آلبینیسم یا زالی یک بیماری وراثتی ژنتیکی است که در آن فرد مبتلا با رنگدانه ملانین کم یا بدون رنگدانه در مو، چشم و پوست به دنیا می‌آید. آلبینیسم معمولاً موجب روشن‌تر شدن رنگ پوست و مو و چشم فرد نسبت به سایر اعضای خانواده می‌شود و معمولا با مشکلات بینایی در ارتباط است. هیچ درمانی برای این بیماری نادر وجود ندارد؛ اما تغییرات سبک زندگی به بیمار کمک می‌کند تا سالم بماند و زندگی عادی داشته باشد. برای شناخت بیشتر این بیماری و علائم و درمان آن با این مقاله از دکتر مهناز شکروی همراه باشید.
دلایل ابتلا به آلبینیسم
چندین ژن دستور ساخت پروتئین هایی را که در تولید ملانین نقش دارند را می دهند. ملانین توسط سلول هایی به نام ملانوسیت ها تولید می شود که در پوست، مو و چشم شما یافت می شود.
آلبینیسم یا زالی ناشی از جهش در یکی از این ژن هاست. انواع مختلف آلبینیسم یا زالی می تواند رخ دهد، که عمدتا بر اساس آن جهش ژن باعث اختلال می شود. این جهش ها ممکن است منجر به تولید نشدن ملانین یا کاهش مقدار قابل توجهی ملانین شود.
علائم زالی چیست؟
علائم آلبینیسم یا زالی شامل درگیری پوست، مو و چشم و بینایی است.
پوست: قابل تشخیص ترین شکل آلبینیسم یا زالی منجر به سفیدی موها و پوست بسیار روشن در مقایسه با خواهر و برادرهای آن فرد می‌شود. رنگ پوست و رنگ مو می‌تواند از سفید تا قهوه ای باشد و ممکن است تقریبا همانند والدین یا خواهر و برادر بدون آلبینیسم یا زالی باشد. قرار گرفتن در معرض نور خورشید، در برخی افراد ممکن است موجب:
- کک مک
- خال، با یا بدون رنگدانه (خال بدون رنگدانه به طور کلی صورتی رنگ است)
- لکه‌های بزرگ مانند کک مک
- آفتاب سوختگی
با این حال در برخی از افراد مبتلا به آلبینیسم، رنگ پوست هرگز تغییر نمی‌کند. در برخی دیگر، تولید ملانین ممکن است در دوران کودکی و نوجوانی شروع شود یا افزایش یابد و تغییرات جزئی در رنگدانه ایجاد شود.
مو: رنگ مو می‌تواند از بسیار سفید تا قهوه ای باشد. افراد آفریقایی یا آسیایی که آلبینیسم یا زالی دارند ممکن است رنگ موهایشان زرد، قرمز یا قهوه ای باشد. رنگ مو ممکن است در اوایل بزرگسالی یا با قرار گرفتن در معرض مواد معدنی موجود در آب یا محیط زیست تیره شود و با افزایش سن نیز تیره‌تر گردد.
رنگ چشم: مژه و ابرو اغلب کم رنگ است. رنگ چشم می‌تواند از آبی کم رنگ تا قهوه ای متفاوت باشد و ممکن است با افزایش سن تغییر کند. کمبود رنگدانه در قسمت رنگی چشم‌ها (عنبیه) موجب می‌شود تا حدودی شفاف شود. این بدین معنی است که عنبیه چشم نمی‍‌تواند به طور کامل از ورود نور به چشم جلوگیری کند. از این جهت، ممکن است چشم‌هایی با رنگ‌های بسیار روشن در بعضی از نورها به رنگ قرمز ظاهر شوند.
بینایی: اختلال بینایی یک ویژگی کلیدی در همه انواع آلبینیسم یا زالی است. مشکلات چشمی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- حرکت غیرارادی و سریع چشم به جلو و عقب (نیستاگموس)
- ناتوانی هر دو چشم برای تمرکز در یک نقطه جهت‌گیری می‌شود یا ناتوانی در حرکات هماهنگ هردو چشم(استرابیسم یا لوچی)
- دوربینی یا نزدیک بینی شدید.
- حساسیت به نور(فتوفوبیا)
- انحنای غیر طبیعی سطح جلویی چشم یا لنز داخل چشم (آستیگماتیسم)، که موجب بروز تاری دید می‌شود.
- رشد غیرطبیعی شبکیه، که نتیجه آن کاهش بینایی است.
- سیگنال‌های عصبی از شبکیه به مغز که مسیرهای عصبی معمول را دنبال نمی‌کنند.
- ضعف ادراک عمقی
- کاهش بینایی (بینایی کمتر از ۲۰/۲۰۰) یا نابینایی کامل
