ویروس نقض(کمبود) ایمنی انسانی (Human Immunodeficiency Virus) یا به اختصار (HIV) نوعی ویروس آهسته گستر (ویروس پسگرد با سرعت تکثیر پایین) و عامل بیماری ایدز است، این ویروس با مختل کردن کارکرد دستگاه های ایمنی بدن منجر به نقض ایمنی بدن می شود که به آن ایدز می گویند.
بیماری ناشی از ویروس HIV اغلب در سه مرحله اصلی است که باعث می شود از زمان ورود HIV به بدن تا بروز ایدز بین 6 ماه تا 10 سال یا بیشتر به درازا بکشد که در ادامه به بررسی مختصری از این سه مرحله می پردازیم؛
در مراحل اولیه فرد ممکن است برای مدت کوتاهی بیماری شبه آنفلوآنزایی یا شبه مونونوکلئوز را تجربه کند و اغلب هم هیچ نشانه قابل توجهی در آن ها دیده نمی شود، به همین دلیل است که ایدز تا یک دوره طولانی بدون هیچگونه علائمی دنبال می شود.
پس از علائم اولیه(در ادامه علائم به طور کامل تشریح خواهد شد)، بیمار وارد مرحله ای به نام دوره نهفتگی یا HIV بی نشانه می شود. این مرحله از ویروس اچ آی وی بدون هیچگونه درمانی از حدود سه سال تا بیش از20 سال به طول بینجامد. شایان ذکر می باشد که اگر چه معمولا در ابتدای بیماری هیچ علائمی مشاهده نمی شود یا در اواخر این مرحله بسیاری از افراد دچار تب، کاهش وزن و درد های عضلانی می شوند.
همچنین بخوانید : ویژگی های کاندوم حلقوی
این سندروم زمانی معنی پیدا می کند که تعداد سلول های CD4+T به کمتر از 200 سلول در هر میکرولیتر برسد. سلول T کمک کننده یکی از انواع لنفوسیت تی و نوعی گلبول سفید است که در دستگاه ایمنی بدن نقش دارد. این لنفوسیت نقش مهمی را در کنترل و هدایت دستگاه ایمنی به ویژه سازگاری آن با محیط ایفا می کند.
حال ویروس HIV با به تحلیل بردن سلول های CD4+T منجر به ایدز شده و باعث تضعیف دستگاه ایمنی بدن و بروز عفونت های فرصت طلب (باکتری، قارچ و انگل) می شود. بنابراین وجود سلول های CD4+T برای واکنش ایمنی ضروری است و بدن، بدون آنها نمی توان با عفونت ها مقابله کند.
این سوال بسیاری از افراد است که “ویروس HIV از چه طریقی وارد بدن می شود؟!”.
حال می خواهیم به بررسی جامعی از راه های انتقال ویروس HIV بپردازیم؛
رایج ترین نوع انتقال ویروس HIV از طریق مایع منی یا ترشحات قبل از مایع منی و ترشحات اندام تناسلی زنان مبتلا به آن منتقل می شود. لازم به ذکر است وجود بیماری های مقاربتی مانند سیفلیس و هم چنین زخم های آلت تناسلی خطر آلودگی را چند برابر خواهد کرد برای اطلاع بیشتر در رابطه با عارضه های آلت تناسلی به لینک مقاله اختلالات آلت تناسلی مردان مراجعه کنید.
طبق مطالعات، در آمیزش های محافظت نشده (بدون کاندوم) تخمین خطر انتقال HIV در هر بار آمیزش چهار تا ده برابر است. پس حتما از خرید کاندوم استفاده کنید
لازم به ذکر است خطر ابتلا از طریق آمیزش جنسی دهانی نسبتا کم است، در بسیاری از مایعات بدن افراد مبتلا به ویروس HIV از جمله مایع مترشحه از غدد کوپر که در هنگام لذت جنسی در لوله پیشابراه مرد ترشح می شود، می تواند آمیزش دهانی حتی بدون انزال هم برای شریک جنسی خطرناک سازد.
می توانید برای کاهش احتمال سرایت HIV اقدامات ذیل را انجام دهید؛
اجتناب از گاز زدن آلت مرد
اجتناب از انزال داخل دهان
اجتناب از آمیزش دهانی در مواقع عفونت لثه یا زخم های دهانی و یا زخم های آلت تناسلی
ارتباط جنسی مقعدی از روش هایی است که موجب سرایت ویروس نقض ایمنی می گردد ( مخصوصا فرد دهنده) چرا که؛ آلت تناسلی مرد موجب پارگی لایه های داخلی مقعد شده و این امر موجب می گردد تا اچ آی وی که درون ترشحات است به راحتی وارد جریان خون شود.
دومین عامل شایع انتقال ویروس HIV، از طریق خون می باشد. طرق مختلف مبتلا شدن به این ویروس می تواند شامل موارد ذیل باشد:
سرنگ مشترک برای تزریق مواد مخدر(مانند هروئین)
زخم در اثر فرو رفتن سر سوزن
انتقال خون آلوده
تزریقات با استفاده از تجهیزات پزشکی استریل نشده
انجام خالکوبی(تتو)، سوراخ کاری و زخم آرایی با تجهیزات غیر استرلیزه
قابل ذکر است ویروس HIV می تواند از طریق پیوند عضو و بافت منتقل شود، با این حال آزمایشات دقیق برای تشخیص این ویروس، در بین اهدا کنندگان خون و بافت ها تضمین می کند که این اتفاق نیفتاد.
طی دوران بارداری، هنگام زایمان و یا از راه شیر مادر مبتلا به ویروس HIV می تواند احتمال اینکه کودک به ویروس HIV مبتلا شود را افزایش دهد.
طبق تحقیقات، در صورت عدم درمان، 20% احتمال سرایت به کودک در دوران زایمان و حین تولد و همچنین 30% احتمال سرایت هنگام شیر دهی می باشد.
با درمان مادر، خطر ابتلا کودک به ویروس را می توان 2% کاهش داد اما با انجام اقدامات زیر درمان می تواند از طریق پیشگیری هم انجام شود:
مصرف داروهای ضد ویروسی در دوران بارداری
به دنیا آوردن به موقع کودک (سزارین)
عدم تغذیه کودک از شیر مادر
باید بدانید که ویروس HIV می تواند از طریق جویدن و له کردن غذای کودک توسط مادر مبتلا هم منتقل شود.
علائم اولیه بیماری ایدز می تواند بین افراد متفاوت باشد اما اولین نشانه های این ویروس معمولا در 1-2 ماه اول ظاهر می شود. البته نه همه افراد، بسیاری از افراد مبتلا شده، آنفولانزای بسیار شدیدی را تجربه خواهند کرد که این آنفولانزا واکنش طبیعی بدن آنها به ورود ویروس است.
در طی این دوران، مهم است که ویروس HIV شناسایی شود چرا که؛ همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد بسیار خطرناک می باشد و تنها راه اطمینان برای دانستن ابتلا شدن یا نشدن آزمایش است.
تب:
تب، معمولا اولین علائم اچ آی وی است، اغلب با علائم خفیف مانند: خستگی، غدد لنفاوی متورم و گلو درد همراه است. در این مرحله ویروس وارد جریان خون می شود و شروع به تکثیر تعداد زیادی از خود می کند. همچنین این اتفاق باعث می شود، سیستم ایمنی بدن شما باعث واکنش التهابی شود.
خستگی و سردرد:
پاسخ التهابی ایجاد شده توسط سیستم ایمنی محاصره شده می تواند موجب خستگی و کسالت شما شود. گاهی اوقات می تواند باعث شود شما هنگام پیاده روی از نفس بیوفتید(نفس نفس بزنید).
متورم شدن غدد لنفاوی ، درد عضلات:
غدد لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن شما هستند و با از بین بردن باکتری ها و ویروس ها از خون شما محافظت می کند. بسیاری از آنها در زیر بغل، کشاله ران و گردن قرار دارند که از علائم این ویروس می تواند درد در ناحیه های ذکر شده باشد.
خارش پوست:
خارش پوست در اوایل یا اواخر مرحله دوم رخ می دهد. در برخی موارد، خارش پوست می تواند با جوش زدن و قرمز شدن پوست همراه باشد.
تهوع، استفراغ و اسهال:
بسیاری از افراد، مشکلات سیستم گوارش را به عنوان نشانه ای از مراحل اولیه HIV تجربه می کنند. با این حال، حالت تهوع، استفراغ و اسهال در مراحل بعدی عفونت وجود دارند.
گلو درد و سرفه های خشک:
سرفه ها و گلو درد مداوم به مدت 1 تا 4 هفته می تواند از علائم این ویروس باشد. شایان ذکر است که ممکن است ماه ها سرفه های خشک به درازا بکشد و با انتی بیوتیک ها هم درمان نشود که می تواند از نشانه های ویروس خطرناک HIV باشد.
در هر صورت اگر دارای علائم می باشید به پزشک مراجعه کنید
