چرخ و فلک چشهربازی یکی از قدیمی ترین دستگاه های شهربازی در جهان است و زمانی که دستگاه های شهربازی وارد ایران شدند این دستگاه یکی از اصلی ترین وسایل شهربازی می باشد.
زمانی که اولین پارک سرچنار در ایران راه اندازی شد از همان دیرباز در این مجموعه بود و بعد از تاسیس شهربازی حرفه ای در ایران تحت عنوان فان فار در میدان ونک که اصطلاحا فان فار هم از همان نام چرخ و فلک گرفته می شود. لازم به ذکر است که که نام بین المللی چرخ و فلک همان فان فار می باشد.
از همان ابتدا این دستگاه سمبل ایران شناخته شد کما اینکه تقریبا در جهان هم به همین منوال است. البته الان در کشورهای صنعتی این موضوع به سمت رولرکاسترها یا همان ترن هوایی ها میل پیدا کرده اما همیشه در مورد چرخ وفلک در جهان یک رکوردزنی هایی وجود دارد. مثلا وقتی چشم لندن را تحت عنوان چرخ و فلک با سازه ای فضایی و استراکچر بسیار زیبا در انگلستان احداث کردند، بعد از آن کشورهای دیگر هم به فکر این افتادند که چرخ وفلک های بزرگ را تاسیس کنند مانند چرخ و فلک شانگهای و بعد از آن چرخ وفلک سیدنی که از نظر نوع سازه متفاوت و عجیب و جالب می باشد.
در ایران در حال حاضر توان تولید این دستگاه ها تا ارتفاع حدودا ۸۰ متر وجود دارد. گروه صنعتی بیات هم توان تولید این چرخ و فلک تا ارتفاع ۹۰-۸۰ متر را دارد.
چرخ وفلک ها عموما به چند نوع تقسیم می شود و شکل های مختلفی دارند. مثلا در ابعاد کوچک تر با نام دستگاه آفتاب مهتاب ، ۱۲ متری، ۱۶ متری، ۱۸ متری، ۲۴متری و چرخ و فلک ۳۰ متری که به صورت فراوان در ایران وجود دارد.
گروه صنعتی بیات در سال ۱۳۷۶ در سوسنگرد یا همان دشت آزادگان اولین چرخ و فلک ۳۰ متری ایران را ساخت که شکل کلی آن ترکیبی از لوله های مانیسمان و شش پایه ای که عموما اکثر چرخ و فلک ها دارند. تعداد کابین های چرخ و فلک عموما ۲۴ کابین (۴ تا ۶ نفره).
خرید وسایل شهربازی از جمله چرخ و فلک به بررسی دقیق نیاز دارد که کارشناسان گروه صنعتی بیات همواره با ارائه مشاوره صادقانه در خدمت شما عزیزان می باشد.
سیستم های محرکه چرخ فلک ها عموما بصورت موتور گیربکس یاهیدرولیک است. نحوه نیرو محرکه دستگاه هایی با ارتفاع ۲۴ یا ۳۰ متری به گونه ای است که عموما ۴ تا نیروی محرکه از ۴ تا بازوهای کناری استفاده می شود و در دستگاهایی با ارتفاع کمتر بصورت ضربدری ۲تا نیروی محرکه استفاده می شود، درچرخ فلک ها شکل نیرو محرکه اگر هیدرولیک باشد توسط مدار هیدرولیک و یا لوله کشی و شلنگ های هیدرولیک وهیدروموتورها را می چرخاند و و چرخ هایی که متصل است به هیدرو موتورها رینگ چرخ و فلک ها را می چرخاند.
الکتروگیربکس و گیربکس چرخ وفلک به چرخ وچرخ نیز به رینگ اصلی متصل است که باعث چرخیدن چرخ وفلک میشود.
عموما برای ساخت این دستگاه ها برای بازوها بیشتراز شکل لوله برای زیبایی بیشتراستفاده می کنند، اخیرا نیز از پروفیل های صنعتی استفاده می کنند و همچنین تعداد بازوها رو کم، و برای سبک سازی سازه بین دو بازو یک کابین دیگر اضافه می کنند که این روش یک روش خوب است.
اگر از نظر فنی بخواهیم در مورد چرخ وفلک ها بیشتر صحبت کنیم، توسط ۲ عدد توپی رول بولینگ از بالای سه پایه هایی که نصب می شود بسته و مهار شده و کل بازوها بصورت پرتابل و فلنچ به هم دیگر وصل می شوند و وقتی که یک چرخ وفلک مونتاژ می شود کل این بازوها که قبلا در کارخانه ها ساخته شده اند در محل کار مونتاژ می شوند و کابین ها به این بازو ها وصل گردیده و پس از تست وبار گذاری و بازرسی متداول استاندارد و برسی های مورد نیاز راه اندازی می شوند و مورد استفاده عموم قرار می گیرند.
عموما چرخ و فلک در جهان به ۴ یا ۵ شکل ساخته می شوند، جدیترین و بروزترین چرخ وفلک ها به چرخ وفلک های کابلی معروف اند که بجای بازوهای پروفیل و یا لوله از سیم بکسل استفاده می کنند، یک نوع دیگر ازاین مدل های جدید که به سازه های فضایی معروف اند که نوع متریال استفاده شده در آن ها همان لوله است که فقط شکل استفاده شده در استراکچر کار، یک مقدارمتفاوت و شکیل تر می باشد.
نیروی های محرکه در چرخ وفلک های بزرگ عموما از سیستم هیدرولیک و هیدروموتور استفاده می شود و عموما هیدروموتورها را برعکس مدل هایی که روی پایه ها قرار می دهند را روبروی هم دیگر قرار داده و با چرخش رینگ و لاستیک، رینگ چرخ و فلک را به چرخش درمی آورند.
