محمود عباسی
محمود عباسی
خواندن ۵ دقیقه·۵ سال پیش

قوم نگاری و دیزاین


"یک دیزاینر باید به ضروریت بکارگیری از قوم نگاری واقف باشد، چرا که این تنها راهی است که می تواند تولید طراحی خلاقه را به شیوه ای لذت بخش با کاربر مرتبط نماید ."

مردم‌نگاری یکی از مهم‌ترین روش‌های پژوهش در مطالعات مردم‌شناسی است. در اواخر قرن ۱۸ به منظور شناخت شیوه زندگی مردم قاره‌های دیگر به وسیله اروپائیان به کار برده شد و در قرن ۱۹ رونق گرفت. [۱]
این اصطلاح را به انسان شناس معروف کلیفورد گیرتز نسبت می‌دهند که در نوشته‌ی خود درباره‌ی مفهوم نظریه و فرهنگ تفسیری در اوائل دهه‌ی ۱۹۷۰ به کار برده است.

در تعریف مفهوم واژه (Ethnography) در دیکشنری‌ها به این مفاهیم اشاره شده است: نژادنگارى، نژاد‌پرستى ، قوم نگارى ، تشریح علمى نژادهاى بشر از نظر آداب و رسوم و اختلافاتى که از این نقطه نظر با هم دارند و یا مطالعه علمى نژادها. از آنجا که دیزاین در هر سطوحی همواره با انسان در ارتباط است و از آن سرچشمه می گیرد، استفاده از این تکنیک تحقیقاتی می‌تواند در تکمیل مراحل فرآیند دیزاین بسیار مفید واقع گردد.
کلمه «مردم نگاری» از ἔθνος یونانی مشتق شده است، به معنی «یک شرکت، معنی بعد از آن مردم، ملت» و «-graphy به معنی «زمینه مطالعه» است.


مطالعات قوم نگاری بر مردم نگاری شاخه ای از انسان شناسی است که شامل تلاش برای درک چگونه زندگی کردن انسانهاست. روی گروه‌های فرهنگی بزرگی تمرکز می‌کند که در طول یک زمان با یکدیگر تعامل دارند.

همچنین مردم نگاری یک دیزاین با کیفیت است جایی که محقق در رابطه با الگو های به اشتراک گذاشته شده از ارزش‌ها, رفتارها باورها وزبانی که در یک گروه یا در بین مردمی مشترک است صحبت می کند.
در ابتدا مردم نگاری توسط غربی‌ها در جوامع غیر خود یعنی, در جوامع دور دست و غالبا ابتدایی و یا سنتی انجام می دادند. از این رو, قرن‌ها شرق و کشورهای آفریقایی و آسیایی, زمینه‌های پژوهشی انسان شناسان غربی محسوب می‌شدند. ولی به مرور زمان به جامعه‌های خود روی آورده و به موضوع‌های داخلی با روش مردم نگاری به پژوهش پرداختند.

به تجربه ثابت شده است که مردم نگاران در گذر از این روش به اطلاعات بسیار دقیق و عمیق علمی دست یافته اند. به طوری که این نوع داده ها قابل مقایسه با داده هایی که به کمک روش های دیگر بدست آمده اند, نمی باشند. در مواقعی این اطلاعات فقط جنبۀ شناخت داشته, بنابراین, برای جامعۀ علمی مفید بوده اند. برای مثال جهانشمولی نظریه های فروید در زمینۀ بلوغ توسط مارگریت مید در قبایلی آزمایش شد و تایید نشد. در مواقعی نیز از این اطلاعات به زعم ادوارد سعید سوء استفاده و یا استفاده‌های سیاسی شده است. (۱۳۸۳) یعنی, سیاستمداران با استفاده از دست آوردهای مردم نگاران, (بدون اینکه آنان در جریان باشند) در انجام فعالیت های خود از نقاط ضعف مردم جامعه ای نهایت سوء استفاده را جهت استعمارگری خود کرده‌اند.

البته, در مواقعی نیز شناخت دقیق موضوعی به روش مردم نگاری باعث شناخت علل وجود آن موضوع شده است که در گذر از این شناخت, مسئولین جامعه بهتر توانسته‌اند, آن مشکل را بر طرف کنند. به مانند کاری که ژرژ لاپاساد انسان شناس معاصر فرانسوی در مورد گروهی از رپ به نام تگ که مدتی نقاشی‌های مُهیجی بر روی ایستگاه های مترو و یا بر روی خود متروها می‌کشیدند. به طوری که, این نقاشی‌ها علاوه بر اینکه چهرۀ متروها و ایستگاه ها را بد جلوه می داد, باعث تولید نگرانی و به هم ریختگی روانی در تعداد زیادی از استفاده کننده‌گان مترو می شد. لازم به ذکر است که قبل از انجام این پژوهش توسط لاپاساد مسئولین مترو هر ساله هزینۀ زیادی (چند میلیون یورو) را برای پاک کردن این تصاویر می پرداختند. این ارقام در تابلوهایی در خود متروها منعکس شده بودند. در حالی که پژوهش مردم نگارانۀ ژورژ لاپاساد نه تنها باعث شناسایی علل وجود این امر در جوانان شد بلکه, به ارائۀ راه حلی منطقی برای رفع این معضل انجامید.

از این رو, مردم نگاری در صورت خوب اجرا شدن می تواند از سویی, در فهم بسیاری از نکات خوب فرهنگ جامعه که صورت می گیرد (بدون اینکه کنشگران آن عمل شناختی در مورد علل وجودی آنها داشته باشند) و از سوی دیگر, نکات منفی که باعث بی هنجاری، وندلیزم، ناامنی و در نهایت مانع پیشرفت و توسعۀ جامعه می شود, مفید باشد.
دیزاینر‌ها، به کاربردهای محصول از دیدگاره کاربر اعتبار می بخشند، فاکتورهای سودمند بودن را به مردم انتقال می‌دهند، احساسات آنها را نسبت به محصول تحریک می نمایند، نیازهای کاربر را فراهم می آورند و همراستا دیدگاهها و عقاید کاربران را گرامی می دارند. بنابراین دیزاینر‌ها نیاز دارند تا درک نمایند میان معانی که در محصول ایجاد می‌کنند و معانی که کاربران از محصولات دریافت می کنند چه ارتباطی وجود دارد.


قوم نگاری با ایجاد فهمی عمیق نسبت به مردم و این که آنها چه استنباطی از دنیای خود دارند، داده‌های ارزشمندی را در روند دیزاین وارد می کند. قوم نگاری یک روش تحقیقاتی است که مبتنی بر مشاهدۀ افراد در شرایط طبیعی زندگی هستند نه شرایط تحقیقاتی رسمی و تعریف شده.
هنگامی که قوم نگاری در یک پروسۀ دیزاین بکار گرفته می‌شود، به دیزاینر کمک می‌کند که راه‌حل‌های متقاعد کننده‌تری در دیزاین خود خلق نماید.
مردم و فرهنگ، به طرز باورنکردنی با هم ادغام شده‌اند. قوم نگاری شیوه‌ای برای توجیه و درک این پیچیدگی ارائه می‌نماید و به دیزاینر اجازه می‌دهد که به چشم اندازی فراتر از نیازها ودیدگاه‌های فرهنگی و اجتماعی در پیرامون خود دست یابد و همچنین الگوهای رفتاری پیش زمینه در دنیای واقعی، یعنی الگوهایی که می‌توانیم از راه درک مستقیم، بطور حسى و منطقی درک نماییم را مشاهده کنیم.

" اگر شما بخواهید درک نمایید که چه عناصری به یک پسر بچه انگیزه می‌دهد که اسکیت بازی کند ، آیا باید او را به محیط یک آزمایشگاه برده و مورد پرسش و پژوهش قرار دهید و یا اینکه یک هفته او را به پیست اسکیت ببرید و به مشاهده چگونگی ارتباط متقابل او با دوستانش، تجربه مهارت‌های جدید و روشهای تفریحی او بپردازید؟

قوم نگاری مطالعۀ رفتار مردم در شرایط عادی زندگی است ، به این شکل می توانید فهمی کل نگرانه از دنیای ایشان داشته و لایه های عمیق شخصیت آنها را درک و نیازهای واقعی‌شان را دریابید . "
1-en.wikipedia.org/wiki/Ethnography
Source: http://www.mahmoudabbasi.ir/ethnography-and-design/


قوم نگاریدیزایندیزاینرمحمود عباسیطراحی صنعتی
دانش‌آموخته کارشناسی و کارشناسی ارشد طراحی صنعتی, دانشگاه هنر و معماری تهران مرکزی https://mahmoudabbasi.ir/
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید