گاهی ممکن است بخواهید با توجه به مکانی که در آن قرار دارید صدای مضراب سنتور را تغییر دهید.
میتوانید شدت و ضعف صدا را با توجه به مکان و زمان مورد نظر خود تغییر دهید.
اگر در فضای آزاد می نوازید ، چون صدا در این محیط بیشتر پخش می گردد ،
سبب می شود ، صدایی که در این مکان به گوش می رسد ،
نسبت به صدایی که در فضای بسته به گوش می رسد ، ضعیف تر باشد
و بر همین اساس صدایی که می شنویم ، به مراتب از زیبایی اصلی فاصله می گیرد و خیلی دلنشین نیست.
برای اینکه در این محیط ها صدا واضح تر و رساتر به گوش برسد ،
باید از مضرابی که احساس می کنید ، صدای آن بیشتر از سایر مضرابها است ؛
استفاده نمایید. همچنین مضرابها را کمی قوی تر اجرا نموده تا صدا برای مستمع زیباتر و رساتر باشد،
اما شدت اجرا نباید به حدی باشد که باعث پاره شدن و از کوک خارج شدن سیم ها گردد.
در ارکسترها برای اینکه صدای سنتور نسبت به سازهایی که در ارکستر مشغول نواختن هستند رساتر باشد،
باید صدای مضراب تنظیم گردد.
معمولا نوع نمدی که برای مضراب سنتور استفاده می شود متفاوت است ،
مثلا می توان از قسمت حاشیه ی کلاه نمدی یا پلی اکریل یا موکت نازک یا پالتوهای قدیمی
و یا هر آنچه بر اثر تجربه ی شخصی جوابگوی صدای مضراب بوده است بهره برد.
به کار بردن اصطلاح نمد به معنای استفادهی اکید از نمد نیست ،
چون از زمان قدیم این اصطلاح رواج یافته است امروزه نیز به هر گونه سرپوش مضراب اصطلاحا نمد می گویند.
اگر خواستید صدای مضراب بیشتر باشد، می توانید از نمد نازک تر استفاده کنید.
برای اینکه صدای مضراب تیزتر گردد، میتوانید نمد را بکوبید و سپس به مضراب بچسبانید.
برای زیاد کردن صدای مضراب یا به اصطلاح تیز بودن صدای مضراب ،نمد باید نازک باشد.
برای کم کردن صدای مضراب باید از نمد ضخیم استفاده نمود.
برای اینکه صدای مضراب سنتور بسیار نرم و آرام باشد باید از اسفنج «فویل» استفاده نمود.
از قدیم مرسوم بوده که برای کم و ضعیف کردن صدای سنتور از پارچه ی ضخیم استفاده می نمودند،
یعنی سطح ساز را با پارچه ی ضخیم یا حوله می پوشاندند سپس شروع به نواختن می کردند
ولی امروزه به جای پوشاندن سطح ساز از اسفنج _ فویل_بهره می برند.
به طور کلی برای کم کردن صدا در هر ساز یک روش مخصوص وجود دارد.
برای مثال در ویولن برای کم کردن صدا از وسیله ای به نام سوردین استفاده می کنند ،
به این طریق که سوردین را روی خرک ویولن قرار می دهند و با این روش صدا ضعیف می گردد.
استفاده از اسفنج (فویل) به جای نمد
در شبانه روز ممکن است ساعاتی را به برای تمرین بر گزینید، که مثلا صبح خیلی زود یا آخر شب می باشد
و فضای حاکم بر آن محل _منزل_ بسیار ساکت و آرام است و افراد خانواده در حال استراحت هستند
و چون صدای حاصله از مضراب سنتور با نمد یا مضراب بدون نمد بسیار زیاد می باشد ، برای تمرین با مشکل مواجه می گردید.
برای حل این مشکل از اسفنج فشرده ی نرم و سبک می توانید ، استفاده کنید.
صدایی که از این مضراب این مضراب ایجاد می شود بسیار ملایم و آرام است ،
حتی اگر در یک جمع که در حال استراحت هستند
از این نوع اسفنج استفاده کنید ، مزاحمتی برای افراد ایجاد نمی کند.
برای این که از وقت خود بیشترین استفاده با ببرید و در هر ساعت در شبانه روز تمرین داشته باشید ،
میتوانید از مضراب اسفنج دار استفاده کنید.
چون ضخامت اسفنج بیشتر از نمد است مدت بیشتری طول می کشد تا به مضراب بچسبد.
تمرین ها را تنها با این مضراب (مضراب نرم) انجام ندهید ،
فقط در زمانی که نمی توانید با مضراب های معمولی تمرین کنید از این مضراب استفاده کنید ؛
زیرا سبب می گردد صدای اصلی ساز را تشخیص ندهید و گوش در تشخیص صدای اصلی نت ها ضعیف شود.
با مضراب اسفنج دار هیچ وقت قوی اجرا نکنید،
چون زود از بین می رود و صدای اصلی از ساز ایجاد نمی شود.
از این نوع اسفنج در محیط هایی مثل خوابگاه ها که دانشجویان در آن اسکان دارند، می توانید استفاده نمایید ؛
چون صدایی که ایجاد می شود هیچ گونه مزاحمتی برای هم اتاقی ها و سایرین ایجاد نمی کند.
اسفنج را می توانید از داخل جعبه های لوازم برقی که در کنار وسایل قرار گرفته و یا از ابزار فروشی ها تهیه و استفاده کنید.
ضخامت اسفنج نباید خیلی زیاد باشد، چون صدای نا مطلوبی از ساز تولید می شود.
چون گاهی یونولیت نیز در کنار لوارم برقی می باشد، دقت شود، به جای اسفنج اشتباهی از یونولیت استفاده نگردد.
اصطلاح مضراب لخت به مضرابی اطلاق می شود
که در قسمتی که مضراب با سیم ها تماس می یابد هیچگونه پوششی وجود نداشته باشد.
در قدیم سر مضرابها پوششی نداشته و از مضرابهای لخت استفاده می نموده اند
و گاه برای اینکه صدای ملایم تری از ساز داشته باشند با پارچه یا حوله ای سطح ساز را می پوشاندند ؛
یعنی حوله یا پارچه ای روی سیم های سنتور انداخته
و تمام سطوح آن را پوشانده و با تبحری که داشتند با مضراب لخت می نواختند.
این کار نیاز به مهارتی خاص و تجربه ی بسیار دارد
تا مضراب دقیقا روی سیم مورد نظر اصابت کند.
آن طور که منقول است از دوره ی استاد حبیب سماعی استفاده از پارچه یا نمد متداول شد.
امروزه نیز عده ای از مضراب لخت استفاده می کنند.
اما نواختن با مضراب لخت دشوار است و نیاز به مهارت و تبحر فراوانی دارد.
نواختن با مضراب سنتور لخت دقت و هوشیاری زیادی می طلبد ،
زیرا به گونه ای است که کوچک ترین حرکت مضراب در صدایی که ایجاد می شود ، تاثیر به سزایی دارد.
برای نواختن با مضراب لخت جنس مضراب باید حالت ارتجاعی داشته باشد ،
یا به اصطلاح پنبه ای باشد و دیگر اینکه ساز حتما کوک باشد.
مخصوصا هر چهار رشته سیم دقیقا کوک یکسان داشته باشد
در غیر این صورت صدای تک سیم هایی که از کوک خارج شده اند را به وضوح به گوش می رساند.
