برای کاهش دادن ریسک بروز مشکلات قلبی در حین تولد نوزاد، سلامت جنین باید با اکوکاردیوگرافی قلب جنین به خوبی ارزیابی شود و هر گونه مشکل باید خیلی زود در دوره بارداری شناسایی گردد. اکو قلب مادر در دوران بارداری و اکو قلب جنین یکی از پروسه هایی است که شاید پزشک شما در صورت وجود احتمال مشکل قلبی در جنین، آن را مورد استفاده قرار دهد.
در ادامه این مطلب از اکو قلب جنین و این که چگونه می تواند به تشخیص مشکلات و ریسک های احتمالی کمک کند خواهیم گفت.
از هر ۱۰۰ نوزاد، یک نفر با بیماری مادرزادی اختلال قلب به دنیا می آید و طبق پژوهش های به عمل آمده این مشکل یکی از رایج ترین مشکلات در تولد نوزادان به شمار می رود.
اکوکاردیوگرام جنینی یا آزمایش اکو جنین یک آزمایش سونوگرافی غیر تهاجمی به شمار می رود که می تواند قلب نوزاد به دنیا نیامده را ارزیابی کند. درست مانند سونوگرافی است .با این تفاوت که این آزمایش را تنها فوق تخصص اکوکاردیوگرافی می تواند انجام دهد.این آزمایش معمولا در سه ماهه دوم دوران بارداری، بین 18 تا 24 هفته انجام می گردد. همچنین در صورت نیاز می توان آن را در هفته های بعدی و سه ماهه آخر نیز انجام داد.
این آزمایش از امواج صوتی استفاده می کند تا یک اکوکاردیوگرام و یا تصویری از قلب جنین تولید کند. در این آزمایش مشکلات قلبی و غیر نرمال بودن قلب، ریتم آن و کارکرد کلی مورد بررسی قرار می گیرند.
آزمایش اکو جنین یا همان اکوکاردیوگرام جنینی بنا به دلایلی که در ادامه آورده ایم از اهمیت بالایی برخوردار است:
همه زنان باردار نیازی به اکوکاردیوگرام جنین ندارند. برای اکثر خانم ها، سونوگرافی رشد قلب کودک آنها را نشان می دهد.
در صورت عدم نتیجه گیری آزمایشات قبلی و یا تشخیص ضربان قلب غیرطبیعی در جنین، ممکن است پزشک شما این آزمایش را به شما توصیه کند.
همچنین اگر:
⛔ کودک متولد نشده شما در معرض ناهنجاری قلبی یا اختلال دیگری است.
⛔ شما سابقه خانوادگی بیماری قلبی دارید.
⛔ شما قبلاً کودکی با بیماری قلبی به دنیا آورده اید.
⛔ شما در دوران بارداری خود از مواد مخدر یا الکل استفاده کرده اید.
⛔ شما داروهای خاصی مصرف کرده اید یا در معرض داروهایی قرار گرفته اید که می توانند نقایص قلبی ایجاد کنند، مانند داروهای صرع یا داروهای تجویز شده آکنه
⛔ شما سایر بیماری های پزشکی مانند سرخچه ، دیابت نوع 1، لوپوس یا فنیل کتونوریا دارید.
در صورتی که هر کدام از آزمایش های قبلی نشان دهنده وجود مشکل ضربان قلب در جنین بوده باشند، پزشک شما انجام آزمایش اکوکاردیوگرام جنینی را پیشنهاد خواهد کرد. آزمایش اکو جنین معمولا در سناریو های زیر پیشنهاد می شود:
توصیه می شود مادران نیز در دوران بارداری حتما نسبت به اکو قلب اقدام کنند. تنها پزشک فوق تخصص اکوکاردیوگرافی صلاحیت انجام این آزمایش را دارا می باشد.
آزمایش اکوکاردیوگرافی جنین در دوران بارداری یا همان اکو قلب جنین برای همه افراد ضروری نیست، اما اگر پزشک شما انجام آن را ضروری می بیند، باید حتما آن را انجام دهید. گاهی اوقات در سونوگرافی قبل از زایمان نیز ممکن است اطلاعاتی به دست آید که در زمینه سلامت قلب جنین نکاتی را به همراه خواهد داشت.
بر خلاف دیگر آزمایش های سونوگرافی قبل زایمان که در آن ها باید مثانه فرد پر باشد، اکوکاردیوگرافی جنین نیازی به هیچ آمادگی قبلی ندارد. مدت زمان این آزمایش در حدود 30 دقیقه الی دو ساعت است. پیشنهاد می شود همراه با همسر و یا یکی از اعضای خانواده خود به این آزمایش بروید.
آزمایش اکو قلب جنین شباهت زیادی به سونوگرافی بارداری دارد و حدود سی دقیقه الی یک ساعت به طول می انجامد. این آزمایش می تواند از ناحیه شکم انجام شود.
این پروسه سونوگرافی به شکلی گسترده برای ارزیابی وضعیت قلب جنین مورد استفاده قرار می گیرد. در حین این آزمایش شما باید بر روی یک تخت دراز بکشید، در حالی که یک ژل خاص روان کننده بر روی شکم شما مالیده خواهد شد.
یک ابزار دستی سونوگرافی به شکلی آرام بر روی شکم شما جابجا می گردد. این دستگاه امواج صوتی با فرکانس بالا را ارسال می کند تا پس از وارد شدن آن ها به داخل بدن مادر و رسیدن به پوست جنین اکو ایجاد کنند.
این اکو ها بر روی یک مانیتور رایانه دیده شده و تصاویری از ناحیه مربوطه، شکل و ساختار قلب کودک را ارائه خواهند کرد.
پس از این پروسه، ماده ژل مانند از روی پوست شکل تمیز می شود و می توانید به کارهای روزمره خود برسید.
کل این پروسه بین 30 الی 120 دقیقه زمان می برد و مدت زمان آن به میزان پیچیدگی قلب جنین بر می گردد. در حین این آزمایش نیز درد و ناراحتی را تجربه نخواهید کرد.
یک نتیجه نرمال نشان می دهد که هیچ مشکلی در حوزه قلب و عروق جنین وجود ندارد. اما از این روش نمی توان برای تشخیص هرگونه مشکل احتمالی استفاده کرد که از جمله این ها می توان به وجود حفره و سوراخ در داخل قلب اشاره کرد. ممکن است در ابتدا چنین چیزی در اکو قلب کودک مشخص نشود و در صورت تشخیص پزشک نیاز باشد که دوباره این آزمایش را انجام دهید.
اگر نتایج به دست آمده نرمال نباشند، ممکن است از شما خواسته شود آزمایش های بیشتری نظیر ام آر آی جنین و یا دیگر روش های سونوگرافی را انجام دهید. از جمله ناهنجاری و مشکلاتی که احتمال دارد تشخیص داده شوند شامل اختلال قلبی و یا مشکلات ریتمی در کنار دیگر مشکلاتی که می توانند کودک شما را در معرض خطر قرار دهند اشاره کرد.
فلوشیپ اکوکاردیوگرافی پس از انجام آزمایش در مورد نتایج اکو قلب جنین به شما توضیحات کاملی را ارائه خواهد کرد. همچنین در این زمان می توانید پاسخ هر گونه سوالی که دارید را نیز دریافت کنید و سپس به یک متخصص کودکان معرفی خواهید شد.
جهت انجام اکوی قلب جنین حتما به یک مرکز معتبر و یک فوق تخصص اکوکاردیوگرافی با تجربه مراجعه کنید. زیرا اگر این کار به درستی صورت نگیرد عوارض خطرناکی برای مادر و جنین به همراه دارد. اکوکاردیوگرافی قلب جنین یک آزمایش تخصصی است که باید توسط متخصص مربوطه انجام شود.
اگر اکوکاردیوگرام جنین نزذ یک فلوشیپ اکوکاردیوگرافی ماهر انجام شود، یک روش ایمن و بدون هیچ گونه خطر قابل توجهی برای شما یا کودک در حال رشد است.
گرفتن تصاویر مورد نیاز برای دیدن تمام قسمت های قلب ممکن است 30 دقیقه تا 2 ساعت طول بکشد. گاهی اوقات ، موقعیت کودک می تواند دیدن قلب را سخت کند و مدت زمان آزمایش بیشتر طول بکشد.
آزمایش اکو قلب جنین فقط یک سونوگرافی است و هیچ خطری جنین شما را تهدید نمی کند. این پروسه امن بوده و گاهی اوقات انجام آن ضروری است. این پروسه شما را از سلامت کامل کودکتان مطمئن خواهد کرد. با این حال اکوکاردیوگرافی جنین دارای محدودیت های خاص خودش است.
محدودیت های اکوکاردیوگرافی قلب جنین چه هستند: