برای تفسیر آزمایش خون به چه مواردی باید دقت کرد؟
تفسیر آزمایش خون کلی به شما کمک می کند تا از وضعیت سلامتی خود آگاه شوید. از آزمایش خون به منظور بررسی عملکرد اندام های مختلف بدن ازجمله کبد، کلیه، تیروئید و قلب استفاده می شود. به طور کلی، به منظور ارزیابی سلامت عمومی حتماً به آزمایش خون نیاز خواهد بود.
به منظور تفسیر درست آزمایش خون حتماً باید با اجزای مختلف آن آشنا شوید. برخی از مهم ترین اجزای هر آزمایش خون به شرح زیر هستند:
تفسیر آزمایش خون cbc بر سه نوع گلبول خون از جمله گلبول های سفید، گلبول های قرمز و پلاکت تمرکز دارد.
- گلبول سفید خون یا WBC: گلبول های سفید یا لکوسیت، نقش مهمی در سیستم ایمنی بدن ایفا می کنند. تعداد کم این گلبول ها نشان دهنده بیماری هایی از قبیل HIV، هپاتیت، لوسمی یا آرتریت و تعداد زیاد آن نشان دهنده عفونت در بدن است.
- گلبول قرمز خون یا RBC: شمارش گلبول های قرمز خون از دیگر مواردی به شمار می رود که در تفسیر آزمایش خون مورد توجه قرار می گیرد.
- شمارش تعداد پلاکت یا PLT: پلاکت ها به عنوان سلول هایی در نظر گرفته می شوند که به لخته شدن خون کمک می کنند. بالا یا پایین بودن پلاکت ها از حد نرمال می تواند نشان دهنده کم خونی، عفونت یا حتی سرطان باشد.
- سطح هموگلوبین یا HGB : هموگلوبین، نام پروتئینی است که در گلبول قرمز خون یافت می شود. این پروتئین به دلیل داشتن مقدار زیادی آهن، اکسیژن را در بدن انتقال می دهد.
- هموگلوبین ای وای سی یا HbA1C: هموگلوبین ای وای سی به منظور ارزیابی سطح قند خون در سه ماه اخیر استفاده می شود. این آزمایش که باید به صورت ناشتا انجام شود، انواع دیابت ها را مشخص می کند.
- هموتوکریت یا Hct: هموتوکریت، میزان فضای اشغال شده توسط گلبول های قرمز را تعیین می کند. بالا یا پایین بودن آن به ترتیب نشان دهنده کم آبی و کم خون است.
به منظور بررسی عملکرد تیروئید باید متغیرهای زیر را بررسی کنید:
- هورمون محرک تیروئید (TSH)
- تیروکسین (T4)
- تیروکسین آزاد (Free T4)
- تری یدوتیرونین (T3)
- تری یدوتیرونین آزاد (Free T3)
بالا یا پایین بودن این متغیرها نشان دهنده کم کاری یا پرکاری تیروئید هستند.
از پانل متابولیک پایه به منظور بررسی سطح مواد شیمیایی موجود در خون استفاده می شود. متغیرهایی از قبیل گلوکز خون، کلسیم، الکترولیت ها، سدیم، پتاسیم، بی کربنات و کلرید در قسمت BMP آزمایش خون بررسی می شود.
اگر می خواهید عملکرد کلیه ها در آزمایش خون را تفسیر کنید، باید شاخص هایی زیر را بررسی کنید:
- کراتینین (Cr)
- سرعت فیلتراسیون گلومرولی یا GFR
- نیتروژن اوره یا BUN
معمولاً برای تعیین سلامت قلب نیز انواع کلسترول (Chol، HDL، LDL) و تری گلیسیرید خون (TG) ارزیابی می شوند. HDL کلسترول خوب و LDL کلسترول بد خون است. Chol نیز به کلسترول کلی بدن اطلاق می شود.
اگرچه، تفسیر آزمایش خون و ادرار با بررسی شاخص های مختلف امکان پذیر است اما تشخیص بیماری و ارزیابی نهایی سلامت بدن باید توسط پزشک صورت گیرد.