Dogme 95 یک جنبش آوانگارد در تولید فیلم بود که توسط کارگردانان دانمارکی الاصل لارس فون تریر و توماس وینتربرگ در سال 1995 آغاز شد. تریر و وینتربرگ، پس از یک شب نشینی طولانی، شروع به ارائه مجموعهای از قوانین کردند که برخلاف استودیو، قدرت را به هنرمند باز میگرداند. ظاهراً در عرض 45 دقیقه، تریر و وینتربرگ "مانیفست Dogme 95" و همچنین "Sowl of Chastity" را نوشتند و با هم امضا کردند و گروه Dogme 95 را ایجاد کردند. این پیمان کمی بعدتر مورد پذیرش گروهی دیگر از کارگردانان دانمارکی و اسکاندیناویایی قرار گرفت.
مجموعه قوانین ایجاد شده توسط تریر و وینتربرگ برای تقویت مجدد فیلمسازی با پایه گذاری تولیدات بر اساس اصول کلاسیک قدیمی داستان سرایی، اجرا و مضمون و تلاش برای دور شدن از اتکا به استودیو، جلوههای ویژه، اقدامات سطحی و استفاده از فناوریهای دوربین با بودجه طراحی شد.
پیمان پاکی، که همه فیلمسازان باید به آن پایبند باشند تا بتوانند در Dogme 95اعتبار داشته باشند، به شرح زیر است:
من سوگند می خورم که به مجموعه قوانین زیر که توسط DOGME 95 تهیه و تأیید شده است، تسلیم شوم:
1. تصویربرداری باید در محل انجام شود. وسایل و دکورها نباید وارد شوند (اگر یک تکیه گاه خاص برای داستان ضروری است، باید مکانی را انتخاب کرد که در آن این تکیه گاه پیدا شود).
2. صدا هرگز نباید جدا از تصاویر تولید شود یا برعکس. (از موسیقی نباید استفاده شود مگر اینکه در محل فیلمبرداری صحنه اتفاق بیفتد.)
3. دوربین باید دستی باشد. هرگونه حرکت یا بی حرکتی در دست مجاز است.
4. فیلم باید رنگی باشد. نور خاص قابل قبول نیست. (اگر نور بسیار کمی برای نوردهی وجود دارد، صحنه باید قطع شود یا یک لامپ به دوربین وصل شود.)
5. کار نوری و فیلتر ممنوع.
6. فیلم نباید دارای کنش سطحی باشد. (قتل، اسلحه و غیره نباید رخ دهد.)
7. بیگانگی زمانی و جغرافیایی ممنوع است. (یعنی فیلم اینجا و اکنون اتفاق می افتد.)
8. ژانر فیلم قابل قبول نیست.
9. فرمت فیلم باید 35 میلی متر باشد.
10. کارگردان نباید اعتبار داشته باشد.
کپنهاگ، دوشنبه 13 مارس 1995
انجمن دگما 95 رسماً پایان Dogme 95 را در سال 2005 اعلام کرد و بیان کرد که مانیفست به یک فرمول ژانر تبدیل شده است و بنابراین خود Dogme 95 به طور متناقضی به یک ژانر در نوع خود تبدیل شده است. با این حال، فیلمسازان احتمالی همچنان می توانند در صورت تمایل، فیلم های خود را در وب سایت Dogme 95 تایید کنند.
این جنبش در کل برای مشروعیت بخشیدن به فیلمسازی مستقل با بودجه کم، کار کرد. بسیاری از فیلمسازان مستقل کمهزینه اکنون عمداً یا ناخواسته به اکثر قوانین مندرج در عهد پاکدامنی پایبند هستند.
دگما 95 شروع به بازگرداندن هنر و اصالت به جریان اصلی تولید فیلم از طریق آزمایش کرد. علیرغم خاستگاه سیاسی Dogme 95، مهمترین و مهمتر از همه، تأثیر اصلی این جنبش بر فیلمسازی مستقل، نشان دادن طبیعتگرایی و بیواسطگی تقویتشدهای بود که تکنیکهای «آماتور» به تولیدات میبخشد. اگرچه Dogme 95 ممکن است دیگر در هیچ مقام رسمی فعال نباشد، تأثیر قابل انتساب آن بر روندهای فعلی سینمایی قطعاً قابل مشاهده است.
***