کرونا، کارآیی سیستم‌های سلامت و بهداشت را در سرتاسر جهان مورد امتحان قرار داد و عبور از این بحران نیز، سیستم‌های اقتصادی را به محک آزمون قرار می‌دهد. استراتژی نوآوری در بازسازی شرکت‌ها جهت برون شو از این بحران، نقش مهمی را ایفا می‌کند.
در دوران کرونا، پیشرفت‌هایی در سطح شرکت‌ها حاصل شد که از آن جمله می‌توان به افزایش سرعت در بسیج دانشمندان، شرکت‌های داروسازی و مقامات دولتی جهت مقابله با بحران کرونا اشاره نمود. پیشرفت دیگری که در این زمینه حاص شد، «انتشار گسترده اطلاعات» در مورد قدرت انتشار ویروس، واکنش‌ها و عوارض بدن نسبت به آن و اقدامات پیشگیرانه بوده است. بنیاد گیتس، با هم‌کاری بنیاد چان زاکربرگ و دفتر سیاست علم و فن‌آوری کاخ سفید، نیروهای خود را برای انتشار تمام اطلاعات پزشکی در مورد ویروس کرونا (در قالب فرم‌های مخصوص که توسط ماشین‌ها قابل خواندن است[1]) متحد نمودند. دانشمندان چینی نیز اطلاعات مربوط به ویروس‌هایی چون سارس که کرونا نوع جهش یافته آن است را در اختیار سایرین قرار دادند. شرکت‌های GITHUB و Humanitarian Data Exchange نیز اطلاعاتی چون نحوه گسترش جغرافیایی ویروس (میزان ابتلا و مرگ و میر) را سازمان دهی کردند.
وجه اشتراک تمامی این تحولات چیزی است که ما از آن به عنوان Openness یاد می‌کنیم که در مقاله‌ای جداگانه به شرح و بسط آن پرداخته‌ایم. Openness باعث به وجود آمدن ارتشی از دانشمندان و محققان می‌شود که می‌توانند با انتقال سریع اطلاعات و دانش، در برابر دشمن مشترکی به نام کرونا، تجهیز شوند. این جبهه برای رویارویی با دشمن به چیز دیگری نیز نیاز دارد و آن نوآوری است. نوآوری به طور معمول همراه با هزینه است. انتخابی است بین ساختن یا خریدن. اما در این شرایط، سرعت، اهمیت بیشتری نسبت به هزینه پیدا می‌کند. سرعت انتشار ویروس بسیار بالاست و در شرایط طبیعی، ساخت یک واکسن بین یک تا دو سال و حتا بیشتر زمان می‌برد. به همین جهت بیل گیتس جهت تجهیز زیرساخت‌های توسعه واکسن، سرمایه گذاری نمود.
ساخت واکسن بر پایه واکسن‌های موجود آغاز شد. واکسن‌هایی که پیش از این برای بیماری‌های مشابه اثربخشی خود را ثابت کرده بودند. از آن جایی که جهش‌های ویروس همه انسان‌ها را نشانه گرفته است، انتشار اطلاعات مربوط به داروها و واکسن‌های پیشین در قالب فرم‌های قابل خواندن توسط ماشین‌ها، می‌تواند فاز یک آزمایشات را به سرعت تکمیل کند. تحقیقات و آزمایشات تکمیلی شروع شد، و نتایج و ملزومات آزمایش‌های بعدی منتشر گردید و این امکان برای محققان دیگر فراهم گردید تا با امکانات و تجهیزات خودشان، این تحقیقات را ادامه دهند و به همین ترتیب نتایج جدید منتشر گردید.
با این همه، واکسن تنها راه چاره نیست. مبتلایان زیادی وجود دارند که نیاز به خدمات و درمان دارند و هر سه تا پنج روز تعداد آنان دو برابر می‌شد. شرکت‌های سازنده ماسک مانند 3M با انتشار طراحی ماسک‌های N95 و در اختیار گذاشتنIPهای خود به طور موقت، به دیگر شرکت‌ها این امکان را دادند تا با پرینترهای سه بعدی عرضه این محصول را در بازار بالا ببرند. شرکت‌های ساخت ونتیلاتور نیز با هم‌کاری شرکت‌های ساخت اتوموبیل و هوافضا، تولیدات خود را افزایش دادند.
دانشگاه‌هایی مانند MIT نیز تلاش نمودند تا با راه‌اندازی مسابقه‌ای برای بهترین طراحی ونتیلاتور، به کمک بیماران بشتابند. و در نمونه‌ای دیگر شرکت Medtronic در اسرائیل اجازه ساخت ونتیلاتورهای تحت مالکیت معنوی خود را به دیگر شرکت‌ها واگذار نمود.
برای فهم بهتر نوآوری باز، بهتر است آن را با مکانیزم‌های نوآوری در شرایط معمولی مقایسه کنیم. نوآوری باز یعنی فرآیند انتشار نوآوری که در آن دانش هدفمند، ورای مرزهای سازمان‌ها با اهداف مالی و غیرمالی در جریان است و این جریان از دو مسیر طی می‌شود: درون به بیرون و بیرون به درون. در جریان دانشی بیرون به درون، به طور مثال پروکتل‌اند گمبل برنامه «اتصال و گسترش» خود را برای جلب هم‌کاری با شرکای سراسر جهان راه اندازی کرد. ناسا نیز فراخوان یک چالش نوآوری باز برای عموم را اعلام نمود که باعث شد با سیل پیشنهادات بسیاری در این زمینه مواجه شود.
برای جریان‌های دانش از درون به بیرون در زمینه B2B، آمازون زیرساخت داخلی IT خود را برای میزبانی وب‌سایت‌های مشتریان خارجی و نیازهای فن‌آوری اطلاعات ارائه کرد. و در نهایت در بحران کرونا، بسیاری از شرکت‌ها، بخشی از فرآیندهای تولید خود را برای تولید منابع کمیاب مانند ضدعفونی‌کننده دست تغییر کاربری دادند تا به اندازه تقاضا در بازار، عرضه کافی ایجاد شود.
در بحران به وجود آمده به دلیل افزایش بیماران، تخت خالی در بیمارستان‌ها کم شده است و در عین حال به دلیل کاهش رفت و آمدها و قرنطینه شدن بسیاری از شهرها، بسیاری از هتل‌ها تخت‌های خالی زیادی دارند. می‌توان در این شرایط بیمارانی که بیماری واگیرداری ندارند را به این هتل‌ها انتقال داد تا تخت خالی در اختیار کرونایی‌ها قرار گیرد.
کاربران در شرایط عرضه کم، می‌توانند اقدام به ساخت ماسک‌های خانگی کنند و با استفاده از قوطی‌های لوازمی چون نرم کننده آلوئه ورا و الکل‌های مناسب، ضدعفونی کننده دست و سطوح را بسازند.
گروهی از دانشمندان و وکلا در ایالات متحده و اروپا سایت "Open COVID Pledge" را راه اندازی کرده‌اند که در آن شرکت کنندگان متعهد می‌شوند از حقوق IP خود در برابر هر کس دیگری که در تلاش برای یافتن راه حل برای این بیماری همه گیر است، بگذرند.
سازمان جهانی بهداشت (WHO) پیشنهادی را برای ایجاد یک patent pool برای همه کسانی که روی طرح‌های کووید-19 کار می‌کنند، ارائه کرده است که امضاکنندگان در ازای موافقت با مجوز اجباری برای اطلاعات ضروری، به تمام اطلاعات علمی‌حیاتی دسترسی پیدا می‌کنند.
سیاست‌های نظارتی و تنظیمی می‌بایست اجازه تجویز واکسن‌های جدید که بر پایه واکسن‌های قدیمی و امتحان پس داده توسعه یافته‌اند را بدهد. از آن گذشته ونتیلاتورهایی که در ژاپن موثر واقع شده‌اند می‌توانند به طور مشروط و موقت در اسپانیا نیز مجوز استفاده بگیرند. به علاوه سرمایه گذاری و شفافیت در سازمانی مانند سازمان جهانی بهداشت می‌تواند اطلاعات مورد اعتماد را گسترش دهد.
بحران در کنار تمام ضرر و زیان‌هایی که به جامعه و شرکت‌ها زده است، دست آوردهایی نیز از جنس مدیریت به ارمغان داشته است که پیشنهادات ارائه شده در نتیجه تجربه‌ای است که این دوران به ما تحمیل نمود است بنابراین:
مترجم: مجید رامشینی
[1] Machine Readable Forms
[2] Intellectual Property
