majid saleh
majid saleh
خواندن ۲۱ دقیقه·۴ سال پیش

کاردرمانی در اتیسم کلینیک توانبخشی طراوت تهرانسر

کاردرمانی در اتیسم کلینیک توانبخشی طراوت تهرانسر
کاردرمانی در اتیسم کلینیک توانبخشی طراوت تهرانسر

کاردرمانی در اتیسم:

در  حیطه کاردرمانی در اتیسم ، درمان در سه حیطه جسمی، ذهنی و روان صورت می­گیرد.

شایع­ترین مراجع جسمی عبارتند از: فلج مغزی، ضایعه نخاعی و سکته

و شایع­ترین مراجع حیطه ذهنی عبارتند از: کودکان اتیسم و بیش فعال...

معرفی اختلال اتیسم

ASD یک اختلال نورولوژیکی است که غالباً در بین پسرها دیده می­شود ولی مختص آنها نیست.

بر اساسDSM-5 علائم اتیسم در دو شاخه طبقه بندی می شود.

  • تعامل اجتماعی2- رفتارهای تکراری و محدود

علائم ممکن است در سن کم (young age) دیده می شود اما، تشخیص معمولا در سنین پیش دبستانی (pre school) ممکن است.

به دلیل علائم مختلف و زیاد اتیسم و تفاوت زیاد در سطوح شدت آن هر کودک با مجموعه ی منحصر به فردی از توانایی ها و ضعف ها می باشد که بر عملکرد کودک و خانواده تأثیر خواهد گذاشت. کاردرمانی یکی از شیوه های اصلی درمان اتیسم است که شامل کاردرمانی ذهنی در اتیسم، کاردرمانی حسی در اتیسم و کاردرمانی درکی- حرکتی در اتیسم می باشد.

تاریخچه تشخیص اتیسم:

تشخیص اتیسم تاریخچه ای طولانی دارد و از سال های 1700 تا 1800 افرادی با این تشخیص گزارش شده اند. اما مطالعات ثبت شده راجع به نخستین موارد در سال 1943 به وسیله ی دکتر کانر منتشر شده است. متاسفانه کانر 11 نفری که برچسب اتیسم داشتند را ناشی از والدگری ضعیف دانست. این دیدگاه در مقاله ی مجله ی Time در سال 1960 انتشار یافت که کودکان مبتلا به اتیسم مادران یخچالی دارند و حتی درمان parentectomy  (جدا کردن کودکان از این والدین بی احساس) پیشنهاد شد. نقش والد در مبتلا شدن کودک به اتیسم برای دهه ها باقی ماند.

در DSM نسخه اول و دوم، ASD یک تشخیص جداگانه نبود و افراد اتیسم، با  افراد اسکیزوفرنیا در یک گروه قرار می گرفتند. تشخیص اتیسم کودکی به عنوان زیر مجموعه­ی اصطلاح "اختلال نافذ رشدی" (pervasive developmental disorder)  در ورژن سوم DSM در سال 1980 وارد شد. در سال 1987 به اختلال اتیسم تغییر یافت. در DSM-4 ملاک های تشخیص اتیسم گسترده تر شد. اصطلاح "اختلال نافذ رشدی" شامل 5 گروه افراد بود: 1- اتیسم 2- سندرم آسپرگر 3- سندرم رت 4- اختلال فروپاشنده دوران کودکی 5- اختلال نافذ رشدی - نوع ناشناخته .(NOS ) محققان نشان دادند که حد و مرز این دسته­بندی­ها مشخص نیست و سال ها از اصطلاح " autism sepectrum disorder " "اختلال طیف اتیسم" برای توصیف کل افرادی که رفتارهای مرتبط با اتیسم را نشان داده اند، استفاده می کردند.

تغییرات تشخیصی اخیر

DSM-5 تغییرات چشمگیری برای تشخیص ASD ایجاد کرده برای مثال اختلال آسپرگر یک تشخیص جداگانه (منفرد) نیست و نوع خفیف اتیسم محسوب می شود . این تغییرات تا حدودی بحث برانگیز شده و والدین و متخصصان درباره­ی اثرات تغییر معیارها روی اشخاصی که تشخیص خود را از دست می دهند، نگران هستند. با این ملاک تشخیصی جديد ممکن است بيشتر از 40 % افرادي که قبلا با ملاک DSM-4  اتیسم تشخيص داده شده بودند، در نظر گرفته نشوند. علاوه بر اين در DSM-5 تشخيص ASD شامل : پاسخ هاي حسي غير معمول که يک حوزه ي مهم مداخله ای متخصصان کاردرماني است. حضور متخصصان کاردرمانی در اتیسم به عنوان رهبر تيم مراقبت پزشکي در اين حوزه ضروري مي باشد.

ملاک  های تشخيصي اتیسم

A . نقص در ارتباط اجتماعي و تعامل اجتماعي در چند محيط (هم اکنون و يا در گذشته)

A-1. نقص ها در تقابل اجتماعي هيجاني براي مثال رويکرد اجتماعي غيرعادي، مشکل در مکالمه، کاهش به اشتراک گذاشتن علايق، هيجانات و عواطف، شکست خوردن در شروع يا پاسخ به تعاملات اجتماعي.

A-2. نقص در رفتارهاي ارتباطي غيرکلامي براي تعامل اجتماعي، براي مثال ارتباط کلامي و غير کلامي ضعيف، نقص در ارتباط چشمي و زبان بدن يا نقص در فهم و استفاده از حالت ها تا فقدان کلي بيانات چهره اي و درک و به کارگیری صحیح ژست ها و اشارات.

A-3. نقص در رشد، حفظ و فهم ارتباطات، براي مثال مشکلات تنظيم رفتار براي محيط هاي اجتماعي متنوع تا مشکل در بازي هاي تخيلي با ديگران يا پيدا کردن دوست و فقدان علاقه به همسالان.

نکته قابل توجه در این مورد این است که شدت اختلال، بر اساس نقص هاي ارتباط اجتماعي و الگوهاي تکراري و محدود رفتار تعيين مي شود.

  1. B. الگوي تکراري و محدود در رفتار، علايق يا فعاليت ها که حداقل با دو مورد از موارد زير(هم اکنون و يا در گذشته) بارز مي­شود:

B-1. رفتارهاي حرکتي، استفاده از اشيا و گفتار کليشه اي يا تکراري مثل حرکات کليشه اي ساده، رديف کردن اسباب بازي، اکوليليا( تکرار کلمات و عبارات) و عبارات غير متداول.

B-2.. پافشاري بر شباهت يا يکساني، غير منعطف بودن نسبت به روتين ها يا الگوهاي رسمي (ارتباط کلامي يا غير کلامي)مثل آشفتگي شديد با تغييرات کوچک، مشکل با انتقالات و جا به جايي، نياز به انجام دادن کارهاي عادتي و خوردن غذاي مشابه در هر روز.

B-3.. علايق ثابت و محدود که شدتشان غير عادي است (مثل وابستگي قوي يا تمايل به وسایل خاصی، علايق خيلي محدود يا تکراري).

B-4.. واکنش کم یا زیاد نسبت به درون دادهای حسی یا علایق غیرمعمول به ابعاد حسی محیط)مثل بی تفاوتی مشهود نسبت به درد یا دما، پاسخ ناسازگار به صداها یا بافتهای خاص، بوییدن یا لمس کردن افراطی اشیا، علاقه زیاد به محرک های بینایی مثلا به لامپها یا حرکت(.

دقت شود که شدت اختلال براساس نقص های ارتباط اجتماعی و الگوهای تکراری و محدود رفتار تعیین می­شود.

  1. C. نشانه ها باید در دوره ی رشدی اولیه ظاهر شوند (اما ممکن است تا که زمان برآورده کردن نیازمندی های اجتماعی مشخص نشوند یا توسط روش های آموخته شده دیگر، مشخص نشوند مانند کشیدن دست والدین و بردن به سمت چیزی که به آن نیاز دارند بدون اینکه از ارتباط کلامی یا غیرکلامی استفاده کنند).
  2. D. علائم سبب نقص عمده ی بالینی در عملکردهای اجتماعی، کاری یا بخش های دیگر عملکرد فعلی شوند.
  3. E. این اختلالات با ناتوانی ذهنی (اختلال رشدی ذهنی) یا تاخیر رشدی کلی همراه است .ناتوانی ذهنی و اختلالات طیف اتیسم به صورت مکرر با هم رخ می دهند که باعث تشخیص اختلال طیف اتیسم و همراه با ناتوانی ذهنی می شود .ارتباط اجتماعی باید کمتر از سطح رشدی مورد انتظار، باشد.

نکته: افراد با تشخیص اختلال اتیسم، اختلال آسپرگر یا اختلال نافذ رشدی،(NOS)، در DSM-IV باید تشخیص ASD به آنها داده شود  که از ارکان اصلی درمان این اختلالات درمان خدمات کاردرمانی در اتیسم و گفتاردرمانی است.

شیوع

تحقیقات، افزایش شیوع ASD را نشان می دهند. در طول سالهای 1960 و 1970 ASD یک در هر 10000 کودک گزارش شده است. هرچند این احتمال می رود که مطالعات شیوع اولیه به شدت میزان ASD  را دست کم گرفته، تحقیقات در سال 1990 افزایش قابل توجهی را نشان داد. در سال 2007 مرکز کنترل و پیشگیری اختلالات (CDC) میزان شیوع را 1 در 150 اعلام کرده در صورتی که دو سال قبل از آن شیوع 1 در 166 بوده. مرکز آمار و ارقام پیشنهاد کرد که در سال 2009 میزان شیوع 1 در 110 و در سال 2012 میزان شیوع 88/1 می­باشد. یک بررسی ملی توسط کوگان و همکارانش انجام شده است (2009) که گزارش می دهد میزان شیوع در کودکان 17-3 ساله 91/1 یا 1% جمعیت هست و اخیراً شیوع 1 در 50  یعنی 2درصدگزارش شده است.

عوامل تغییر شیوع مشخص نیست و بسیاری از مکانیسم های بالقوه نیاز به بررسی بیشتری دارند. با این حال بدون در نظر گرفتن فاکتورهای مسبب، گزارش های حاضر پیشنهاد می کنند که ASD دومین رتبه ی ناتوانی های رشدی را در جهان دارد. بنابراین استفاده از خدمات در طول عمر افراد مبتلا بهASD  نشان دهنده­ی یک بار بزرگ برای سلامت عمومی است. افزایش شیوعASD ، الزامات مهم سلامت عمومی، از جمله هزینه های اجتماعی- خانوادگی آموزش افراد ASD را نشان می دهد.

عملکرد کاری در اتیسم

ASD ممکن است بر هر یا همه­ی حوزه­های کاری تأثیر بگذارد اما تحقیقات نشان داده که مشکلات برخی حوزه­های عملکرد کاری نسب به بقیه حوزه­ها رایج­تر است.

1- “social participation” (مشارکت اجتماعی)

یکی از مشخصه های اتیسم مشکلات اجتماعی است. ارتباط و در اجتماع بودن نیاز به مهارت های  متنوع در سنین مختلف دارد. کودکان کوچک­تر (very young) اغلب برای آغاز ارتباط، از دیگران تقلید می­کنند در حالی که کودکان پیش دبستانی مهارت های ارتباطی پیشرفته ، عواطف مثبت، شرکت در گفتگو و بازی وانمودی (Pretend) را برای دوستی با همسالان به کار می گیرند. کودکان بزرگتر(older) و نوجوانان، نیازمند فعالیت های اشتراکی(shared) ، ورزشی و به دور از دید بزرگسالان هستند. اغلب کودکان ASD در تقلید کردن، مهارت های ارتباطی، اشتراک گذاری علائق و سلایق مشابه با همسالان خود   نیستند و در بازیهای تخیلی و وانمودی مشکل دارند .برای بسیاری از کودکان ASDبرای اینکه آغازگر برقراری ارتباط باشند، بسیار مشکل است.  مهارت های شناختی- اجتماعی و کلامی کودک بر توانایی تشکیل و حفظ رابطه، مؤثر است. هر چند دوستی کودکان ASD می تواند مشابه و متفاوت از دوستی معمول بین دو نفر باشد. تحقیقات نشان داده کودکان ASD ارتباط محدود ی دارند، به سختی معنای ارتباط را درک می کنند و تنها هستند. اینترنت و بازی های آنلاین راهی برای کمک به کودکان ASD و همسالان عادی شان است تا روابط دوستانه بر قرار کنند.

همچنان که کودک مبتلا به ASD به سن نوجوانی و بزرگسالی می رسد ، مشکل مشارکت اجتماعی ادامه می یابد. این جوانان و نوجوانان بیکار و از نظر اجتماعی منزوی می شوند. علاوه بر این منابع و برنامه های این گروه سنی کم می باشد. اگرچه برخی از آنها در روابط عاشقانه و جنسی شرکت دارند ولی برای برخی از آن ها مشکل می باشد. مشکلات مهارت های اجتماعی، مشکلات ارتباطی و مسائل پردازش حسی مانع رشد روابط جنسی و عاشقانه می شود. برخی افراد رفتارهای قانونی مناسب را درک نمی کنند و ممکن است در قبال قانون و رفتارهای خطرناک و تهدید آمیز به مشکل بر بخورند.

تحقیقات کمی وجود دارد که موفق ترین مداخله را برای این گروه نشان دهد و بیشتر جوامع فاقد منابع و فرصت های اجتماعی، کاری و برنامه ریزی مناسب برای افراد ASD می باشند. یک فیلم سینمایی با عنوان Mozart and the Whale مشکلات کاری و ارتباطی دو جوان مبتلا به اتیسم را روایت می­کند.

Play (بازی)

کودکان ASD بازی می کنند هرچند به نظر می رسد که بازیشان ناهنجار (atypic) می باشد. از دوران نوزادی هم استفاده ی نا متعارف از وسایل و هم پرداختن بیش از حد به وسایل، مورد توجه می باشد. استفاده غیر معمول از وسایل شامل: جستجوی بینایی غیر عادی، پرداختن بیش از حد به ویژگی اشیاء، انعطاف ناپذیری و خلاقیت محدود در استفاده از اشیا می باشد.

بسیاری از تحقیقات نشان می دهد که کودکان ASD زمانی که انتظار بازی حسی حرکتی از آنها می­رود، فراتر از سن شان در کشف حسی اشیا درگیر می شوند و در بازی های حسی حرکتی (sensory-motor) و اکتشافی بیشتر از کودکان عادی مشارکت می کنند. همچنین این کودکان نسبت به کودکان عادی در بازی های آزاد متفاوت عمل می کنند و بیشتر بازی های کوتاه، انفرادی، حسی حرکتی (sensory motor) و بازی functional را انتخاب می کنند.

Functional play (بازی عملکردی) شامل استفاده از اشیا بر اساس همان کارکرد خودشان است مثل کشیدن ماشین اسباب بازی، آوردن قاشق بازی به دهان، کشیدن قطار. اگرچه اغلب بازی عملکردی در کودکان عادی و ASD مشابه به نظر می رسد ولی کودکان ASD در مدت زمان و کیفیت بازی متفاوت هستند. کودکانASD  وقتی با کودکانی داری سن عقلی و کلامی یکسانبا خودشان مقایسه می شوند، زمان کمتری را در بازی­های عملکردی می گذرانند و تنوع بازیشان کمتر  است و بیشتربازی های تکراری دارند.

مطالعات اثبات می کند کودک مبتلا به ASD در ایجاد ایده های جدید و انعطاف پذیر برای بازی و شرکت خود به خودی و لذت بخش در بازی مشکل دارند. همچنین کودکان مبتلا به ASD کم تر در بازی های وانمودی( مثلا ادای شیر دادن بچه را در می آورند و به عروسک خود شیر می دهند یا ادای اسب سواری درمی آورند و یک تکه چوب را اسب خود در نظر می گیرند و سوار آن می شوند) شرکت می کند و وقت کمی را در این بازی ها می گذراند، با این حال این کودکان اگر توسط بزرگتر ها ترغیب شوند، قادر به وانمود کردن (pretending) هستند.

Sleep (خواب)

کودک مبتلا به ASD به طور رایج مشکلات خواب دارند. مطالعات خواب از طریق: گزارش والدین، اندازه گیری حرکات حین خواب، یادداشت ها در مورد خواب، اندازه گیری امواج مغز، ضربان قلب، تفس و حرکت، اختلالات خواب فراد ASDامشخص شده است.  اغلب دیر به خواب می رود، سخت می خوابند و به سختی از خواب بیدار می شود. مطالعات نشان می دهد، بین 40% تا 73% کودکان ASD خواب آشفته دارند. 80 درصد والدین کودکان اتیسم و 60% والدین کودکان اتیسم با عملکرد بالا گزارش داده اند که به خاطر فرزندشان خواب خودشان مختل است مشکلات به خواب رفتن در شب یا قدم زدن در خواب با عادات زمان خواب مرتبط است و عادات خواب به سختی ایجاد می شوند. مشکلات خواب با دیگر علائم ASD همراه شده و منجر به مشکلات رفتاری می شود که نشان از اهمیت خواب برای کودکان و والدین دارد.

ADL  (فعالیت های روزمره زندگی)

چون  مهارت های خود مراقبتی به صورت رفتارهای الگودار هستند.کودکان ASD اغلب بسیاری از مهارت های خود مراقبتی را مستقل یاد می گیرند و انجام می دهند. اگرچه تحقیقات نشان می دهد که عملکرد مهارت های خود مراقبتی در کودکان مبتلا به ASD با تاخیر انجام می شود. والدین خصوصا گزارش داده اند که کودکشان به صورت مستقل مشکلاتی در غذا خوردن و دستشویی رفتن دارند. کودکان مبتلا ASD ممکن است رژیم غذایی خیلی محدود داشته باشند و به رژیم خاصی نیاز پیدا کنند زیرا ممکن است به غذاهایی آلرژی داشته باشند یا والدینشان رژیم غذایی خاصی را برایشان انتخاب کرده باشند. همچنین والدین مشکل بهداشت دهان و دندان را در کودک گزارش کرده اند.  برخی مشکلات غذا خوردن، بهداشت دهان و دستشویی رفتن ممکن است مربوط به مشکلات پردازش حسی است.  افراد دارای مشکلات یکپارچگی حسی، ممکن است در تحمل تجربیات حسی در حین لباس پوشیدن، حمام کردن و توالت رفتن، مشکل داشته باشند و با بی میلی انجام دهند. برای مثال حین لباس پوشیدن تحمل بافت پارچه، مالش لبه های آستین به پوست، کش شلوار و مالش برچسب لباس در پشت گردن را نداشته باشند. حمام کردن که نیاز به تحمل درجه حرارت آب دارد، تجربه ی لمس حرکت آب بر روی پوست، بوییدن صابون و شامپو، حس کردن حوله و لیف حمام برایشان مشکل است.  علاوه بر این شستن موها با چشم های بسته برای کسانی که مشکلات وستیبولار دارند سخت است. توالت رفتن چون نیاز به تحمل تجربه  تمیز کردن با دستمال توالت  همراه با احساس پاشیده شدن آب و صدای پاشیدن آب دارد، برایشان مشکل است.

Education   (آموزش)

نیازهای آموزشی کودکان ASD مثل خودشان متنوع می باشد. با توجه به طیف گسترده توانایی های این کودکان می توان با اطمینان گفت که کودکان مبتلا به ASD لازم است برای برنامه های آموزشی شان  ارزیابی و آماده شوند. تطابق و وقف پیدا کردن  برای مشارکت کامل در مهارت های آموزشی، کلاس، فعالیت های اجتماعی و محیط حسی مدرسه لازم می باشد.  برخی از این کودکان با )با IQ متوسط یا بالا (به کلاس های آموزش عمومی راه می یابند و بقیه  بایستی آموزش های خاص دریافت کنند و نیاز به مراکز جداگانه خاص کودکان ASD داشته باشند.  حتی برای کودکان ASD با توانایی شناختی عادی ممکن است به دلیل وجود مشکلات رفتاری و اجتماعی باز هم نیاز به آموزش های خاص داشته باشند.  خانواده ها باید در انتخاب آموزش مناسب برای کودکشان تلاش کنند که می تواند یک تصمیم پر چالش باشد.

Preformance patterns (الگوهای عملکردی)

یکی از مشخصه های کودکان ASD  رفتارهای تکراری و محدود می باشد و این عجیب نیست که این کودکان  به رویکردهای خاصی عادت دارند و برای آنها به صورت یک نیاز درآمده باشد.  این نیازها تأثیر مشخص و بارزی بر روی رویکردهای خانواده ها دارد. خانواده­ها ممکن است رویکردهای مشخصی داشته باشند و مشارکت در فعالیت های داخل و بیرون از خانه برای این کودکان استرس زا باشد. خانواده ها ممکن است ، ساختار خاصی برای خانه و غذا خوردن اتخاذ کنند تا با رفتارهای کودکشان مطابقت پیدا کند و وقتی در فعالیت های بیرون از خانه مشارکت می کنند، انعطاف پذیری برای این کودکان مشکل باشد. مادران این کودکان گزارش کرده اند که نیاز به برنامه ریزی دقیق و  یک استراتژی حول نیازهای کودکان  در  فعالیت های عمومی خانواده،  اغلب می تواند برای کودکان مبتلا به ASD موثر باشد. تعادل بین رویکردها و انعطاف پذیری بیش از اندازه برای سایر اعضای خانواده ممکن است مشکلاتی برای بعضی از خانواده ها ایجاد کند. برخی خانواده ها از فعالیت های اجتماعی خارج از خانه دوری می کنند و در نتیجه از نظر اجتماعی منزوی می شوند.

Preformance skills & client factor (مهارت های عملکردی و فاکتور های مربوط به مراجع)

کودکان ASD ممکن است در همه ی مهارت های عملکردی از جمله مهارت های ارتباطی، اجتماعی، تعدیل حسی، هیجانی، ادراک حسی، برنامه ریزی حرکتی مشکل داشته باشند. مشکل پردازش حسی در افراد مبتلا به ASD وجود دارد مانند ترسیدن از صدای ماشین، خیره شدن به اجسام آویزان، جستجوی حرکت، به دهان بردن اشیا و روشن و خاموش کردن چراغ در این افراد دیده می شود. پس نخستین متخصصان کاردرمانی و حوزه اختلالات حسی اعتقاد داشتندکه کودکان مبتلا به اتیسم، اختلالات حسی دارند و این کودکان بیش از حد حساس بوده و بنابراین با حالت تدافع با جهان اجتماعی برخورد می کنند. در سال 1960 Rimland فرضیه کم انگیختگی را مطرح کرد و بیان کرد که عملکرد سیستم جسی مشبک در این کودکان نادرست عمل می کند و به یادگیری کودک از طریق جفت کردن و تجربه ی حس فعلی و گذشته آسیب می زند. فعالیت غیر معمول مغز و یافته های اکتروانسفالگرام نشان میدهد که بیش انگیختگی فیزیولوژیک در اتیسم بر رفتار های اوتیستیک اثر می گذارد. همچنین برانگیختگی پایین منجر به توقف تحریکات جدید و اجتناب از تماس چشمی می شود. آیرز مشکلات شایع پردازش حسی را که در طول مداخلاتش با کودکان مبتلا به اتیسم دید، شناسایی کرد.

تحقیقات جدید نشان می دهد که شمار زیادی از افراد ASD مشکلات پردازش حسی مختلف و مشکلات Praxis  را در سراسر طول زندگی شان دارند. افراد مبتلا به ASD می توانند تاثیر مشکلات پردازش  حسی را بر زندگی روزمره نشان دهند.  این نقایص پردازش حسی با مشکلات اجتماعی، مشکلات رفتاری، مشکلات حرکتی و پوسچر، عملکرد تحصیلی ، رفتارهای تطابقی، مهارت های روزانه زندگی و رفتارهای محدود کننده و تکراری مرتبط باشد. مطالعات اخیر واکنش حسی را با اضطراب در ارتباط می داند و نشان می دهد که پاسخ به حس های معمول روزانه ممکن است در کودکان ASD غیرعادی باشند و منجر به اضطراب گردد.

تحقیقات نشان داد مشکلات حسی این افراد گستره ای بین بیش حسی(hypersensivity)  و کم حسی (hyposensivity)و همچنین بیش پاسخ دهی (hyperresponsiveness) و کم پاسخ دهی  (hyporesponsiveness) نورولوژیک است. تمایز ضعیف شنوایی و جستجوی حسی  sensory) seeking  )دو حوزه ی رایج هستند که این افراد مشکل دارند. شواهد نشان می دهد که بین کودکان ASD  کم و بیش پاسخ دهی شایع است. این واضح است که خوگیری در افراد مبتلا به ASD سالم است در حالیکه پاسخ های سوگیری ممکن است حداقل در سنین پایین وجود نداشته باشد. بازشناسی حسی ساده ممکن است بی نقص باشد، در حالیکه کارکردهای ادراکی حسی پیچیده تر ممکن است سالم نباشند.

اگرچه نقص عملکرد پردازش حسی در کل مختص افراد ASD نیست، اما الگوهای خاصی از پردازش ممکن است اختصاصی باشد. ویژگی های حسی خاصی جهت تعیین تمایز حواس افراد طیف اتیسم، آزمایش شده اند.این ها شامل واکنشهای بیش از حد نسبت به صداها، واکنش بیش از حد نسبت به لمس، خر و پف، جستجوی ناهنجار اشیا با چشم، ارتباط چشمی ضعیف و فقدان پاسخ به نام خود یا ناتوانی در سوگیری به نام دیگران باشد. رفتارهای مهم دیگر در تمایز کودکان مبتلا به ASD شامل به دهان بردن افراطی اشیا و بیزاری از لمس اجتماعی است.

مشکلات مهارت حرکتی به مدت چندین سال نادیده گرفته می شد، زیرا عملکردهای حرکتی افراد مبتلا به ASD یک توانایی نسبی بود. برخی تحقیقات مشکلات حرکتی رایج در این افراد را نشان داده است. اختلالات حرکتی رایج  در این کودکان شامل:  اختلال در راه رفتن، پوسچر، تعادل، هماهنگی ، تقلید و برنامه ریزی حرکتی (Praxis) می باشد.  نتایج نسبتا پایدار نشان می دهند که نقصهای تقلیدی در کودکان مبتلا به ASD  رایج است. برخی از تحقیقات نشان می دهند که نقص در تقلید ممکن است یکی از بهترین تمایزدهنده ها بین افراد مبتلا به ASD و افراد بدون ASD باشد و تشخیص اتیسم ممکن است بهترین پیش بینی از نقص­های تقلیدی باشد.این کودکان همچنین دیسپرکسیا را که همان مشکل برنامه ریزی حرکتی است، نشان دهند.

افراد مبتلا به ASD ، مشکلات زیادی را در انواع عملکردهای اجرایی نوآورانه و خلاقانه داشته باشند و مشکلاتی در ابداع افکار و فعالیتهای جدید و خلاقانه داشته باشند. اختلال در مهارت های ابداعی و خلاقانه باعث مشکلاتی در تعامل و به وجود آمدن رفتارهای تکراری می شود اما متخصص کاردرمانی در اتیسمکه از رویکرد یکپارچگی حسی استفاده می کنند، ممکن است این مشکل را به  اختلال در حوزه بازی و ADL ربط دهند.

Family impact (تأثیر خانوادگی)

مراقبت های مورد نیاز کودکان ASD به همراه مشخصه های رفتاری این اختلال تأثیر به سزایی بر کل خانواده دارد.دسترسی به مراقبت های جامعه متفاوت است و در یک نظر سنجی از والدین، 89 درصد گزارش کرده اند که آنها اولين هماهنگ کننده (case coordinator) براي کودکان مبتلا به ASD بودند. بيشتر از 25 % خانواده ها گزارش کرده اند که بيش از ده ساعت در هفته را براي هماهنگي سرويس ها براي کودکان خود مي گذارند. مشکل هماهنگي و يافتن درمان مناسب براي خانواده ها مي تواند استرس قابل توجه اي ايجاد کند. خانواده هاي کودکان مبتلا به ASD سطح استرس بالاتري را نسبت به خانواده­هاي  دارای کودکان مبتلا به سایرناتوانايي ها تحمل می کنند. علاوه بر مسائل مالي و درماني، محدودیت های ديگر شامل: نيازهاي خاص فرزند پروري و نياز به ساختاردهي و نظم زياد رویکردها موجب محدوديت  بیشتر سبک زندگي خانواده و انزواي اجتماعي مي شود. National survey of childrens health سال 2004-2003 گزارش کرده است که خانواده هاي کودکان ASD در مقايسه با خانواده هاي کودکان نقص توجه و يا بدون اختلال حسی محدوديت بيشتري در بار مراقبت از کودکانشان دارند و در نتيجه کيفيت زندگي پايين تري دارند. اين خانواده ها مشارکت اجتماعي کم تر و حضور کمتري در مراسم هاي مذهبي دارند و کودکان مشارکت کمتري در رويدادهاي سازماندهي شده دارند.

مادران اين کودکان قريب به اتفاق نظر دارند که درگیری بدون وقفه، طاقت فرسا ، باعث احساس ضعف در آنها می شود. استرس مادران اين کودکان،  مربوط به  مسائلی مانند اختلال در خود تنظيمي مثل خواب ضعف در خوردن و تعدیل حسي مي باشد. مشکلات رفتاري در اين کودکان با سطح بالاي استرس خانواده همراه مي شود. مشکلات رفتاري در کودکان مبتلا به ASD ارتباط زيادي با سطح استرس خانواده دارد و رفتارهاي ناهنجارانه و عدم سازگاری این کودکان به دلیل محدودیت توانايي این کودکان جهت شرکت در وقايع اجتماعي باعث اخلال در ارتباط اجتماعي خانواده می شود.. مادراني که کودکانشان رفتارهاي تکراري و محدود شونده ي شديد يا رفتاري هاي تطابقي ضعيف تري داشته اند، تاثيرات منفي بيشتر ديده اند.

مادران کودکان ASD مجبور به حمل اکثريت بار پرورش کودک هستند بنابراين سطح استرس بيشتري نسبت به پدران دارند. مادران همچنين سطح کيفيت زندگي پايين تر و سلامت جسمي و رواني ضعيف تر نسبت به پدران دارند. تحقيقات پيشين که به طور خاص بر مادران تمرکز داشت صرف نظر از فرهنگ، جغرافيا ، موقعيت، سن و کارکرد کودک مبتلا  به اتیسم سطح  استرس بالاتری را در مادران این کودکان اثبات کرد.

علاوه بر تأثيرات والدين تحقيقات نشان مي دهد که داشتن يک خواهر يا برادر با ناتواني مي تواند بر روابط خواهر و برادر هم تأثير بگذارد. روابط بين خواهر و برادر اولين تجربه ي اجتماعي را فراهم مي کند و روابط خواهر و برادر يک ارتباط منحصر به فرد است که فرصت رشد اجتماعي را فراهم مي کند. ارتباط خواهر و برادر طولاني مدت ترين روابط بين انسان ها است. در جمعيت ASD به دليل نقش بالقوه ي خواهر و برادر به عنوان مراقب بر اهميت ارتباط خواهر و برادرها تأکيد شده است. مهم است که به تشويق و توسعه ي روابط مثبت ، معنادار و مراقبتي، خواهر و برادر خانواده بپردازيم. اين مسأله همچنين براي کنار آمدن و تطبيق همه ي اعضاي خانواده مهم مي باشد. روابط خواهر و برادري در خانواده پيچيده است و  فاکتورهای زیادی بر کيفيت  رابطه خواهر يا برادر با خواهر يا برادر مبتلا به ASD تاثير مي گذارند.

خواهران و برادران کودکان مبتلا به ASD مشکلات زیادی در ارتباط با زندگی با خواهر یا برادری که مبتلا بهASD   است، گزارش کردند از جمله: تنهایی، حسادت به توجه نابرابر والدین ، مشکل در درک قوانین متنوع برای رفتار با خواهر و برادر مبتلا به ASD  و پرخاشگری خواهر و برادر مبتلا به ASD  همچنین ممکن است نیاز باشد که در نقش مراقب برای کودک مبتلا بهASD  ایفای نقش کنند. با این حال تحقیقات نشان می دهد که بسیاری از خواهر و برادرهای کودکان ASD به خوبی تطبیق یافته و ممکن است تجارب مثبت و موافق اجتماعی از این رفتارها یاد بگیرند.

نقش متخصص کاردرمانی در اتیسم در حوزه ASD

نقش متخصص کاردرمانی در اتیسم در کار تیمی، با تاکید بر کمک به خانواده دارای کودک مبتلا به ASD و خود کودک مبتلا به طیف اتیسم متمرکز است. هر بخش تیم ممکن است کارکرد مختلفی داشته باشد و نقش یک متخصص کاردرمانی ممکن است با نقش گفتاردرمان، فیزیوتراپی، رفتاردرمان و یا معلم تا اندازه ای همپوشانی داشته باشد. طبق گزارش والدین مداخلات متخصص کاردرمانی سومین رتبه را در مداخلات کودکان ASD دارد. مداخلات یکپارچگی حسی نیز که به وسیله ی متخصص کاردرمانی ارائه می شوند در رتبه ی پنجم قرار دارد.

Evaluation (ارزیابی)

ارزیابی متخصص کاردرمانی در کودک مبتلا به ASD شامل: پروفایل کاری، ارزیابی عملکرد کاری می شود. با این حال ممکن است نیاز باشد که استراتژی های ارزیابی جایگزین شود، مثل متدهای ارتباطی جایگزین. اطلاعات باید بصورت اولیه از والدین یا مراقب و درحین مشاهده حاصل شود. روش مشاهده، برای فهم معنای رفتارهای غیر عادی در فهم عملکرد کاری کودک اهمیت دارد.

متخصص کاردرمانی در اتیسم ممکن است مشکلاتی را در استفاده از ارزیابی های استاندارد برای این افراد بخاطر مشکلات ارتباط، توجه، انگیزه یا رفتار تجربه کنند. تطابق ارزیابی های استاندارد بصورت مکرر نیاز به ارتباط  با کودک و برقراری ارتباط صمیمانه با درمانگران دارد. محل ارزیابی قبل از شروع ارزیابی باید مساعد شود، به کودک بین تکلیف یا فعالیت وقت استراحت داده شود، اجازه داده شود والدین حضورداشته باشند، استفاده از انگیزه دهنده ها و جوایزی برای انجام فعالیت و برقراری ارتباط چشمی و تعاملات کلامی، دادن وقت اضافی برای پردازش درخواست های کلامی از موارد ضروری می باشند.

ابزارهای مختلفی به طور خاص به منظور غربالگری و تشخیص کودک مبتلا به ASD توسعه یافته است. درمانگر باید آگاهی داشته باشد که برخی از این ابزارها فقط برای  تشخیص اختلال طراحی شده است بنابراین درمانگر باید برای تعیین توانایی های کودک زمان دیگری بگذارد.

ارزیابی متخصصکاردرمانی در اتیسم  باید بر کارکردها و نیز علت مشکل کودک تمرکز کند. شناسایی این که چه چیزی (چه کاری) برای خانواده و کودک به کار می آید مهم است. برای مثال برای کودکی که مهارت بینایی قوی و توانایی خواندن دارد، درمانگر پیشنهاد استفاده از ساختارهای نوشتاری واضح همراه با عکس، برای بهبود مشکل کودک در خانه یا کلاس می دهد .

درمانگر بایستی اولویت خانواده را تعیین کند.  متخصص کاردرمانی در اتیسم با خانواده برای تعیین مشکلات و نگرانی هایی که برای خانواده اولویت دارند بایستی تعامل داشته باشد.

برای خواندن ادامه این مطلب می توانید به لینک زیر مراجعه کنید.

https://taravatrehab.com/کاردرمانی-در-اتی…انواده-مهارت-اجت/

آدرس: تهران، تهرانسر، چهارراه صدف، جنب بانک صادرات، پلاک 45، طبقه دوم(بالای پلیس+10)

تلفن:44508652-44504423

www.Taravatrehab.com

منابع:

www.Taravatrehab.com


کلینیک توانبخشی طراوت تهرانسرگفتاردرمانی تهرانسرکاردرمانی تهرانسرنوروفیدبک تهرانسرارتوپد فنی تهرانسر
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید