سبکهای فیلم تکنیکهای مشخصی هستند که فیلمسازان از آنها برای این که تغییر یا ارزشی ویژه به کارهایشان بدهند، استفاده میکنند. سبک فیلم میتواند شامل تمام جنبههای ساخت یک فیلم: صدا، میزانسن، گفتگو، فیلمبرداری، تدوین و رویکرد باشد. همه انسان ها برداشت های متفاوتی از یک رویداد، عکس یا فیلم دارند. یعنی هیچ دو کارگردانی نمی توانند به یک نتیجه برسند.
سبک فیلم از ژانر فیلم، که فیلمها را بر اساس ساختارهای روایی مشابه دستهبندی میکند، متمایز است. سبک فیلم، فیلمها را براساس تکنیکهای مورد استفاده در ساخت فیلم، همچون فیلمبرداری و نورپردازی، دستهبندی میکند. دو فیلم ممکن است از یک ژانر باشند، اما احتمالاً بر اساس سبک فیلم، متفاوت به نظر برسند. یعنی فیلمهای یک ژانر لزوماً سبکی یکسان ندارند.
بیشتر فیلمها با سبک فیلمهای روایی کلاسیک هالیوود مطابقت دارند که دارای مجموعهای از دستورالعملها هستند که فیلمها تمایل دارند از آن پیروی کنند. داستان در این سبک به صورت زمانی در رابطه علت و معلولی روایت می شود. اصل اصلی در این سبک فیلم، تدوین تداومی است، جایی که تدوین، دوربین و صدا باید برای بیننده «ناپیدا» تلقی شوند. به عبارت دیگر نباید به این عناصر توجه کرد.
در حالی که بسیاری از فیلم ها با این دستورالعمل ها مطابقت دارند، فیلم های دیگری نیز وجود دارند که دستورالعمل ها را نادیده می گیرند و توجه را به تکنیک های فیلم جلب می کنند. این فیلم ها قوانین استاندارد فیلم را زیر پا می گذارند تا سبکی نوآورانه داشته باشند یا به تکنیک های خاصی توجه کنند. اگرچه ممکن است مخاطب آگاهانه متوجه سبک فیلم نشود، اما همچنان بر تجربه تماشاگر از فیلم تأثیر میگذارد.
تماشاگران وقتی می روند فیلمی را ببینند، انتظاراتی از یک فیلم دارند. بر اساس تجربه قبلی از تماشای فیلم، مخاطب انتظار دارد که تکنیک های خاصی وجود داشته باشد که معمولاً در فیلم ها یافت می شود. به عنوان مثال، پس از یک نمای باز، یک کات برای نمای نزدیکتر وجود دارد. اگر شخصیتی در سراسر صحنه راه میرود، مخاطب انتظار دارد دوربین حرکت شخصیت را دنبال کند. بینندگان انتظار دارند که با فیلم تعامل داشته باشند و بخشی از آن باشند، نه اینکه صرفاً گروهی از تصاویر نشان داده شود. این انتظارات ناشی از تجربیات دنیای واقعی و فیلم است. مخاطب انتظار دارد که فیلمها مانند زندگی واقعی ظاهر شوند و طبق سبک خاصی فیلمبرداری شوند.
فیلم تجربی، اکسپریمنتال یا فیلم آوانگارد، نوعی از فیلمسازی است که برخلاف فیلمهای دیگر، بسیاری از قوانین سنتی و قواعد عرفی سینمایی در آن رعایت نمیشود و از روشهای غیرمعمول و جدید برای گفتن داستان استفاده میشود. بسیاری از فیلمهای تجربی ارتباط زیادی با هنرهای دیگر همچون نقاشی، شعر و ادبیات دارند. با وجود اینکه بعضی از فیلمهای تجربی در تاریخ سینما با بودجههای بالا و کمک استودیوهای بزرگ فیلم سازی ساخته شدهاند، اما اکثر فیلمهای تجربی با بودجههای پایین و به صورت شخصی ساخته و اکران میشوند و تعداد عوامل نیز به نسبت دیگر فیلمها در آن بسیار کمتر است.
بسیاری از فیلم سازان تازهکار معمولاً برای آثار اولیه خود رو به ساخت فیلمهای تجربی میآورند. هدف از ساختن فیلم تجربی ارائه چشماندازی جدید از مسائلی است که عموماً دغدغههای شخصی خود فیلم ساز میباشد و در آن فقط بحث سرگرمی سازی مطرح نیست. فیلمهای تجربی معمولاً فروش چندان بالایی در گیشه ندارند و مخاطب آنها نسبت به سایر گونههای سینمایی بسیار محدود است.
فیلم هنری، اصلاح دیگری است. فیلم هنری معمولاً یک فیلم مستقل است که به جای مخاطبان بازار انبوه، یک بازار خاص را هدف قرار می دهد. در درجه اول به دنبال سود تجاری نبوده و محتوای غیر متعارف یا بسیار نمادین دارد.
تهیهکنندگان فیلمهای هنری معمولاً فیلمهای خود را در سالنهای ویژه و در جشنوارههای فیلم ارائه میکنند. اصطلاح فیلم هنری در آمریکای شمالی، بریتانیا و استرالیا در مقایسه با سرزمین اصلی اش یعنی اروپا بسیار گستردهتر استفاده میشود. از آنجایی که فیلمهای هنری مخاطبان کم و خاص بازار را هدف قرار میدهند، به ندرت پشتوانه مالیای را کسب میکنند که به تولید فیلمهای پرفروش اختصاص داده میشود. کارگردانان فیلم های هنری با خلق نوع متفاوتی از فیلم، این محدودیت ها را جبران می کنند، مثلا معمولاً از بازیگران کمتر شناخته شده فیلم (یا حتی بازیگران آماتور) استفاده میکنند.
چنین فیلمهایی به شدت با فیلمهای پرفروش اصلی که معمولاً بیشتر به سمت داستانگویی خطی و سرگرمیهای اصلی گرایش دارند، تضاد دارند. راجر ایبرت، منتقد فیلم، این فیلم ها را "عمدتاً یک تجربه مغزی" نامید که فرد از آن لذت می برد. گفته میشود برخی از فیلم های هنری ممکن است با ارائه عناصر خاصی از ژانرهای آشناتر مانند مستند یا زندگی نامه، جذابیت خود را افزایش دهند.
اصطلاح رایج دیگری که وجود دارد ویدیو آرت است. ویدیو رسانهای است که میتواند با استفاده از تصاویر متحرک، در کنار سایر آثار و اشکال هنر و برای برجستهسازی آنها و یا به به طور مستقل به مثابه اثر هنری به نمایش درآید. در موارد بسیاری از این رسانه در ترکیب با صدا استفاده شده است. اگرچه این مفهوم عموماً شکلی شبیه به برنامههای تلویزیونی یا فیلمسازی تجربی دارد، اما به عنوان یک فرم هنری متمایز در نظر گرفته میشود که بیشتر با هنرهای دیداری همچون نقاشی و عکاسی همسو است.
تمایز اصلی بین ویدیو و سینما در این است که از جنبههای سنتی فیلمسازی مانند روایت ملموس یا خط داستانی استفاده نمیکند.
تمایز دیگر بین ویدیو و فیلم در مفهوم سرگرمی است. فیلمها عموماً برای ایجاد نوعی رضایت عاطفی به بیننده طراحی و تولید میشوند، در حالی که ویدیو ویژگیهایی را به کار میگیرد که بسته به هدف هنرمند بسیار متفاوت است. ویدیوی مدرن از طیف کاملی از فناوریهای جدید هنر رسانهای بهره میبرد و در پلتفرمهای مختلفی به نمایش درمیآید.
***