اگه از 100 نفر بپرسی که طرز فکر رشدگرا دارن یا نه، احتمالاً بیش از 80% جوابشون مثبته! و این یه خطای شناختیِ مرسوم بین عموم مردم محسوب میشه! تو این پست راجع به تفاوت های بین این دو نوع طرز فکر توضیح میدم + راه حل عملی
طرز فکر، مجموعهای از فرضیات بین تودهای از مردم یا یک شخص هست که ارتباط نزدیکی با جهانبینی یا فلسفه زندگی داره و تاثیر مستقیمی روی رفتار ما داره.
Carol Dweck روانشناس آمریکایی میگه ما وقتی با چالشی روبهرو میشیم یا اصن به طور کلی در طول زندگی دوتا طرز فکر نحوه فکر کردن و پاسخ ما به چالشها رو مشخص میکنه.
طرز فکر ثابت(fixed mindset) : شامل حال افرادی میشه که فکر میکنن که هوش و استعدادشون یه چیز ثابتیه و برای رشدش تلاش نمیکنن. اونها باور دارن که استعداد به تنهایی باعث موفقیت میشه بدون تلاش حتی!
طرز فکر رشدگرا(growth mindset) : افرادی که فکر میکنن با سخت کار کردن میتونن تواناییهاشون رو توسعه بدن. اینها اعتقاد زیادی به یادگیری، مثبتاندیشی و تابآوری در شرایط سخت برای موفقیت دارن و هوش و استعداد رو فقط نقطه شروع میدونن.
13 استراتژی برای توسعه طرز فکر رشدگرا
1- مفهوم نوروپلاستیسیته رو فراموش نکنید: تحقیقات بسیار زیادی وجود داره که نشون میده ساختار مغز انسانها بعد از کودکی متوقف نمیشه و اصلا" ثابت نیست.
2- برای مسیر ارزش بیشتری نسبت به نتیجه قائل بشید: مسیر یادگیری پر از شکسته و نباید خیلی نگران نتیجه نهائی باشید و فقط مطمئن بشید که حداکثر یادگیری رو در طول مسیر داشتین.
3- نقاط ضعف خودتون رو بپذیرین: عدم پذیرش نقاط ضعف، باعث عدم پیشرفت میشه.
4- هدف داشته باشین: در طول کار مدام از خودتون بپرسین من چرا باید اینکارو انجام بدم؟ معنی و هدف من از انجام اینکار چیه؟
5- یادگیری نه شکست: دیدگاهتون نسبت به اشتباه، خطا یا شکست رو عوض کنید و به شکلِ فرصتی برای یادگیری بهش نگاه کنید.
6- تلاش ارزشمندتر از استعداده:به 2 دلیل دنبال کردنِ شهرتِ آدمایی که به طور طبیعی باهوش هستند رو رها کنید: 1- نبوغ هم نیاز به کار و تلاش داره. 2- اگه واقعا" تلاش نکنی احتمال بسیار کمی وجود داره که به عنوان باهوش مطرح بشی.
7- چالشها رو فرصت ببین: چالشها همگی فرصت پیشرفت هستن.بدون در نظر گرفتنِ اینکه ممکنه شکست بخوریم یا پیروز بشیم باید خیلی محکم بهشون حمله کنیم.
8- اول رشد بعد سرعت: یادگرفتن یکشبه اتفاق نمیفته و زمان میبره. باید واقعبینانه به تلاش و زمان نگاه کنیم و یادگیری سریع به معنیِ یادگیری صحیح نیست.
9- دنبال تایید و تعریف دیگران نباش: وقتی که تایید دیگران برامون از یادگیری پراهمیتتر باشه پتانسیل شخصیمون فدای رشد میشه.
10- هر انتقاد یک هدیه است: نباید منتظر انتقاد سازنده باشیم بلکه باید همه انتقادات رو آنالیز و تحلیل کنیم و اجازه ندیم باعث نابودیمون بشن.
11- پیشرفت با دیگران بیشتر میچسبه: طرز فکر رشدگرا باعث میشه پیشرفتهامونو با دیگران به اشتراک بذاریم و بعد از یادگیری دنبال یاد دادن باشیم. باید نشون بدیم که با آزمایش کردن و درسگرفتن از خطاهای بقیه هیج ابایی نداریم و اهل پذیرش ریسک با بقیه هستیم.
12- پشتکار، پشتکار و پیشتکار: عزم راسخ منجر به غلبه بر چالشها میشه. قطعا" همه ما تجربهی روبهرو شدن و پشتسر گذاشتن چالشها و سختیهای بزرگی رو داشتیم، فقط کافیه بهیاد بیاریمشون.
13- تکنیک کلامیِ " نه هنوز" : Carol Dweck میگه اضافه کردنِ "نه هنوز" به آخر هرجملهای که از جنس طرز فکر ثابت هست، باعثِ تنظیم دوبارهی فرآیندِ فکریمون میشه. مثال= هنوز به طور کامل مهارت X رو یاد نگرفتم.
برنامه هفتگی و روزانه برای تقویت طرز فکر رشدگرا
یکی از تکنیک های ژورنالینگ که باعث طرز فکر رشدگرا میشه اینه که به صورت هفتگی جوابای مناسب برای 4 تا سوال زیر داشته باشیم:
1- در حال حاضر با چه چیزی دست و پنجه نرم میکنم ؟
2- تا آخر هفته چه چیزهایی یاد خواهم گرفت؟
3- چه چیزی باعث میشه این هفته من از منطقه امنم خارج بشم؟
4- این هفته به کی میتونم کمک کنم؟
برای برنامه روزانه، جواب دادن به 3تا سوال زیر(آخر شب) باعث میشه که بفهمیم چقدر موثر بودیم!
1- امروز چه کاری باعث شد به فکر فرو برم؟
2- چه استراتژیهای جدیدی رو به کار بردم؟
3- چه اشتباهاتی داشتم و درسهاشون برای من چی بود؟