یکی از مهمترین بحث‌ها در زمینه موفقیت و رشد فردی، ارتباط موثر و توانایی برقراری ارتباط خوب، با افراد می‌باشد.برای مدیران امروزی، برقراری ارتباط موثر، نقش اساسی در موفقیت آنها در محیط کار و زندگی شخصیشان دارد. رهبرانی که می‌دانند با اطرافیان خود چگونه ارتباط مستقیمی برقرار کنند، در هر جنبه از زندگی خود، بهره‌وری و روابط بهتری خواهند داشت . از دید کارمندانشان به بهترین مدیر تبدیل می‌شوند و الگویی برای دیگران خواهند شد.
ارتباط موثر چیست؟
هر فرد در هر جایگاهی، نیازمند برقراری یک ارتباط خوب با مخاطبانش است می‌باشد. در ارتباط موثر، فرستنده، مطلب خود را طوری به گیرنده انتقال می‌دهد که گیرنده درک صحیحی از افکار و احساسات او داشته باشد و با حداکثر دقت، مطلب را دریافت کند و منظور او را کاملا درک کند. در ارتباط موثر، فرستنده پیام، باید از تمام توان خود را به کار می‌گیرد تا اثربخشی پیام را افزایش دهد. استفاده از ابزارهایی مثل مهارت گوش دادن، مهارت سخنرانی، گفتگوی شیوا و تسلط کلامی، مهارت ارائه مطالب و ساخت اسلایدهای مرتبط با موضوع، اثربخشی ارتباط را بالا می‌برد. برای برقراری ارتباط موثر، لازم است ابتدا خود را بشناسید و بتوانید در هر موقعیتی به افکار و احساسات خود پی برده و آنها را درست ابراز کنید و رفتار و واکنش‌های درست و عاقلانه‌ای داشته باشید. بدانید در برخورد با چه افرادی حس خوبی می‌گیرید و برخورد با چه نوع افرادی شما را عصبی می‌کند. این باعث می‌شود بتوانید به موقع خشم خود کنترل کنید. بنابراین قبل از تلاش برای ارتباط موثر با دیگران، ابتدا باید به خودشناسی برسید. خودشناسی باعث می‌شود دیگران را همان‌طور که هستند بپذیرید.
از مزایای ارتباط موثر می‌توان به جلب احترام و اعتماد مردم و ثمربخش کردن زندگی اشاره کرد. اگر این مهارت در ما رشد نکند، چند بعد از زندگی‌مان ناقص خواهد بود.
ارتباط موثر، مستلزم گوش‌دادن فعالانه است. این کار اولین قدم برای برقراری ارتباط موثر است، چرا که فرد مقابل، سعی دارد با سخنان خود، پیام خود را به گوش شما برساند. بسیار مهم است که توانایی همدلی داشته باشید. با ذهنی باز و پذیرا، سخنان گوینده را بشنوید و براساس آن‌چه می‌شنوید واکنش‌هایی به‌موقع و بجا، مانند گفتن "بله، حق باشماست" ارائه دهید. با این کار به مخاطب نشان می‌دهید که به حرفهای وی توجه دارید. یک رفتار دوستانه، اعتماد به نفس و ارتباطات غیر کلامی با کیفیت نیز به شما کمک می‌کند تا به عنوان یک مدیر، روابط خوبی با اعضای تیم خود برقرار کنید. هنگامی که این مهارت را در خود پرورش دهید، اثرات مثبت آن را در داخل و خارج دفتر خود خواهید دید. بیایید این اثرات را بررسی کنیم.
1. ایجاد اعتماد
ارتباط مؤثر باعث اعتماد به نفس در دیگران می‌شود . توانایی شما برای گوش دادن دقیق و پذیرش دیدگاه‌های مختلف، به دیگران کمک می‌کند تا اعتماد داشته باشند که شما بهترین تصمیم‌گیری را برای همه افراد در گروه خواهید داشت. در درازمدت این اعتماد به تمام اعضای تیم شما منتقل شده گسترش یافته و احساس می‌کنند که می‌توانند به هم تیمی‌های خود در انجام وظایف و مسئولیت‌هایشان اعتماد کنند.
2. جلوگیری از ایجاد مشکل یا حل مشکلات
توانایی در برقراری ارتباط مؤثر نقش مهمی در حل و فصل مناقشات دارد و از ایجاد زمینه مشکل جلوگیری می‌کند. نکته کلیدی این است که مطمئن شوید، سخنان هر دو طرف را شنیده‌اید و راه‌حلی را پیدا می‌کنید برای هر دو طرف ایده‌آل است.
3. شفاف‌سازی و جهت‌گیری مناسب
با داشتن مهارت‌های ارتباطی مؤثر، شما می‌توانید انتظارات و هدف‌های روشنی را برای تیم خود ارائه دهید. با استفاده از روش‌هایی، مشخص کنید افراد تیم چه زمانی کارایی لازم را ندارند و راهکارهایی مفید برای بازگرداندن آنها به مسیر ارائه دهید. آنها وظایف و مسئولیتهای خاص خود و هم تیمی خود را درک می‌کنند و این به شما کمک می‌کند تا درگیری‌ها و سردرگمی ها را از بین ببرید.
4. روابط بهتری را ایجاد می‌کند
از دیگر مزایای ارتباط موثر این است که روابطتان، هم با کارمندان و هم در زندگی شخصیتان، با دوستان و اعضای خانواده، بهبود می‌یابد. گوش‌دادن دقیق و ارائه واکنش بجا و درست، به افراد کمک می‌کند تا احساس شنیده‌شدن و درک‌شدن کنند، این به نوبه خود احترام متقابل را تقویت می‌کند. چون ساعاتی که افراد شاغل با همکاران خود و در محل کار سپری می‌کنند بیشتر از زمانی است که با خانواده خود در ارتباطند، بنابراین داشتن ارتباط دوستانه با همکاران نقش به‌سزایی دارد. همکاران نقش بزرگی در انگیزه دادن و پیشرفت عملکرد شما دارند و نیز کمک و تجربه آنها باعث پیشرفت شما می‌شود.
5. تعامل را افزایش می دهد
هنگامی که افراد در کارشان اعتماد‌به‌نفس بالا داشته باشند و بدانند به چه کاری نیاز دارند، کاملا درگیر کار خود می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد فقط 15 درصد از کارمندان بزرگسال با کارفرمایان خود تعامل دارند. با اولویت بالا، ارتباط موثر، می‌تواند تعامل را افزایش داده و در نتیجه، رضایت را در بین اعضای تیم افزایش دهد.
6. بهره وری را بهبود می‌بخشد
هنگامی که اعضای تیم نقش‌های خود، نقش دیگران و انتظارات شما را درک می‌کنند، می‌توانند بیشتر روی کار خود تمرکز کنند و کمتر به مسائل مربوط به محل کار بپردازند. با ارتباط موثر، درگیری‌ها به‌سرعت برطرف می‌شوند، کارکنان می‌توانند بار کاری خود را بهتر مدیریت کنند و حواس‌پرتی‌ها به حداقل برسد . این مزایا به بهره‌وری بیشتر شما و تیم شما کمک می‌کند.
7. ساختار تیم محکم می‌شود
با بهبود ارتباطات، اعضای تیم بهتر می‌توانند به یکدیگر اعتماد کنند. فشار کاری تنها بر دوش یک نفر نخواهد بود. این تقسیم کار، بهتر باعث ایجاد احساسات و روابط مثبت بین اعضای تیم می‌شود که منجر به بهبود روحیه و تجربیات کاری می‌شود.
مهارت‌های ارتباطی خوب می‌تواند نقش مهمی در پرورش تجربه‌های مثبت کاری برای کل تیم شما داشته باشد. همان‌طور که مردم درک متقابل را از سوی شما احساس می‌کنند، شما به طور طبیعی محیط کار خود را بهبود می‌بخشید.
کلام آخر
این‌که حرف زدن و برقراری ارتباط موثر، همیشه آسان نیست اما نکته مهم این است که خود را باور داشته باشید و به طرف مقابلتان حس ارزشمندی بدهید. مطمئن باشید مخاطب شما،تان به این حس ارزشمندی پی خواهد برد و پاسخ مثبتی خواهد داد.
