گام بیست و پنجم
گرایش های ایمنی صنعتی و تکنولوژی صنعتی دارای چه قابلیت هایی میباشند ؟
در گام پیشین ، دو گرایش اصلی مهندسی صنایع را شناختیم ؛ اینک به سراغ دو گرایش دیگر میرویم که اگرچه در جایگاه توجه پایین تری در قیاس با تولید صنعتی و برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها قرار دارند اما خود از جمله رشته های کاربردی صنعت و خدمات به شمار می آیند و چه بسا کارکردهایی داشته باشند که سایر رشته های فنی و مهندسی از آنها بی بهره اند . با تکنولوژی صنعتی آغاز میکنیم:
در تعریف تکنولوژی صنعتی میتوان گفت : فن به کارگیری مهارت های اجرایی و ذکاوت های فنی در جهت طراحی تجهیزات و تسهیلات مورد استفاده در بخش تولید و خدمات و تعیین تدابیر لازم برای ساخت و ساز آنان میباشد . (بهینه سازی در ساخت و ساز)
تکنولوژی صنعتی گرایشیست با بینشی فنی تر از دو گرایش تولید صنعتی و برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها که مشابه کارشناسی ساخت و تولید در مهندسی مکانیک بوده اما مجهز به توانایی بهینه سازی ، آگاه به مسائل بهینه سازی ساخت و ساز فرآورده های صنعتی و نیز نگهداشت و راه اندازی فنی واحدهای اجرایی میباشد . دارای توانایی انتقال و مدیریت تکنولوژیست و نیز حفظ و حراست از آن که به مدد امکانات سخت افزاری و نرم افزاری در جهت حفظ و نگهداری نظام فنی و اجرایی گام بر میدارد ؛ با مدیریت تکنولوژی های در دسترس یا مواردی که در قالب انتقال تکنولوژی دادوستد میشوند ، در جهت افزودن کمیت و کیفیت فرآورده ها و نیز بهره برداری اثربخش از امکانات در دسترس ، اقدامات موثری انجام میدهد . با استفاده از تجهیزات کامپیوتری و مدارهای منطقی قادر است طیف وسیعی از خواسته های اجرایی بشر را که به دلیل محدودیت های انسانی به سهولت قابل تحقق نمی باشند ، عینیت بخشد . مباحث اجرایی و مهارتی ساخت و تولید فرآورده های صنعتی ، طراحی قالب ، قید و بست های صنعتی ، عملیات حرارتی و مباحث انتقال تکنولوژی را میتوان در زمره دیگر زمینه های تخصصی این گرایش ذکر نمود . کارشناس تکنولوژی صنعتی از مرحله طراحی یک ایده و نمونه سازی آن گرفته تا مرحله ساخت و تدارک امکانات تولید ، همینطور مدیریت مراحل اجرایی ، توان خدمت رسانی دارد ؛ علاوه بر آن ، ضایعات و عوامل بروز آنها را شناسایی کرده و تاثیرات گوناگونی که برجای می گذارند را ، مورد سنجش و ارزیابی قرار میدهد .
حال به سراغ ایمنی صنعتی میرویم :
در تعریف ایمنی صنعتی میتوان گفت : فن بهک اارگیری تدابیر ویژه مهندسی در جهت ایمن سازی نظام های گوناگون کاری در مواجهه با گونه های مختلاف ریسک رو در روی آنان میباشد . (بهینه سازی در ایمن سازی)
گرایش ایمنی صنعتی تلفیقی از سه رشته بهداشت حرفه ای ، مدیریت صنعتی و مهندسی صنایع (جهت گیری عمده به سوی مهندسی صنایع است ) با رویکرد بهساز و پیشگیرانه و در عاین حال مهندسی ، در جوار متخصصین بهداشت حرفه ای که با دید پزشکی بیشتری به دنیای کار می نگرند ، تلاش در ایجاد نظام های شناخت خطرات و محدودسازی عملکردهای غی رایمن در محیط های کاری داشته ، روش ها ، برنامه ها و فرآیندهایی برای کنترل و ارزیابی خطرات پای گرفته و تلاش در ایجاد فضایی سالم برای نجات حرکت های بهره ور دارد . این گرایش مهندسی صنایع ضمن تسلط بر آگاهی های عمومی مهندسی صنایع به ویژه در راستای تطبیق دادن کار با توانایی های انسانی در زمینه هایی همچون مهندسی فاکتورهای انسانی ، عوامل فیزیکی و شیمیایی زیان آور محیط کار ، حفاظت صنعتی و اصول مدیریت ایمنی ، دارای تبحر و تخصص است . طراحی نظام هایی که بتوانند از آسیب رساندن به انسان ها ، امکانات و تجهیزات پیشگیری کرده ، حرکت ملایم و روان اجرا را تضمین نماید ، بخشی از توانایی های اجرایی این متخصصین به شمار میرود .
مکانیک سیالات ، جمع آوری و دفع فاضلاب های صنعتی ، مهندسی احتراق ، گازرسانی ، اعلام و اطفا حریق ، ایمنی در برق ، سم شناسی صنعتی ، ایمنی ساختمان و معدن ، ارگونومی ، تهویه صنعتی ، دیگ ها و ظروف تحت فشار ، روش های تولید ( 2و1 ) ایمنی در کشاورزی ، روانشناسی صنعتی ، عوامل شیمیایی محیط کار ، اصول بهداشت محیط ، بیماری های شغلی ، حفاظت صنعتی ، ایمنی بالابرها ، تحقیق در عملیات ، ترمودینامیک و انتقال حرارت ، عوامل فیزیکی محیط کار ، اصول مدیریت ایمنی ، ارزیابی کار و زمان و طرح ریزی واحد های صنعتی از جمله دروس اصلی و تخصصی پراهمیت این گرایش به شمار می آیند .