از سال 87 سازمان ثبت اسناد و املاک کشور برای، اطلاع از معاملات ملکی و آمار دقیق آنها و همچنین به نحوی کنترل تخلفات صورت گرفته در بازار مسکن تمامی افراد را موظف به ثبت معاملات ملکی خود در سامانه هوشمند این سازمان کرده است. به همین منظور تمامی معاملات انجام شده، با مراجعه به بنگاه های معاملاتی و به کمک مشاورین املاک بایستی انجام و در سامانه مورد نظر ثبت شود. در این سامانه بایستی تمامی جزئیات مربوط به قرارداد معامله مورد نظر به ثبت برسد. از جمله این مفاد می توان موارد زیر را نام برد:
پس از ثبت اطلاعات مربوط به معامله کدی مبنی بر تایید معامله و ملک مورد نظر صادر می شود که تحت عنوان کد رهگیری قرارداد ارائه می شود.
در بازار مسکن شاهد معاملات بسیاری از جمله خرید و فروش و یا رهن و اجاره املاک در نقاط مختلف هستیم. این معاملات به طور معمول در دفاتر املاک صورت گرفته و با واسطه مشاورین املاک انجام می شود. در بنگاه های معاملات ملکی به منظور ثبت معاملات شاهد اوراق مختلفی تحت عناوینی مانند مبایعه نامه هستیم که از طرف اتحادیه های مربوطه در اختیار آنها قرار می گیرد. در این اوراق تمامی اطلاعات مربوط به معامله مورد نظر و مشخصات طرفین وارد شده و به امضای طرفین می رسد. در این میان معامله ثبت شده رسمی نبوده و برای قطعی شدن معامله بایستی به سامانه ثبت معاملات و املاک کشور مراجعه شود. پس از انجام معاملات ملکی مختلف برای ثبت قطعی و رسمی معامله بایستی به سامانه ثبت معاملات و املاک کشور مراجعه و نسبت به ثبت معامله مورد نظر اقدام شود. در غیر این صورت معامله انجام شده اعتبار کافی نداشته و تنها حکم یک پیش نویس را دارد.
پس از ثبت معامله انجام شده در سامانه مربوطه، به منظور تایید معامله و صحت آن کدی تحت عنوان کد رهگیری به افراد ارائه می شود که دریافت آن حکم رسمی شدن معامله را داشته و دارای مزایای بسیاری می باشد.
با توجه به افزایش دفاتر و آژانس های املاک پیدا کردن مشاورین مطمئن و معتبر کاری دشوار بوده و نیازمند دقت و توجه افراد می باشد. اگر افراد در زمان انجام معاملات خود اقدام به ثبت رسمی معامله بکنند می توانند از بسیاری مشکلات احتمالی جلوگیری کنند. چرا که اگر تصمیم به ثبت معامله بگیرند تنها دفاتر رسمی و دارای مجوز قادر به انجام این کار بوده و لذا دارای اعتبار کافی برای انجام معاملات خواهند بود.
همان طور که ذکر شد کد رهگیری ملک برای تایید معامله ملکی انجام شده و همچنین اعتبار مشاور املاک مورد نظر می باشد. چرا که برای دریافت این کد در زمان معاملات ملکی می بایست به یکی از دفاتر املاک که دارای مجوز رسمی از اتحادیه مربوطه می باشد مراجعه کرده و در روند معامله وارد شوید. پس از توافقات صورت گرفته میان خریدار و فروشنده؛ مشاور املاک اطلاعات مربوط به معامله مورد نظر و طرفین قرارداد را در «سامانه‌ی ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور» ثبت کرده و سپس کد رهگیری ملک را دریافت می کند. کد رهگیری املاک که تاییدی برای معامله انجام شده و صحت آن می باشد در بالای برگه های مبایعه نامه قابل روئیت بوده و پس از صدور به صورت رسمی قابل پیگیری می باشد.
لذا می توان این گونه بیان کرد که مراحل دریافت کد رهگیری ملک توسط مشاورین املاک معتبر و تحت نظارت اتحادیه املاک انجام می شود.
پس از ثبت معامله در سامانه ثبت اسناد و املاک کدی 13 رقمی از طریق پیام کوتاه، برای خریدار و فروشنده ارسال می شود که نشان دهنده ثبت و اعتبار معامله انجام شده و همچنین بی مورد بودن خانه مورد نظر است. پس از ثبت و تایید معامله انجام شده قرارداد مربوطه در 3 نسخه چاپ و سپس امضا می شود که هر کدام از این نسخه ها مربوط به یکی از افراد شامل مشاور املاک، خریدار و فروشنده می باشد. علاوه بر این در قسمت بالای نسخه ها کد QR چاپ خواهد شد و همچنین برچسب هولوگرام که نشان دهنده اصالت معامله می باشد، چسبانده می شود.
قرارداد مکتوبی که بین طرفین قرارداد، فروشنده و خریدار یا به اصطلاح بایع و مشتری تنظیم می شود، و بر اساس این قرارداد، چیزی در مقابل دریافت مبلغی مشخص، فروخته می‌شود، مبایعه نامه می‌گویند. این قرارداد در پایان معامله و پس از ثبت رسمی آن در «سامانه‌ی ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور» قابل چاپ بوده و دارای 3 نسخه می باشد که دونسخه از آن متعلق به خریدار و فروشنده بوده و نسخه دیگر مربوط به مشاور املاک می باشد.
پس از ثبت معامله انجام شده در سامانه ذکر شده کد رهگیری به عنوان تایید معامله صادر می شود که در برگه مبایعه نامه قابل روئیت می باشد. همان طور که در تصویر مشاهده می کنید این کد در زیر کد QR قرار داشته و یک عدد 13 رقمی می باشد.
همان طور که عنوان شد دریافت کد رهگیری از طریق سامانه ثبت معاملات و املاک کشور امکان پذیر بوده و می بایست توسط مشاورین املاک ثبت شود. ثبت معاملات ملکی در این سامانه تنها با درج اطلاعات معامله امکان پذیر بوده و مبلغ مورد نیاز برای آن بسیار ناچیز است. به طوری که هزینه لازم برای صدور کد رهگیری خرید و فروش املاک ثبت رسمی مبایعه نامه، 10 هزار تومان و هزینه مربوط به صدور کد رهگیری برای اجاره نامه ها 5 هزار تومان می باشد.
لذا توصیه می شود پس از انجام معامله قرارداد مورد نظر را در سامانه مربوطه ثبت کرده و با صرف هزینه ای اندک، کد رهگیری معامله مورد نظر را به راحتی دریافت کنید. اما می بایست توجه داشته باشید که برخی از مشاورین املاک برای سود خود اقدام به دریافت هزینه هایی بالاتر از مبلغ ذکر شده می کنند که این کار غیر قانونی بوده و با مراجعه به اتحادیه املاک قابل پیگیری می باشد.
تعرفه مبایعه نامه: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه اجاره نامه: ۵۰ هزار ریال
تعرفه اجاره به شرط تملیک: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه انتقال سرقفلی: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه پیش فروش: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه وقفه، هبه وصلح، رایگان
تعرفه واگذاری تعاونی مسکن /انبوه ساز: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه قراردادهای ۱۰۰ دولتی: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه حکم قضایی: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه قرارداد های غیر رسمی قبل از اول بهمن ۸۷: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه قرارداد های غیر رسمی بعد از اول بهمن ۸۷: ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه قرارداد های توافقی : ۱۰۰ هزار ریال
تعرفه معاوضه املاک: ۱۰۰ هزار ریال
طرفین قرارداد در صورتی که پیش از انجام معامله شماره همراه خود را در سامانه املاک ثبت کرده باشند کد رهگیری برای آن ها به صورت پیامکی ارسال می شود که تاییدی برای انجام معامله و ثبت رسمی آن خواهد بود. در غیر این صورت می توانند کد رهگیری را در نسخه مبایعه نامه که به آن ها تحویل داده شده است؛ مشاهده کنند. این دسته از افراد برای استعلام کد ارائه شده در مبایعه نامه؛ می توانند از طریق ارسال "کدملی یکی از طرفین قرارداد#کدرهگیری قرارداد" به شماره 110203001 اطلاعات مورد نظر را دریافت کرده و از صحت آن اطمینان یابند.
با توجه به تسهیلات ارائه شده توسط وزارت مسکن و قوانین دریافت آن، مستاجران می بایست برای قراردادهای اجاره خو کد رهگیری دریافت کنند. کد رهگیری ملک اجاره ای نیز مانند کد رهگیری خرید ملک می باشد و دریافت آن توسط مشاورین املاک صورت می گیرد. مشاورین املاک پس از تنظیم قرارداد اجاره می بایست اطلاعات مربوطه را در سامانه املاک ثبت کرده و برای اجاره نامه تنظیم شده کد رهگیری دریافت کنند.
در زمان انجام معامله ملکی می بایست مدارک زیر را به مشاورین املاک ارائه داده تا بتوان قرارداد مربوط به معامله را تنظیم و در سامانه املاک ثبت کنند. پس از ثبت معامله کد رهگیری ملک نیز قابل دریافت خواهد بود.
فسخ کد رهگیری ملک با فسخ معامله صورت گرفته قابل انجام است. به عبارتی برای ابطال کد رهگیری ملک می بایست ابتدا معامله انجام شده فسخ گردد تا کد رهگیری دریافت شده نیز باطل شود. برای این منظور قوانین مشخصی وجود داشته و فسخ معامله یا همان فسخ کد رهگیری ملک در چهارچوب قوانین موجود قابل انجام می باشد. لذا باید در نظر داشت که فسخ کد رهگیری ملک توسط مشاورین املاک و با رضایت طرفین معامله قابل انجام می باشد.
آیا در زمان معامله املاک بدون سند نیز می توان کد رهگیری دریافت کرد؟ بله، دریافت کد رهگیری برای املاک بدون سند امکان پذیر بوده و توسط مشاورین املاک قابل انجام می باشد.
دریافت کد رهگیری املاک و معاملات مربوطه به عنوان یک ضرورت نیاز به پیگیری مسئولین و همچنین مردم به عنوان افراد حاضر در معامله دارد. دریافت این کد 13 رقمی براحتی امکان پذیر بوده و تنها با ثبت اطلاعات مربوط به معامله، از طریق سامانه مورد نظر قابل دریافت می باشد. در مجموع هنگام دریافت کد رهگیری نکات زیر را مد نظر داشته و بر اساس آن ها اقدامات لازم را انجام دهید:
