باسلام مجید فلاح هستم کارشناس فوریت های پزشکی شاغل اورژانس 115 خوشحالم که امروزدر خدمت شما عزیزان هستم
مبحث امروز خونریزی ها هست که میخوام درموردش صحبت کنم شاید کمتر کسی وجود داشته باشه که در زندگیش با خونریزی ها سروکار نداشته باشه
بزارید یه تعریفی و شناختی رو داشته باشیم از سیستم گردش خون ، سیستم گردش خون ما انسان ها تشکیل شده از یه منبع خون که در داخل رگها در جریان هست و مدام داره تولید میشه و از بین میره به اضافه یه پمپ که اسمش قلب هست و در شبانه روز داره فعالیت میکنه و عروق ما هستن که وظیفه انتقال خون رو برعهده دارن درست مثل یک باغ که اگر بخوایم آبیاری کنیم احتیاج داریم به منبع آب که همون چاه هست و یه پمپ و لوله ها یا جوب های انتقال آب که آب رو به گل های باغ میرسونن
این سیستم گردش خون هوشمند درون بدن ما با مکانیسم هایی فشار خونرسانی رو کنترل میکنه که نه فشار زیاد باشه نه کم
در خونریزی ها ما داریم مدام منبع خون رو ازدست میدیم پس چطور خونرسانی کنترل میشه و اقدامات ما در اینجور شرایط چی هست ؟
خونریزی ها یا بطور واضح دیده میشن که بهشون میگیم خونریزی باز یا بطور مستقیم دیده نمیشن که ما بهشون میگیم خونریزی های بسته یا داخلی
هر انسای به ازای هر کیلو وزن بدنش -80-70 سی سی خون داره که در حال گردش در بدنش هست یعنی در یک فرد 70 کیلویی حدود 5لیتر خون وجود داره
وقتی خونریزی اتفاق میافته بدن با مکانیسم های پیچیده شروع میکنه به کنترل خونریزی اگر این اقدامات موفقیت آمیز نبود در مکانیسم هایی فعال میشه که بتونه فشار رو در حد خونرسانی کنترل کنه
خونریزی ها کلاس بندی هایی دارن که در ادامه درموردشون توضیح میدم
کلاس ا خونریزی : در این شرایط فرد 15%خون بدن یا کمتر از 750 سی سی خون از دست میده این خونریزی هیچ علامتی نداره کما اینکه افرادی رو میبینیم که در انتقال خون حدود 700 سی سی خون اهدا میکنن و هیچ علامتی ندارند
کلاس اا خونریزی : در این شرایط فرد بین 15تا 30% خون بدنش رو از دست میده حدودا 750 -1500 سی سی خون در این شرایط یدن برای مقابله با افت فشار خون قلب را وادار میکنه کار بیشتری انجام بده و ضربان قلب رو بالا میبره و فشار خون رو در حد نرمال نگه میداره در این حالت فرد دچار اضطراب و بیقراری هست ضربان قلب بالاتر از 100 ضربه در دقیقه هست پوست سرد رنگ پریده و مرطوب و هست در این حالت مکانیسم های جبرانی فعال شده و فشار خون را کنترل میکند
کلاس ااا خونریزی : در این حالت فرد حدود 30-40 % از حجم خون را از دست داده است حدودا 1500-2000 سی سی خون در این شرایط مکانیسم های جبرانی از جمله تند تر شدن ضربان قلب و تنگ شدن عروق موفق نیست و یک وضعیت تهدید کننده حیات هست در این حالت بیمار گیج و یا خواب آلود یا بدون واکنش باشد نبض هایی مثل نبض مچ دست از بین میرود یا بسیار بسیار ضعیف است ضربان قلب همچنان بالا هست و به بالاتر از 120 ضربه در دقیقه میرسد فشار خون در این وضعیت کاهش پیدا میکند سرعت تنفس افزایش پیدا میکند و پوست به حالت خاکستری در میآید و سرد و مرطوب است
کلاس IVخونریزی : در این حالت فرد بیشتر از 40% خون از دست داده است یا بیشتر از 2000 سی سی خون
در این شرایط فرد بیمار کاملا بیهوش است و واکنشی به صدا و تحریک ندارد نبض بیمار کاملا از بین میرود حتی نبض کردن و ران هم به سختی لمس میشود فشار خون شدیدا افت پیدا میکند ضربان قلب بیمار کند میشود به کمتر از 60 ضربه در دقیقه میرسد پوست لکه لکه میشود این وضعیت یک وضعیت شدیدا تهدید کننده حیات است و اگر در این شرایط برای بیمار کاری انجام نشود بیمار فوت میکند
خب هر بیماری ابتدا از کلاس ا شروع میکنه و بهتر هست ما در مراحل ابتدایی مشکل بیمار را تشخیص بدیم و از پیشرفت خونریزی جلو گیری کنیم
اقدامات درمانی در خونریزی های باز : مثل تمام موارد قبل ابتدا باید از ایمنی خود و اطرافیان و همچنین بیمار مطمئن باشیم یا به اصطلاح قربانی بعدی خودمان نباشیم
اگر فرد خونریزی واضح دارد ابتدا باید خونریزی کنترل شود بیاد داشته باشیم که هر گلبول قرمز مهم هست و میتونه ان بیمار را نجات بده کما اینکه در یک قطره خون هزاران گلبول قرمز خون وجود داره
کنترل خونریزی به چه شکل هست ؟ ابتدا باید با یک گاز استریل نبود یک گاز معمولی نبود با یه پارچه تمیز زخم راپوشاند و بروی زخم فشار وارد کرد و اگر عضو آسیب دیده صدمه ندیده بالاتر از بدن گرفت این اقدام از خونریزی بیشتر جلوگیری میکنه و روند سقوط بیمار به مراحل بعدی خونریزی رو متوقف میکنه بیاد داشته باشیم که اگر خونریزی کنترل نشد اجازه برداشتن پارچه یا گاز رو نداریم و باید یه پارچه دیگه روی همون پارچه قبل بزاریم و باز فشار بدیم و درخواست کمک کنیم از اورژانس مثل تصویر زیر:
نباید به بیمار اجازه راه رفتن تحت هیچ شرایط داده شود مصدوم درمرحله دوم خونریزی یا در خونریزی شدید باید روی زمین دراز بکشد اگر پاها آسیب ندیدن باید بالاتر از سطح بدن قرار بگیرن این بیماران حتی در شرایط گرمی هوا نیز دچار سرما میشوند و باید با پتو پوشیده شوند این بییماران اگر دچار کاهش دمای بدن بشوند خونریزیشان شدیدتر میشود
به بیمار غیر هوشیار نباید هیچ چیز خورانده شود
پیگیری اورژانس و کنترل خونریزی تا رسیدن نیروهای امدادی
خب ممکن هست بیمار ما خونریزی واضح نداشته باشد در این شرایط باید بیمار را به جای امن منتقل کرد درخواست کمک از اورژانس 115 کنید به هیچ عنوان به مصدوم اجازه حرکت ندهید بیمار در وضعیت درازکش باشد و پاها در صورت نبودن آسیب بالاتر از سطح بدن قرار گیرد و بیمار با پتو شیده شود به بیمار هیچ ماده خوراکی ندهید در صورت استفراغ بیمار به حالت خوابیده به پهلو قرار دهیم با بیمار صحبت کنید و وی را به آرامش دعوت کنید تا نیروهای امدادی برسند
این را مد نظر داشته باشد که با اقدامات فوق شما سهم مهمی در نجات جان مصدوم دارید
ممنونم از توجه شما امیدوارم مطالب رو خوب ارایه کرده باشم اگر سوال یا پیشنهادی هست خوشحال میشم بشنوم