خب هرکسی که یه مقدار پیگیر اخبار باشه احتمالاً یه چیزایی درباره بورس و شاخص شنیده.
حالا اینکه این شنیده ها چقدر می‌تونه درست باشه یه بحثه؛
و اینکه چه ربطی به من نوعی داره یه بحث دیگه.
خب بزارید برای اینکه خوب درکش کنیم یه مثال خیلی عامیانه بزنم. بریم به سالها قبل و دوران مدرسه (مثلا کلاس سوم) که توی کلاس نشسته بودیم و مربی بهداشت با یه متر و یه ترازو می‌اومد داخل کلاس و شروع می‌کرد به یادداشت کردن قد و وزن بچه‌ها و می‌رفت بیرون. هر کدوم از ما فقط قد و وزن خودمون برامون مهم بود و احتمالاً یکی دوتا از دوستامون که یا خیلی باهم رفیق بودیم یا اینکه باهم کل‌کل داشتیم؛ اما اونی که برای مربی بهداشت مهم بود این بود که میانگین وزن کلاس سومی‌های امسال چقدر نسبت به میانگین وزن کلاس سومی های پارسال تغییر کرده؛ حالا یا کم شده یا زیاد.
شاخص هم تقریباً همچین چیزی هست : به بیان ساده میشه گفت میانگین قیمت تمام سهم‌های بازار بورس. با این حساب وقتی می‌گن شاخص افت داشته (اصلاح کرده) یعنی میانگین قیمت سهم های موجود بازار بورس به نسبت دیروز کمتر شده و وقتی هم می‌گن شاخص رشد داشته یعنی میانگین قیمت سهم های موجود بازار بورس به نسبت دیروز بیشتر شده.
بیاید دوباره برگردیم به مثال کلاس سوم: فرض کنیم امسال وزن اکثریت بچه‌ها به نسبت سال قبل کمتر شده باشه یا ثابت مونده باشه.اما اشکان که پارسال وزنش 30 کیلو بوده (به دلیل فلان عارضه ناشناخته) وزنش رسیده به 120 کیلو. خب درسته که وزن اکثر ما ثابت مونده یا کم شده، اما توی گزارش خانم بهداشت، میانگین وزن کلاس رفته بالا. این اتفاقی هست که توی شاخص هم می‌افته که یه روز می‌بینی شاخص مثبته اما همه سهم‌هات منفی. داستان، داستان همون اشکانه، مثلاً یادمه مهر 97 وبملت یا نیمه اول 99 شستا باعث شدن شاخص این حالت رو داشته باشه و طبیعتاً برعکسش هم ممکنه.
البته ما چند مدل شاخص داریم که دوتا از معروف‌هاش میشه شاخص هم وزن و شاخص کل و بعداً که تفاوت‌هاش رو بهتون گفتم متوجه می‌شید که این تعریف بیشتر برای شاخص هموزن مناسب هست تا شاخص کل. ولی خب فعلا همین رو داشته باشید تا بعد.
