حتما قسمت نبوده!
اصلا دنیا ارزش نداره بابا!
اگر خدا بخواد، خودش درست می‌کنه!
این جملات رو بارها و بارها از زبون خیلی‌ها شنیدیم. جملات درستی که به جرئت میشه گفت که در 99 درصد موارد در جای اشتباهی ازشون استفاده میشه. به قول مولا امیرالمومنین(ع): كَلِمَةُ حَقٍّ يُرَادُ بِهَا الْبَاطِلُ
دین، راه فرار خیلی خوبی شده برای توجیه کم‌کاری‌ها و تنبلی‌ها. از بچگی تو گوشمون خوندن که آقا به فکر مادیات نباشید، این دنیا زودگذره، به فکر آخرتتون باشید!
درسته! باید به فکر آخرت بود و نباید به دنیا دل‌بست. ولی آیا این به معنی اینه که باید دنیا رو رها کنیم؟ این به معنی اینه که نباید تمام تلاش‌مون رو بکنیم، کار کنیم، پول در بیاریم؟ وقتی یه نگاه گذرایی به جمع‌هایی مذهبی میندازیم، می‌بینیم که غالبا به این چیزی که دارن قانع‌اند. یعنی طرف تلاشی نمی‌کنه که مدام کیفیت زندگی‌ش رو بهبود ببخشه. مدام قوی و قوی و قوی‌تر بشه.
یوقتایی از خودمون سوال بپرسیم، چرا من نباید انیشتین بشم؟ چرا من نباید ایلان ماسک بشم؟ چرا من نباید پول‌دار ترین و تاثیرگذارترین آدم روی زمین بشم؟ چرا من نباید کار بکنم که خودم و اطرافیانم زندگی‌شون متحول بشه؟ درسته، خیلی از افراد موفق واقعا استعداد خیلی بالایی داشتند. ولی آیا من به اندازه اون‌ها تلاش کردم و نرسیدم؟ آیا من تمام توانم رو گذاشتم و نتونستم به حد اون‌ها برسم؟
ریشه‌ی این تفکر در بین جوامع مذهبی رو میشه تو 3 مورد خلاصه کرد:
1. اعتقاد به خدا
افرادی که به خدا اعتقادی ندارند یه مزیتی دارند نسبت به افراد با ایمان. اونم اینه که می‌دونن توی این دنیا خودشون‌اند و خودشون. اگر خودشون کاری نکنند کسی نیست کاری براشون انجام بده. خلاصه هرگلی زدن به سر خودشون زدن.
در مقابل، افراد مذهبی بخاطر اعتقادی که به خدا دارند و قدرتی که همیشه پشت سرشون می‌بینند، ممکنه توی این دام بیفتند که، "خدا درستش می‌کنه" یا "من کارم رو کردم، دیگه بقیه‌ش با خدا". یعنی به راحتی می‌تونن تمام تلاش‌شون رو نکنند، به امید این که خدایی هست و قراره کارهارو براشون درست کنه!
2. اعتقاد به قضا و قدر
اینجا هم افرادی که معتقد نیستند چند قدم از بقیه جلوترند! این افراد اگر کاری رو انجام بدند ولی به نتیجه نرسه، به طور طبیعی به دنبال علت اون میرن. می‌گردند ببینن مشکل از کجاست تا مشکل رو حل کنند.
ولی در مقابل، افراد مذهبی می‌تونن با یه جمله‌ی ساده خیال خودشون رو راحت کنند: "حتما قسمت نبوده" یا "اگر خدا بخواد خودش جور می‌کنه". این جملات به راحتی می‌تونن جایگزینی باشند برای تلاش بیشتر برای رسیدن به هدف.
3. اعتقاد به معاد و قیامت
این مورد هم بین جوامع مذهبی خیلی مشهوده. افراد و جوامع غیرمذهبی چون آخرتی برای خودشون متصور نمیشن و به قول خودشون "You live once" "یکبار که بیشتر زندگی نمی‌کنیم"، سعی می‌کنند از این زندگی‌شون بهترین استفاده رو ببرند و تلاش می‌کنند توی همین دنیا به بهترین شرایطی که می‌تونن برای خودشون متصور بشند، برسند.
در حالی که افراد مذهبی به راحتی کارهای سخت رو کنار میذارن و با این استدلال که، "دنیا که جای موندن نیست" یا "دنیا که ارزش نداره، آدم باید خودش رو برای قیامت آماده کنه"، خودشون رو توجیه می‌کنند.
همه‌ی عباراتی که داخل "" اومدند درست‌اند، ولی داره ازشون سوءاستفاده میشه. همه‌ی این جملات بهونه‌ای شدند برای تنبلی، کم‌کاری و صرفا نشستن منتظر یه منجی. یکی که بیاد و مارو از این وضع اسف بار فردی و اجتماعی نجات بده! در حالی که دین (حداقل اسلام) به کلی حرف دیگه‌ای میزنه.
فقط به یک نمونه اکتفا می‌کنم. حدیثی از امام علی (ع) نقل شده است که به امام حسن(ع) فرمودند:
کن لدنیاک کانک تعیش ابدا و کن لاخرتک کانک تموت غدا
یعنی جوری زندگی کن که انگار تا ابد زنده‌ای و جوری زندگی کن که انگار همین فردا میمیری!
این یعنی 100 درصد دنیا و 100 درصد آخرت!
به نظر من این جمله شاهکاره. همین یک عبارت میتونه سرلوحه زندگی همه‌ی ما قرار بگیره، مخصوصا اگر ادعای دین‌داری داریم. یعنی دین میگه هم دنیارو 100درصد داشته باش و هم آخرت رو. اصلا با رها کردن دنیا نمیتونی به آخرت برسی. از این نمونه‌هایی که دین و دنیا رو 100 درصد پیگیری کردند کم نداریم و میشه گفت که اون‌ها مذهبی‌های واقعی‌اند.
خلاصه‌ی حرف در اینه که، دین وسیله‌ای برای توجیه کم‌کاری ها نیست، بلکه ابزاریه برای کشف و بکارگیری هرچه بیشتر استعدادهای درونی ما. یعنی اگر دو نفر دقیقا شبیه هم باشند و به اندازه هم تلاش بکنند، قطعا اون کسی که دین‌داره از اون کسی که دین‌دار نیست، به موفقیت‌های بیشتری میرسه.
به عنوان کسی که از بچگی توی یک خانواده مذهبی بزرگ شدم و قطعا بیشتر عمرم رو با آدم‌های مذهبی سروکار داشتم، این مشکل رو زیاد بهش برخوردم. شاید بیشتر از همه خودم دچار این سوءاستفاده از دین بودم. به نظر میاد تا جوامع مذهبی به خودشون نیان، وضعیت اقتصادی، معیشتی، فرهنگی و ... همینطور باقی می‌مونه.
در پایان شاید بهتر باشه عنوان این مقاله رو به این شکل اصلاح کنم:
مذهبی‌های الکی تنبل‌ترند!
ممنون که تا آخر مطلب رو خوندید :)
خوشحال میشم نظرتون رو در اینباره بدونم.
