خبرگزاری ایسنا در تاریخ 2 مهرماه 1401 در گزارشی با عنوان «نسل پنجم اینترنت چه ویژگیهایی دارد؟» به بررسی و واکاوی ابعاد شاخص 5G پرداخت که مشروح آن به شرح زیر است (لینک گزارش)؛ در این گزارش که خبرنگار دغدغهمند ایسنا تهیه کرد، سعی کردم ضمن اشاره به حقیقت نهفته در این نسل از فناوری ارتباطی، نگاه واقعی به آینده آن و بازاری که دنیا متصور میشود، داشته باشم که یکی از همین موارد کلیدی «طول عمر بیش از یک دهه دیگر برای فناوری 4G بود» ...
پس از مواجه با ورود نسل سوم و چهارم تلفن همراه در دنیا طی سالهای گذشته، چند سالی است که صحبت از ۵G یا همان نسل پنجم تلفن همراه با ویژگیهایی مانند کاهش تأخیر، ظرفیت بالای دسترسی، قابلیت اطمینان بسیار بالا و قابلیت اتصال و ارتباط اشیاء در سطح وسیع، مطرح میشود.
به گزارش ایسنا، از آنجا که اخبار نسل پنجم اینترنت در گوشه و کنار جهان منتشر شده و کاربران بسیاری در انتظار اجرای آن هستند، کشورهای مختلفی با همکاری بزرگترین اپراتورهای اینترنت و غولهای تکنولوژی در جهان درصدد برقراری این نسل جدید از اینترنت هستند.
در اوایل سال ۲۰۱۲ میلادی بود که اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) تحت نظر سازمان ملل برنامهای را برای توسعه تیم ارتباطات بینالمللی موبایلی (IMT) برای افق ۲۰۲۰ و فرای آن آغاز کرد؛ در نتیجه رسما یک مسابقه جهانی برای تعیین نسل پنجم شبکه موبایل شروع شد و از آن پس، شاهد رقابت تنگاتنگی میان اپراتورهای اینترنت و تلفن همراه در سراسر جهان هستیم که هر یک بدنبال برقراری و راهاندازی نسل جدید و پرسرعت اینترنت نسل پنجم در کشورهای مختلفی همچون کره جنوبی، ژاپن، چین، ایالات متحده آمریکا، استرالیا و غیره هستند و از تواناییها و برنامههای خود در این زمینه رونمایی میکنند.
بر اساس اخبار و گزارشهای منتشر شده در منابع و رسانههای خبری، میتوان دریافت که برخی از کشورهای جهان در توسعه زیرساختهای لازم و برقراری آزمایشی و نهایی شبکه نسل پنجم اینترنت ۵G نسبت به سایر کشورها تمایل بیشتری از خود نشان دادهاند تا با انعقاد قراردادهای همکاری با بزرگترین اپراتورهای مخابراتی، به کاربران و شهروندان خود امکان بهرهمندی از خدمات اینترنت پرسرعت ۵G را اعطا کنند.
به طور کلی به نظر میرسد که کشورهای اروپایی سردمدار توسعه زیرساختهای لازم برای راهاندازی شبکه نسل پنجم اینترنت همراه ۵G هستند که از جمله مهمترین آنها انگلستان، آلمان، اسپانیا و هلند است و از کشورهای پیشگام در منطقه شرق آسیا و اقیانوسیه نیز میتوان به چین، استرالیا، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، تایلند، هنگکنگ، سنگاپور و مالزی اشاره کرد.
همچنین شرکت اریکسون (سازنده تجهیزات مخابراتی سوئدی) در گزارش نیم سالانه "موبیلیتی" (تحرک پذیری) اعلام کرد با استقبال بالاتر از این فناوری در چین و آمریکای شمالی، شمار مشترکان موبایل ۵G در سطح جهانی در سال ۲۰۲۲ از مرز یک میلیارد نفر عبور خواهد کرد. در حالی که شمار مشترکان ۵G در سه ماهه نخست ۷۰ میلیون رشد کرد و به حدود ۶۲۰ میلیون مشترک رسید، شمار مشترکان ۴G، با ۷۰ میلیون افزایش، به ۴.۹ میلیارد مشترک رسید.
طبق این گزارش شبکههای ۵G یا نسل پنجم، سرعت بسیار بالاتری در مقایسه با نسل قبلی دارند و قابلیتهای آیندهگرا مانند رانندگی خودران را امکان پذیر میکنند. اشتراک های ۵G در سال ۲۰۲۷، به ۴.۴ میلیارد خواهد رسید. پیشبینی میشود شمار کاربران ۴G امسال به اوج رسیده و سپس کاهش پیدا میکند زیرا مشترکان به ۵G مهاجرت میکنند و اریکسون قبلا پیش بینی کرده بود شمار مشترکان ۴G در سال ۲۰۲۱ به اوج خواهد رسید؛ طبق این گزارش رشد شمار مشترکان ۵G به یک میلیارد نفر در سال میلادی جاری، دو سال زودتر از ۴G اتفاق میافتد که ۱۰ سال پس از راه اندازی شدن، به این نقطه عطف دست پیدا کرد.
در همین رابطه مجید هدایتی نسب- کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات- در گفتوگو با ایسنا، درباره اینترنت ۵G اظهار کرد: اصولا فناوریهای ارتباطی توسعه پیدا میکنند و روز به روز نسل آنها همانگونه که از اعداد آنها مانند ۴G ،۵G ،۶G و ... مشخص بوده پیشرفتهتر میشود و طبیعتا پتانسیل و ظرفیت هر نسل بیش از نسلهای قبلی است.
وی ادامه داد: منظور از نسل همان رشد اعدادی است که هر کدام یک نسل را نمایهگر هستند و دلیل اینکه اعداد افزایش و به اصطلاح بالاتر میرود این است هر فناوری که ایجاد میشود دستآوردهایی دارد که خود را از فناوری قبلی متمایز میکند و بزرگتر میشود؛ به طور مثال اتفاقی که برای ۵G در مقایسه با ۴G رخ میدهد، سرعت را تا ۱۰۰ برابر بیشتر میکند و این مسئله یکی از فرصتهایی که میتواند برای مردم و مشاغل در آینده نیاز ضروری باشد و فرصتهای شغلی جدیدی را تعریف و نیازهایی را که مقتضای فناوری ایجاد شود را پاسخگو باشد.
به گفته این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، درحال حاضر ممکن است صحبت درباره این نسل از اینترنت (۵G) ماورایی، غیر قابل تصور و درک باشد؛ با وجود اینکه در کشور ما هم پیادهسازی شده است و اپراتورهای ارتباطی سعی کردهاند این نسل از فناوری را همسو و همپای سایر کشورهای پیشرفته دنیا، وارد کشور کنند اما در حال حاضر صحبت کردن درباره این فناوری برای مردم خیلی قابل لمس و درک نیست.
هدایتی نسب با بیان اینکه اینترنت ۵G سرعت انتقال سریع و تأخیر بسیار کمی دارد، تشریح کرد: پهنای باند این نسل از اینترنت بسیار بالاست، بنابراین فرضا اگر فناوریها را مصداق یک اتوبان در نظر بگیریم، شاید فناوری ۴G یک اتوبان دو بانده و فناوری ۵G اتوبانی با چهار باند باشد، بنابراین سرعت و کیفیت آن به مراتب بالاتر میرود.
وی در ادامه سخنانش گفت: طبق گزاشهای بینالمللی منتشر شده، انتظار میرود در سال جاری تعداد اتصالات جهانی ۵G به یک میلیارد برسد که رقم بسیار عجیبی است، همچنین پیشبینی شده است تا سال ۲۰۲۵ تعداد این اتصالات به دو برابر میرسد و این نشان میدهد شوق و عطش جهانی به استفاده از این فناوری نوظهور بسیار بالاست، چراکه بسیار کارآمد است.
به گفته این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، ممکن است در ابتدا این نسل از فناوری (5G) مورد نیاز و ضرورت استفاده مردم نباشد زیرا ۵G آمده تا صنایع را به یکدیگر متصل کند، اینترنت اشیاء را رونق دهد و جراحی از راه دور را پس از سالها شعار اجرایی کند همانطور که این امر در کشور ما انجام شد. جراحی از راه دور یک تکنولوژی پیشرفته است که در سایر کشورهای توسعه یافته مانند ایران وارد مرحله استفاده کاربردی شده است. بنابراین این نسل از اینترنت آمده تا اتفاقاتی را ایجاد کند که در گام اول به نفع صنایع مانند پتروشیمی، نفت خودرو و حتی رسانه است و در گام بعدی مردم و عموم را مخاطب قرار میدهد.
او افزود: البته پرچمدار توسعه و پیادهسازی این نسل از فناوری ارتباطات سیار، کشور کره جنوبی است و پس از آن نیز به ترتیب چین و ایالات متحده آمریکا قرار دارند.
وی در ادامه سخنانش با تأکید بر اینکه برای لمس هدف ایجاد این نسل از فناوری باید به موارد کاربردی (یوزکیسهای) آن مراجعه کرد، تشریح کرد: بنابراین با توجه به سرعت بالا و پهنای باند اینترنت ۵G تعدادی موارد کاربردی دارد که نهایتا میتواند صنعت لجستیک ما را براساس اطلاعات به لحظه و ثانیهای که جابهجا میکند، هوشمند کند و در مواردی مانند بهبود عملیات تولید و آموزش از راه دور و سایر موارد استفاده کرد.
هدایتی در ادامه سخنانش بیان کرد: در دوران کرونا بسیاری از کشورها درگیر آموزش بودند، در کشور ما هم از زمانی که دورکاری اعلام شد، با استفاده از پلتفرم شبکه شاد، آموزش یک ساعت هم تأخیر نداشت و زمانیکه اینترنت ۵G روی کار آید، پلتفرم ذکر شده میتوان توسعه و گسترش یابد.
این کارشناس در پاسخ به این سوال که چرا اپراتورها باوجود اینکه پتانسیل لازم را دارند، این نسل از اینترنت را همهگیر نمیکنند و توسعه وسیعی نمیدهند؟، گفت: علت آن این است که به صرفه اقتصادی نیست و این استقبال از سوی مردم دیده نمیشود چون سرعت به قدری بالا میرود که اغلب متوجه میزان مصرفشان نمیشوند و همین موضوع باعث صرف هزینه بیشتر برای خرید اینترنت میشود که طبیعتا از سمت مشترکان چندان در حال حاضر به صرفه نیست و در همه جای دنیا نیز در حال حاضر از همین اینترنت ۴G برای بخش مشترکان خرد استفاده میشود که از منظر سرعت و کیفیت پاسخگوی نیاز آنان است.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که در سطح جهانی این انتظار میرود که اینترنت ۴G حداقل تا یک دهه دیگر به همین روال پیش برود اما احتمال میدهم که این یک دهه با کمک اشتراک گذاری طیف پویا (DSS) بیشتر هم بشود؛ در واقع طول عمر بیشتری برای اینترنت ۴G ایجاد میکند. (DSS) یک فناوری و آنتن جدیدی است که امکان استفاده موازی از ۴G و ۵G را در یک باند فرکانسی فراهم میکند و در واقع این فناوری تقاضا را برای این نسل از ارتباطات در یک زمان واقعی به صورت پویا فراهم میکند.
هدایتی افزود: تاکنون فقط آنتنهایی را داشتیم که مبتنی بر یک دامنه طیف فرکانسی کار میکردند و قادر بودند که به یک تعداد مشترک سرویس ارائه دهند، اما فناوری (DSS) این مشکل را حل میکند و به همین خاطر احساس میشود استفاده از اینترنت ۴G حتی بیش از یک دهه دیگر طول بکشد.
این کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان تصریح کرد که نسل پنجم ارتباطات در ایران در اپراتورهای تلفن همراه راهاندازی شده است و در نقاط مشخصی در حال ارائه سرویس است اما مخاطب آن کاربران عادی نیستند و در نهایت ممکن است اپراتورها در سطح شهر یا مناطق خاصی وای فای ۵G روشن کنند و مردم از آن استفاده کنند، اما به دلیل مسائل هزینهها و مسائل اقتصادی، مخاطب اصلی آن بیشتر صنایع هستند.
طبق این گزارش چند سالی است که این نسل از فناوری در ایران توسط دو اپراتور بزرگ تلفن همراه کشور راهاندازی شده و فعالیت خود را در چند استان کشور آغاز کرده است.