزی در دنیا آزارتان می‌دهد یا ارزشمندترین فرد زندگی‌تان کیست، جواب دهید.

4.ویدئو کلیپ‌هایی الهام‌بخش با سبک سخنرانی شاعرانه تماشا کنید.

فیلم‌هایی را از سخنرانی عمومی با سبک و سیاق مشابه جستجو کنید که موضوعات جالب را از زوایای منحصربه‌فرد مورد بررسی قرار می‌دهند. دقت کنید و ببینید که مُجری یا سخنران، برای درگیر ساختن مخاطبان، چطور مطالبش را بیان می‌کند. ویدئو کلیپ‌های زیر، نمونه‌های خوبی هستند که می‌توانید آن‌ها را تماشا کنید.

  • "نوع" (The type)؛ سارا کای.
  • "وقتی پسری به شما می‌گوید، دوستت دارد"، ادوین بدنی
  • "صدای گمشده"؛ داریوژ سیمپسون و اسکات باستلی
  • "دختر موادفروش"؛ سیرا فریمن

نوشتن متن برای سخنرانی شاعرانه

1.با یک سطر آغازین خاص، متن را شروع کنید

این سطر خاص، معمولاً نخستین خط متن شماست. این سطر، باید موضوع یا تِم اصلی متن سخنرانی‌ را در خود داشته باشد. همچنین می‌تواند مقدمه‌ای برای داستانی باشد که شما می‌خواهید آن را به شکلی واضح و شنیدنی، برای دیگران تعریف کنید. یک راه خوب برای یافتن این سطر خاص، نوشتن نخستین ایده‌ها یا افکاری است که هنگام تمرکز روی یک موضوع، لحظه ‌یا تجربه، به ذهنتان خطور می‌کند.

به‌عنوان‌مثال، ممکن است این جمله عبارتی شبیه این باشد: اولین باری که او را دیدم، تنها بودم اما احساس تنهایی نمی‌کردم. این جمله باعث می‌شود مخاطب بداند که می‌خواهید احتمالاً درباره یک زن یا مرد و اینکه او چطور توانسته باعث کاهش احساس تنهایی‌تان شود، صحبت کنید.

2.برای تقویت ایده یا تصویری که در ذهن دارید، از آرایه‌ی تکرار استفاده کنید.

بیشتر سخنرانی‌های شاعرانه با فن بیان خوب، از آرایه تکرار برای ایجاد تأثیر زیاد در مخاطب استفاده می‌کنند. این بدان معناست که یک واژه یا عبارت را در سراسر متن، بارها تکرار کنید. البته این تکرار می‌تواند شامل سطر آغازین متنتان باشد تا با این کار، موضوع متن را به مخاطب یادآوری کنید. یا شاید هم بخواهید تصویری را که تجسمش را دوست دارید، از طریق تکرار، بارها و بارها به مخاطب یادآوری کنید.

مثلاً ممکن است عبارت "اولین بار که او را دیدم" را در متن تکرار نموده و پس‌ازآن، جزئیات یا پایان‌های متفاوتی را به این عبارت اضافه کنید.

3.برای افزودن ریتم به متنتان و روان‌سازی آن، از قافیه استفاده کنید

قافیه، یکی دیگر از صنایع ادبی محبوب و رایج است که ضمن کمک به روان‌سازی بهتر متن، آن را برای مخاطبان حاضر در جلسه سخنرانی عمومی، خوشایندتر می‌کند. می‌توانید طرح‌ها و سبک‌های مختلفی از جملات قافیه‌دار را در سخنرانی عمومی به کار بگیرید. همچنین می‌توانید برای بهبود روان‌سازی متن، از عبارت یا عبارات هم‌قافیه استفاده کنید.

از افراط در استفاده از قافیه در متن پرهیز کنید. زیرا در این صورت، ممکن است متنتان  به ترانه‌ای کودکانه شبیه شود. در عوض، فقط زمانی از قافیه استفاده کنید که استفاده از آن بتواند یک لایه معنایی برای متنتان ایجاد کرده یا آن را روان‌تر کند.

4.روی جزئیات و توصیفات حسی تمرکز کنید

درباره چگونگی بو کردن، شنیدن، دیدن، چشیدن و لمس کردن دیگران فکر کنید. موضوع متن را با استفاده از حواس پنج‌گانه‌تان، تشریح کنید تا مخاطب بتواند در داستانی که می‌گویید، از طریق حواس پنج‌گانه‌اش غرق شود.

مثلاً می‌توانید موهای فردی را که درباره‌اش حرف می‌زنید، "روشن و گُل‌دار " توصیف نموده یا برای توصیف رنگ لباس او از عبارت "قرمز مثل خون " استفاده کنید. همچنین می‌توانید یک رویداد را با تمرکز بر صدای آن، توصیف کنید. مثلاً از دیوارهایی بنویسید که در اثر صدای بلند آلات موسیقی یا یک فریاد، می‌لرزند. یا چیزی را با تمرکز با طعم آن شرح دهید. مثلاً از دهان معشوقی بنویسید که طعم آن شبیه به گیلاس‌های فصل تابستان است.

5.کار را با یک تصویر ذهنی قوی پایان دهید

متن را با تصویر ذهنی مرتبط با موضوع یا تجربه‌ای که آن را تشریح می‌کنید، به اتمام برسانید. ممکن است این کار را با یک تصویر امیدبخش یا تصویری که از احساس درد یا تنهایی‌تان حکایت دارد، انجام دهید.

مثلاً می‌توانید ماجرای از دست دادن بهترین دوست دوران مدرسه‌تان را توصیف کرده و مخاطب را با تصویری از این درد و فقدان، مواجه کنید.

6.متن را با تکرار سطر آغازین، به پایان برسانید

می‌توانید با بازگشت به ابتدای متن، کار را با تکرار دوباره سطر خاصی که متن را با آن آغاز کرده بودید، به پایان برسانید. سعی کنید این سطر را با کمی دست‌کاری یا تغییر، قدری متفاوت کنید تا معنای متفاوت یا عمیق‌تری به خود بگیرد.

مثلاً اگر متن را با عبارت "اولین باری که او را دیدم " شروع کرده‌اید، آن را با عبارت "آخرین باری که او را دیدم " تمام کنید. به‌این‌ترتیب، آغاز و پایان متن، در عین شباهت، به شکلی جذاب متفاوت خواهند بود.

ویرایش متن

1.متن را با صدای بلند بخوانید

وقتی پیش‌نویس متنی را که قرار است آن را در سخنرانی عمومی بخوانید، تمام کردید، چند بار آن را با صدای بلند بخوانید. به جریان متن و روان بودن آن توجه کنید و ببینید آیا قافیه و سبک خاصی دارد یا نه؟ برای علامت زدن یا هایلایت کردن خطوط بدساختار یا مبهم، از یک مداد یا خودکار استفاده کنید تا بعداً بتوانید چنین بخش‌هایی را اصلاح کنید.

2.متن را به دیگران نشان دهید

از اعضای خانواده، دوستان یا مربیان تان بخواهید که متن آهنگینِ سخنرانی عمومی شما را خوانده و درباره آن بازخورد ارائه دهند. از آن‌ها بپرسید که آیا احساسات متن را نشان‌دهنده‌ی سبک و نگرش شما می‌دانند؟ از آن‌ها بخواهید هر خط یا عبارتی را که به نظرشان طولانی یا مبهم است به شما نشان دهند تا بتوانید آن‌ها را تغییر دهید.

3.جریان، قافیه و سبک متن را اصلاح کنید

با دقت بررسی کنید که آیا متن، جریانی واضح و قافیه‌ی مناسب دارد؟ خطوط یا عبارات را تا حدی که ممکن است، ساده و مختصر کنید تا بتوانید خود را همان‌طور که در مکالمات خودمانی یا در جمع دوستان هستید، نشان دهید. ضمناً باید هر واژه یا اصطلاحی را که بیش‌ازحد پیچیده، تخصصی یا آکادمیک است از متنتان حذف کنید چون یقیناً نمی‌خواهید مخاطبانتان با شما احساس بیگانگی کنند. در عوض، زبانی را به کار بگیرید که ضمن آشنایی و تسلط عالی، با آن احساس راحتی می‌کنید تا بتوانید سبک و نگرشتان را در متن به بهترین شکل ممکن نشان دهید.

ممکن است برای یافتن ریتم و معنای مناسب، مجبور شوید چند بار متنتان را مورد بازبینی و اصلاح قرار دهید. بنابراین صبور و باحوصله باشید و تا جایی که واقعاً احساس می‌کنید لازم است، این کار را تا انتهای متن انجام دهید.

اجرای عملی متن

1.متن را حفظ کنید

متنتان را بارها با صدای بلند بخوانید. پس‌ازآن، سعی کنید آن را بلند و بدون نگاه کردن به آنچه نوشته‌اید، به‌صورت خط به خط یا بخش به بخش تکرار کنید. حفظ کل متن ممکن است چند روز زمان ببرد؛ پس شکیبا باشید و بی‌آنکه عجله کنید، این کار را انجام دهید. این تسلط بر متن، در ایراد هر نوع سخنرانی عمومی، ضرورت دارد.

می‌توانید از یک دوست یا یکی از اعضای خانواده بخواهید که عملکردتان را در زمینه حفظ کردن متن، مورد ارزیابی قرار دهد تا مطمئن شوید که هر واژه را به‌خوبی و مطابق با متن، تکرار کرده‌اید.

2.از صدایتان برای انتقال احساسات و معانی به مخاطبان استفاده کنید

هنگام ایراد سخنرانی عمومی، صدایتان را آزاد کرده و بلند حرف بزنید. اطمینان حاصل کنید که واژه‌ها و عبارات مهم متن را کاملاً واضح، ادا می‌کنید. همچنین می‌توانید حین ، صدایتان را با استفاده از یک الگو یا ریتم سازگار، بالا و پایین ببرید. سعی کنید در دانگ‌های مختلفِ آوایی صحبت نموده تا تنوع و جریان مناسب را در اجرایتان ایجاد کنید.

یک قاعده تجربی خوب برای انتقال احساسات می‌تواند این باشد که سطر خاص آغازین یا هر عبارت کلیدی دیگر در متن را هنگام تکرار، بلندتر از سایر واژه‌ها ادا کنید. این کار می‌تواند به شما در یافتن حس ریتم و جریان مناسب کمک کند.

3.با استفاده از تماس چشمی و حالات صورت، خود و گفته‌هایتان را ابراز کنید

هنگام خواندن متن در سخنرانی عمومی، به‌جای آنکه نگاهتان را به پایین و روی کاغذ بدوزید، تماس چشمی‌تان را با مخاطبانتان حفظ کنید. برای انتقال هر احساس یا عقیده‌ای که در متن بیان شده، از دهان و صورتتان استفاده کنید. حین صحبت درباره موضوعات مختلف، حالات چهره متناسب داشته باشید. مثلاً پس از درک نکته‌ای خاص، حالت متعجب داشته باشید یا هنگام صحبت کردن درباره بی‌عدالتی یا توصیف لحظه‌ی ناخوشایند، چهره‌ای خشمگین به خود بگیرید.

ضمناً برای ابراز خود و بیان گفته‌هایتان از حرکات دست هم می‌توانید کمک بگیرید. با استفاده از حرکات دست، مخاطب را درگیر نگه می‌دارید.

به خاطر داشته باشید که مخاطب واقعاً به قسمت پایین تنه شما توجهی نمی‌کند. بنابراین حین سخنرانی عمومی، باید بیشتر روی چهره، دست‌ها و به‌طورکلی، نیمه‌ی فوقانی بدنتان، تمرکز و تکیه کنید.

4.در مقابل آیینه تمرین کنید تا احساس اعتمادبه‌نفس پیدا کنید

برای پی بردن به حالات چهره و حرکات دستتان از آینه استفاده کنید. تماس چشمی را در آینه برقرار و حفظ کنید و صدایتان را طوری آزاد کنید که با اعتمادبه‌نفس در مقابل مخاطب ظاهر شوید. این یکی از بهترین راهکارهای افزایش اعتمادبه‌نفس برای سخنرانی عمومی است.

پس‌ازآنکه در مقابل آینه، احساس راحتیِ مدنظرتان را پیدا کردید، می‌توانید درباره اجرا در مقابل دوستان یا اعضای خانواده، تصمیم بگیرید. شما همچنین می‌توانید شعرتان را در رویدادهایی مثل شب‌شعر و ... بخوانید تا مطمئن شوید که همه چیز برای به اشتراک‌گذاری آن با دیگران، آماده است.

سخنرانی عمومیاجرای سخنرانیمتن آهنگینفن بیانمدرسه سخن
مدرسه سخن | آموزش تخصصی فن بیان، گویندگی، اجرا، سخنرانی و سخنوری | مدیر مسئول: دکتر فریبا علومی یزدی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید