مجید فلاح مهرآبادی
مجید فلاح مهرآبادی
خواندن ۶ دقیقه·۴ سال پیش

سوختگی ها

با سلام مجید فلاح هستم کارشناس فوریت های پزشکی شاغل در اورژانس 115

مطلبی رو که امروز در موردش میخوام بحث کنم سوختگی ها هست که همه ما به نوعی با اون برخورد داشتیم در سال 2002 سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد تعداد 322000نفر در سال در دنیا بر اثر سوختگی از بین میروندبیشترین قربانیان را زنان و اطفال و سالمندان تشکیل میدهند همراه سوختگی خفگی ناشی از دود و گاز منوکسید کربن مهمترین عامل مرگ در ساعات اولیه سوختگی است

تعریف سوختگی : تبادل انرژی بین پوست و منبع انرژی میباشد که میتواند به ماهیت پوست آسیب برساند سوختگی باعث از هم گسیختن پروتئین پوست میشود و درنهایت سلول میمیرد

ابتدا در مورد شناخت پوست و لایه های اون توضیحاتی رو ارائه میکنم و سپس سوختگی و اتفاق هایی که در سوختگی اتفاق میافتد وشناخت انواع سوختگی و پس از آن اقدامات درمانی که ما میتونیم برای فرد قربانی انجام بدیم

پوست برخلاف تصورات ما که یک تکه و پیوسته است دارای چندین لایه هست و هر لایه شامل قسمت هایی میباشد که این لایه اجزای مختلفی رو درخودشون جا دادن

اهمیت پوست شامل :

  • سدی در برابر عفونت است
  • حفاظت دربرابر آسیب های فیزیکی
  • تنظیم درجه حرارت بدن
  • حفظ و بالانس مایعات
  • ساخت و ساز ویتامین D
  • تعامل اجتماعی

پوست ما دارای لایه های مختلف هست اولین لایه لایه شاخی هست که لایه رویی پوست ما هست و از سلول های مرده تشکیل شده است و کار آن محافظت در برابر خشکی ورود باکتری تعادل آب است

دومین لایه پوست میباشد که کار آن تنظیم درجه حرارت بدن ، محافظت اعضا از صدمات و جلوگیری از اتلاف گرما میباشد

و لایه بعدی بعدی عضلات میباشند

انواع سوختگی :

  • سوختگی خشک که براثر حرارت آتش و ... اتفاق میافتد
  • سوختگی مرطوب که براثر سوختگی با مایعات داغ مثل آب جوش یا روغن اتفاق میافتد
  • سوختگی شیمیایی که براثر تماس با مواد شیمیایی مثل اسید و قلیا اتفاق میافتد
  • سوختگی تشعشعی که براثر تشعشع نور آفتاب یا بر اثر تماس با مواد رادیواکتیو اتفاق میافتد

عوامل تعیین کننده اهمیت سوختیگی شامل عمق سوختگی (سوختگی تا کدام لایه پوست هست ) ، سطحی از پوست که دچار سوختگی شده ، سن ، بیماری های زمینه ای ، محل سوختگی

عوارض سوختگی : کاهش دمای بدن ، ازدست رفتن مایعات بدن ،ماندن جای سوختگی ،عفونت و آسیب های جدی به ارگان ها مانند قلب و کلیه که در درازمدت اتفاق میافتد و جزو آسیب های ثانویه هست که در پست قبل توضیح داده شد

طبقه بندی سوختگی ها از نظر عمق سوختگی

  • اولین طبقه سوختگی سطحی است این نوع سوختگی بیشتر بر اثر تشعشع آفتاب یا تابش نور آتش اتفاق میافتد و لایه رویی پوست درگیر میشود چون لایه رویی اعصاب زیادی دارند درد زیادی دارند و سطح پوست قرمز است تاول نداریم
سوختگی سطحی
سوختگی سطحی
  • دومین طبقه سوختگی نیمه ضخامت هست بیشتر براثر مایعات داغ و یا حرارت آتش اتفاق میافتد لایه پوست درگیر میشود وچون اعصاب فراوانی دارد بسیار درد ناک هست در این سوختگی چون عروق درگیر میشود تاول را داریم و مشخصه آن نیز تاول است
سوختگی نیمه ضخامت
سوختگی نیمه ضخامت
  • سوختگی تمام ضخامت پوست که بیشتر بر اثر آتش و حرارت مستقیم هست اتفاق میافتد در این سوختگی چون تمام ضخامت پوست درگیر میشود و اعصاب نیز ازبین میروند درد نداریم "مهمترین مشخصه " و سطح پوست حالت چرمی شکل دارد
سوختگی تمام ضخامت با سطح چرمی شکل
سوختگی تمام ضخامت با سطح چرمی شکل

مهمترین عاملی که ما باید در تمام سوختگی ها در نظر داشته باشیم سوختگی راه هوایی هست که بسیار خطر ناک است اگر فردی را دیدین که بعد از سوختگی دچار خشونت صدا یا قطع صدا شده است باید به سوختگی راه هوایی شک کرد

اقدامات درمانی در انواع سوختگی ها :

مانند قبل قدم اول باید از ایمنی خود و بیمار اطمینان حاصل کنیم

اگر قربانی هنوز با منبع سوختگی در تماس هست باید از منبع جدا شود و جلوی سوختگی بیشتر گرفته شود

از اورژانس با شماره 115 درخواست کمک نمایید

اقدامات در سوختگی سطحی : این نوع سوختگی معمولا ساده هست و احتیاج به درمان خاصی ندارد میتوان محل سوختگی را 20 دقیقه در آب سرد قرار داد و برای تسکین در از مسکن ها استفاده نمود و برای اینکه سطح سوختگی با اشیا تماس پیدا نکند با پانسمان خشک پوشاند

اقدامات در سوختگی نیمه ضخامت :عضو و قسمت آسیب دیده را زیر آب سرد (نه یخ )غوطه ور کنید اینکار را تا آنجا ادامه دهید تا درد بیمار ساکت شود پارچه تمیز یا گاز تمیز را داخل آب یخ قرار داده و پس از فشردن روی محل آسیب قرار دهید با ملایمت قسمت آسیب دیده را خشک نمایید در سوختگی شدید از مالیدن هر نوع پماد ، پودر پنیسیلین و خمیردندان بر سوختگی خودداری کنید زیرا اکثرا باعث عفونت شده و پاک کردن آنها از روی زخم برای بیمار بسیار دردناک است

از پاره کردن و باز کردن تاول ها جدا خودداری کنید

این بیماران باید حتما به مرکز درمانی مراجعه کنید

اقدامات درمانی در سوختگی تمام ضخامت پوست :بیمار را از سرچشمه سوختگی دور کنید ، به خاطر داشته باشید این اقدام بطور کامل روند سوختگی را متوقف نمیکند و سوختگی باید تقریبا در ظرف 10 دقیقه اول آسیب فرو نشانده شود

راه هوایی و تنفس را بررسی و برقرار کنید اگر بیمار تنفس ندارد باید با حفظ امنیت صحنه اقدام به احیا بیمار کرد و اپراتور اورژانس را از شرایط بیمار باخبر کرد توصیه های وی را با دقت گوش کنید و بکار ببرید

اگر شدت سوختگی زیاد است و حال بیمار وخیم هست باید در ملحفه خیس و مرطوب به دور بدن مصدوم پیچیده شود و هر چه سریعتر به مرکز درمانی منتقل شود باید مراقب هرگونه تغییر در وضعیت هوشیاری و تنفس بیمار بود و در صورت تغییر در شرایط بیمار باید به اپراتور اورژانس اطلاع دهید و توصیه های وی را با دقت بکار ببرید

با تشکر از توجه شما اگر سوال یا پیشنهادی هست خوشحال میشم بشنوم

سازمان اورژانس یزدسوختگی هاسازمان اورژانس کشورسازمان بهداشت جهانیمراقبت در سوختگی
مجید فلاح هستم کارشناس فوریت ها ی پزشکی شاغل در اورژانس 115. و همچنین درمانگر زخم و استومی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید