مبلمان شهری شامل چیست ؟ مبلمان شهری موقعیتهایی را برای استراحت، نشستن و غذا خوردن و تعاملات اجتماعی فراهم میکند. چنین موقعیتهایی ممکن است برای افراد مسن، اشخاص با توانایی حرکتی محدود و بزرگسالانی که فرزندان کوچک دارند، از اهمیت بالایی برخوردار باشد؛ اما علاوه بر جنبه های کاربردی آنها، تجهیزات مبلمان شهری مانند نیمکتها و میزها در پارکها و میادین، میتواند از جنبه اجتماعی حائض اهمیت باشد. چرا که به این محیطها هوای آرامشبخش و خوش آیندی میبخشد و افراد را به یکدیگر جذب میکند.
مبلمانی که به درستی انتخاب شده و در جای مناسبی قرار گرفته است، مردم را به آمدن در فضای باز ترغیب میکند و بر لذت استفاده از این محیطها میافزاید. چالش اصلی ترغیب افراد به آمدن در فضاهای باز، با هدف ایجاد حس راحتی، آرامش و مشارکت در آنهاست.
همانطور که در شهرهای مختلف مشاهده میکنیم، کیفیت فضاهای شهری با ویژگیها، تأثیرشان در ایجاد حس تعلق و کیفیت و محل قرارگیری مبلمانهای شهری نشان داده میشود.
به عنوان مثال کیوسکهای تلفن قرمز در لندن و ورودیهای مترو پاریس، در نمایاندن هویت این شهرها نمادین و ضروری شده اند. علاوه بر نقش کاربردی و نمادین، تجهیزات مبلمان شهری ممکن است برای توسعه مناطقی که از آنها استفاده میشود، معیار و ملاک کیفیت را مشخص کنند و به عنوان موضوعات مهم بحث های برنامهریزی در نظر گرفته شوند. در این مقاله میخواهیم بررسی کنیم که مبلمان شهری شامل چیست ؟
محبوب ترین مواد مورد استفاده چوب و فولاد است. بجز این دو ممکن است از سنگ، بتن، پلاستیک بازیافت شده و مواد مختلف دیگری نیز استفاده شود. انتخاب مواد سازنده به شرایط و محدودیت های طراحی بستگی دارد.
مثلا اینکه آیا مبلمان باید در برابر خرابکاری مقاوم باشد، آیا تهویه هوا برای خشک کردن آن در آب و هوای مرطوب مورد نیاز است، شرایط آب و هوایی ممکن است چگونه باشد، مبلمان شهری هر چند وقت یک بار و توسط چه کسانی مورد استفاده قرار میگیرد، هزینه های اولیه از جمله نصب، و نگهداری چقدر است و آیا امکان استفاده از مواد سازگار با محیط زیست وجود دارد؟
مبلمان شهری باید از مواد غیر قابل اشتعال مانند فلز ، آجر یا سنگ ساخته شده باشد و از استفادهی گونه های چوبی آن، در مناطقی که خطر آتش سوزی وجود دارد اجتناب شود.
فولاد
استفاده از فولاد ضد زنگ برای مواد سازنده، یک انتخاب محبوب است؛ چرا که انعطافپذیر است، نسبت مقاومت/وزن بالایی دارد و انعطافپذیری آن تقریبا برای تمام ظرافت های زیبایی شناختی طراحی مناسب است. بادوام ، مقاوم در برابر خوردگی و ضربه است و به هیچگونه نگهداری نیاز ندارد. همچنین در مقایسه با سایر مواد از نظر هزینه چرخه عمر، ارزان و کاملاً قابل بازیافت است.
چوب
چوب یک انتخاب محبوب دیگر برای مواد سازنده مبلمان شهری محسوب میشود زیرا مادهای طبیعیست که بر خلاف فلزات که بسیار شدید داغ یا سرد میشود، در هوای سرد، گرمتر و در هوای گرم، خنک تر است. معایبش این است که پس از باران، دیرتر از فلزات خشک میشود، به نگهداری و تعمیر بیشتری احتیاج دارد و سوزاندن، شکستن و یادگاری نوشتن روی آن، و به عبارت دیگر، آسیب رساندن به آن راحت تر است.
چوب ممکن است ارزان باشد ، اما نوع چوب انتخاب شده باید به محل و دفعات استفاده از مبلمان بستگی داشته باشد. به عنوان مثال، چوب کاج (Pinus spp) ارزان و کاملاً بادوام است، اما در صورت عدم درمان و تعمیر، رنگ و ماندگاری خود را از دست می دهد. هزینه تعمیر یا جایگزینی، ممکن است بیشتر از هزینه اولیه خرید آن باشد. چوب سرو (Cedrus spp) غیر سمی است و بوی مطبوعی دارد ، اما چوب سخت نیست و به راحتی میتوان آن را تراشید یا خرد کرد. بنابراین برای مناطقی که از مبلمان به کرات استفاده میشود مناسب نیست.
سنگ
سنگ بسیار بادوام است ، به دلیل سنگین بودن نیازی به نصب ندارد و در برابر خرابکاری مقاوم است، مگر در مواردی که از اسپری رنگ استفاده میشود. با این حال ، بسیاری از معایب مشابه را داراست: پس از باران تهویه و خشک نمیشود و در مورد طراحی از نظر زیباییشناسی محدود است.
پلاستیک
مبلمان دارای مواد بازیافتی عموما از پلاستیک ساخته میشود که به آنها ساختار و ظاهری صاف میبخشد. مبلمان ساخته شده بسیار بادوام است و اغلب بیشتر از چوب عمر میکند، به تعمیر کمتری احتیاج دارد و در طولانی مدت مقرون به صرفه تر است.
رنگ عناصر مبلمان شهری باید به طور قابل توجهی با زمینه ای که در آن قرار دارد تضاد داشته باشد و دارای کنتراست درخشندگی حداقل 0.3 «30%» باشد، تا بیشتر در معرض دید عابران پیاده قرار بگیرد و این مورد با خطوط رنگی در پیاده رو که لبه های قرارگیری مبلمان شهری را علامت گذاری و عابران پیاده را در اطراف آن به سمت محلهای پیاده روی مسطح و بدون مانع هدایت میکند ، تکمیل میشود.
صندلی
تجهیزات مخصوص نشستن، مانند نیمکت ها باید با فضاهای باز شهر، هرجا که مردم منتظر میمانند، یکدیگر را ملاقات و معاشرت می کنند ترکیب و هماهنگ باشد؛ به عنوان مثال در میادین عمومی، باید با عناصر دیگر مرتبط باشد تا در صورت عدم استفاده از آنها احساس پوچی یا انزوا ایجاد نشود. امکان نشستن در یک منظره شهری، فرصتی برای مکث و همچنین، ارتباط ملموس و نزدیکتری از آن هنگام که ایستاده اید یا راه میروید، با آن مکان فراهم میکند.
مخازن زباله
سطل های زباله با اشکال متنوعی به بازار عرضه میشوند و قسمت بالای آنها ممکن است باز، نیمه باز یا بسته باشد و بر روی ستون ها «نورپردازی، علائم و …» دیوارها یا سطوح عمودی، روی پایه خود و یا نصب شده بر سطح زمین، قرار میگیرند.
بعضی از آنها متحرک هستند «عموما برای استفاده های موقت» و بعضی داخل «نیمکت صندلی دیوار و …» تعبیه شده اند. به هر حال، مخازن زباله شهری مناسب ویژگی های خاصی دارد که از مهمترین آنها شبیه بودن به محیطی برای دور ریختن زباله هاست، اگر بیش از اندازه با محیط ادغام شوند قابل شناسایی نخواهند بود. در عین حال که باید با سایر مبلمان شهری و معماری محلی سازگار باشند، عملکرد و هدفشان نیز باید کاملا قابل تشخیص باشد.
علائم شهری
سیستم های علامتگذاری نقشهای مهمی را ایفا میکنند: این سیستم ها اطلاعات و جهت گذاری هایی را برای مردم در بر دارند تا آنها راهشان را در یک مکان پیدا کنند، به حفظ تصویر و انسجام مکان کمک میکنند و یادگیری را تشویق میکنند.
نورپردازی
طراحی نورپردازی یک مکان، بر روشنایی محیط، جهت پیشبینی و پاسخگویی به نیازهای استفاده کنندگان از آن متمرکز است.
عناصر نورپردازی محل ممکن است عملکردهای متنوعی مانند یافتن راه، ، ایجاد فضاهای اجتماعی ، تعامل با محیط های طبیعی و ساخته شده و تأمین نیازهای امنیتی داشته باشند. طراحی کلی باید همه این عملکردها را برای تجربه همزیستی مردمی که از آن مکان استفاده میکنند، فراهم آورد.
آبنماها
در فضاهای باز، آبنماها یا دستگاههای عرضهکننده آب آشامیدنی به عنوان یک نقطه کانونی در نظر گرفته میشوند. آب روان جذابیتی سمعی و بصری دارد که جو دلپذیری را ایجاد میکند و صدای یک آبنما در مناطق نشیمن، از شنیده شدن صدای عبور و مرور جلوگیری میکند.
آبنماها باید به دلایل کاربردی و در مکانهایی که تابستان های بسیار گرم دارد نیز وجود داشته باشند. باید در طراحی فواره های آب، برای مناطق دارای ساختمان های مرتفع اداری بسیار دقت کنید، چرا که این ساختمان ها تلاطمهای هوایی را در اطراف سرفواره های آبنماها به وجود میآورند.