همانطور که میدانید، الزویر (Elsevier) یکی از بزرگترین انتشارات علمی جهان است که شعبه مرکزی آن در آمستردام (پایتخت هلند) قرار دارد. این سازمان در سال 1880 میلادی تاسیس شد و در حال حاضر ناشری چندرسانه‌ای و بسیار پیشرو و مشهور است که خدمات و محصولات متنوعی در زمینه ارائه اطلاعات علمی و پزشکی دارد و مرجع معتبر همه پژوهشگران دنیا و پایگاه اطلاعاتی جامع در همه زمینه‌های مطالعاتی است.
ساینس دایرکت (Science Direct) و اسکوپوس (Scopus) هر دو پایگاههای داده‌ای علمی با دسترسی اشتراکی هستند که صاحب آنها انتشارات الزویر است، اما ساینس دایرکت متن کامل محتوای الزویر را میزبانی میکند، در حالی که اسکوپوس شامل چکیده‌ها و ارجاعات آماری محتواهای الزویر و دیگران می‌شود. و این موضوع مهترین تفاوت پایگاه داده ساینس دایرکت و اسکوپوس است.
ساینس دایرکت پایگاه اطلاعاتی بزرگی است که در سال 1997 شروع به کار کرد. این وبسایت امکان دسترسی به همه ژورنالهای انتشارات الزویر و دانلود آنها را به کاربران میدهد؛ ژورنالهایی که در چهار گروه علوم پایه و مهندسی، علوم زیستی، علوم بهداشت و علوم اجتماعی و انسانی ارائه میشوند. همچنین این پایگاه داده‌ای هم اکنون دسترسی آنلاین به 3800 ژورنال، 37000 کتاب الکترونیکی و کتابهای مرجع و بیش از 13 میلیون مقاله را امکانپذیر میکند. گفتنی است بیش از 120 ناشر برجسته با این سرویس اطلاعاتی بزرگ مرتبطاند. چکیده‌ها، داده‌های کلان و نمودارهای بندانگشتی (figure thumbnail) این پایگاه علمی معمولا به صورت رایگان موجود هستند، در حالی که خواندن متن کامل آنها مستلزم عضویت است (معمولا از طریق یک کتابخانه آنلاین یا موسسه پژوهشی). با این حال بعضی از متون در حالت دسترسی آزاد (Open Access) هم وجود دارند. از قابلیتهای جذاب ساینس دایرکت امکان Brows یا مرور کردن تمام منابع موجود در آن است و کاربران میتوانند همه منابع موضوع مورد نظر خود را در ابتدا مشاهده کنند.
جستجو کردن در این کتابخانه دیجیتال آنلاین، هم به صورت ساده و هم پیشرفته امکانپذیر است. در جستجوی پیشرفته میتوان با محدود کردن منابع بازیابیشده سریعتر به نتیجه رسید و این نوع جستجو بسیار کاربردیتر است. البته امکان جستجوی تخصصی یا Expert search نیز وجود دارد که برای متخصصان است و این امکان را به آنها میدهد که بتوانند نتایج جستجو را بیش از دو بار ترکیب کنند. در وبسایت ساینس دایرکت برای راهنمایی کاربران صفحهای در نظر گرفته شده است و کاربران با انتخاب گزینه Search tips، که در گوشه سمت راست صفحه جستجو قرار دارد، به آن صفحه منتقل میشوند. یادآوری این نکته ضروری است که موسسه تامسون رویترز اغلب مجلات این پایگاه علمی را نمایه‌گذاری میکند و به همین دلیل بیشتر مقالات ساینس دایرکت جزء مقالات ISI هستند.
اسکوپوس در سال 2004 به همت یک ناشر هلندی به نام الزویر کارش را به عنوان یک پایگاه داده چکیده و ارجاع شروع کرد؛ رقیبی برای Web of Science (WoS) که صاحب قبلی آن تامسون رویترز بود و اکنون کلاریویت است. اسکوپوس به طور انتخابی، مقاله‌ها، کتاب‌ها و مباحث کنفرانس‌های بررسیشده توسط همکاران را نمایه‌سازی میکند و آمار ارجاعات را برای تک موردها مانند مقاله‌های ژورنال‌ها و برای خود مقاله‌ها ارائه میدهد (سایت اسکور (Cite Score)، SNIP و SJR، هر کدام یک جایگزین برای فاکتور تاثیر ژورنال‌ها به حساب می‌آیند). جستجو کردن در اسکوپوس برای کاربران تازه‌کار بسیار راحت است. اسکوپوس، که یکی از معتبرترین و به‌روزترین پایگاههای اطلاعاتی دنیاست، بیش از 2200 عنوان و پنج هزار ناشر بین‌المللی را تحت پوشش خود دارد. این نمایه استنادی مشهور و معتبر اطلاعات کتاب‌شناختی حدود 25 میلیون سند را گردآوری کرده است، البته اسکوپوس مقالات پیش از سال 1995 را ندارد. اسکوپوس در همه حوزه‌های علمی فعالیت میکند؛ علوم زیستی، فیزیک، شیمی، علوم اجتماعی و… مجلات این پایگاه اطلاعاتی بر اساس امتیازاتی دسته‌بندی میشوند. این رتبهبندی با حرف Q مشخص می‌شود و شامل چهار رتبه، از Q1 تا Q4 است؛ Q1 بهترین و Q4 کمترین امتیاز محسوب می‌شود.
به طور کلی مهمترین و اصلی‌ترین تفاوت ساینس دایرکت و اسکوپوس عبارتاند از:
ساینس دایرکت یک سایت انتشار است؛ جایی است که ژورنال‌ها مقالات اصلی کامل و پایانی خود را قرار می‌دهند.
اسکوپوس یک سایت نمایه‌سازی است که فقط شامل چکیده‌هاست.
این تفاوت عمده دو پایگاه علمی فوق شامل تفاوت‌هایی جزئیتر می‌شود که با توجه به تعریف هر یک از آنها ناشی از تفاوت ماهیت کارکرد آنهاست.
