کووید-19 ویروسی که کاملا ناشناخته بود در سال 2020 جهان را به طور کامل به تعطیلی کشاند. اما بشر توانست با تولید واکسن در کمترین زمان ممکن از این بحران خلاصی یابد. اگر به تاریخ زندگی انسان بر روی زمین نگاهی اجمالی داشته باشیم تکثیر ویروسی مثل کویید نمونه مشابه نیز داشته و در آن زمان بشر برخوردی متفاوت با این پدیده داشته است. به طور مثال در نمونه‌ی همه‌گیری آنفولانزای اسپانیایی به دلیل غیر فعال شدن ویروس در ماه‌های گرم سال بشر توانست با آن مقابله کند. یا در مورد همه‌گیری طاعون با کشته شدن تعداد کثیری از مردم و پس از گذشت زمانی نسبتا طولانی این ویروس مهار نیز مهار شد. طاعون با تهاجم به کشورهای اروپایی و از بین بردن مردم که در واقع از بین بردن نیروی کار بود، باعث شد نظمی نوین در اروپای غربی اتفاق افتد و نظام حکمرانی در این کشورها تغییر کند. لذا با بررسی اتفاقات ناشی از این بحران‌ها می توان دید که بشر بسیار متفاوت و سریع تر با این مشکل جهانی مواجه شده است. توسعه واکسن کویید و تولید آن به طوری که در مدت زمان محدودی به اکثر کشورهای دنیا برسد، اتفاقی بود که تا قبل از آن سابقه نداشت و دور از انتظار بود.
در یادداشت دیگری (مرکز توسعه و تولید قراردادی) درباره راه حل متخصصان صنعت داروسازی برای تولید بیشتر و استفاده از ظرفیت خالی کارخانه‌های داروسازی نوشتم. به طور خلاصه می‌توان گفت شرکت‌های داروسازی برای رفع چالش محدودیت ظرفیت خط تولید خود از ظرفیت خالی شرکت‌های دیگر استفاده می‌کردند. بدین ترتیب می‌توانستند جوابگوی نیاز بازارشان باشند. اما این همکاری تنها به این نقطه ختم نشد و شرکت‌ها از ظرفیت خالی تیم تحقیق و توسعه بزرگی که داشتند نیز استفاده کرده و خدمت توسعه محصول را به سبد خدمات خود اضافه کردند. در واقع این اتفاق نیز ناشی از یک بحران جهانی دیگر بود. همانطور که در یادداشت مرکز توسعه و تولید قراردادی به نقل از جیم میلر یاد شد، بحران اقتصادی در جهان باعث ورود پول بخش خصوصی به این صنعت شد و با این تغییر، مدیریت هوشمندانه تری نیز بر مراکز توسعه و تولید قراردادی حاکم شد. به گفته جیم میلر آغاز عصر طلایی CDMO ها در همین زمان بوده است. لذا می توان گفت ظهور نوآوری در صنعت دارویی تا حد زیادی مدیون این شرکت‌ها و شاید بحران اقتصادی در جهان بوده است.
در سال 2020 که کویید 19 یک مشکل بزرگ برای جهان بود، CDMO های دارویی توانستند به کمک موسسه تحقیقاتی دیگر قدمی بزرگ در راستای حل این مشکل بردارند. به طور مثال شرکت Moderna به کمک شرکت Lonza که یکی از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین CDMO های جهان است، توانست واکسن کووید 19 را بر پایه mRNA توسعه داده و تولید کند. Pfizer با استفاده از ظرفیت تولید قراردادی حجم تولید خود را افزایش داده تا واکسن کووید، در زمان مناسب به اکثر نقاط جهان برسد. سایر شرکت‌های واکسن سازی مثل سینوفارم نیز از این ظرفیت استفاده کرده و تولیدات خود به سراسر جهان رساندند.
اما نوآوری این شرکت‌ها فقط منحصر به کووید 19 نمی شود. شرکت Pfizer با همکاری Patheon توانستند واکسن باکتری pneumococcal را ساخته و از پخش باکتری جلوگیری کند. مورد دیگر شرکت Novartis با همکاری Thermo Fisher توانست روشی مبتنی بر سلول درمانی (Chimeric antigen receptor) برای درمان سرطان طراحی کند. همچنین در موردی دیگر AstraZeneca با همکاری Catalent موفق به توسعه و تولید داروهایی برای کاهش کلسترول خون شدند.
در واقع Lonza، Patheon، Thermo Fisher، Catalent همگی از بزرگ ترین CDMO های جهان هستند که اکثر آن‌ها پس بحران اقتصادی اوج گرفتند.
این نوآوری‌ها باعث شد تا صنعت دارویی بیشتر به سمت همکاری‌های بین‌المللی و تشکیل اتحادیه‌های جهانی بروند. به عنوان مثال، پس از اعلام کووید-19 به عنوان یک بحران جهانی، COVAX توسط WHO و GAVI تشکیل شد، که هدفش تأمین و توزیع واکسن‌ها در سراسر جهان با توجه به نیازهای مختلف بود. این اتحادیه با همکاری شرکت‌های دارویی بزرگی مانندPfizer و Moderna و همچنین CDMO های بزرگ، تلاش کرد تاواکسن‌های کووید-19 را در سریع‌ترین زمان ممکن به تمامی نقاط جهان ارائه دهد.
با توجه به این حوادث و نیازهای جهانی، شرکت‌های دارویی در سراسر جهان دچار تحولاتی شده‌اند و به دنبال بهبود و افزایش ظرفیت خود هستند. در ایران نیز، صنعت دارویی متأثر از این تحولات بوده و شرکت‌های دارویی در کشور نیز مشغول به توسعه و تولید واکسن‌ها و داروهای جدیدی هستند.
در این بین، شرکت‌های توسعه و تولید قراردادی در ایران نیز می‌توانند نقش مهمی در این صنعت ایفا کنند. با توجهه نگاه به این شرکت‌ها، می‌توان دریافت که استفاده از ظرفیت خالی خط تولید و تیم‌های تحقیق و توسعه این شرکت‌ها، می‌تواند باعث افزایش ظرفیت تولید و توسعه داروهای جدید در ایران شود. همچنین، ایجاد همکاری‌های بین‌المللی با شرکت‌های دارویی بزرگ و CDMO های جهانی نیز می‌تواند به این شرکت‌ها کمک کند تا با آخرین تحولات صنعت دارویی جهان آشنا شوند.
با توجه به تلاش‌های این شرکت‌ها در تولید واکسن‌ها و داروهای جدید در ایران، می‌توان گفت که این شرکت‌های توسعه و تولید قراردادی در ایران بسیار مفید خواهند بود. با استفاده از ظرفیت خالی خود و همکاری با شرکت‌های بزرگ و CDMOهای جهانی، این شرکت‌ها می‌توانند برای توسعه و تولید داروهای جدید و واکسن‌هایی که به نیازهای جدید جهان پاسخ می‌دهند، تلاش کنند. با در نظر گرفتن نیازهای جهانی و همچنین تلاش‌های این شرکت‌ها، می‌توان به دستیابی به یک صنعت دارویی قوی و رو به رشد در ایران امیدوار بود.
این نوآوری منحصر به صنایع دارویی نشده است و سایر صنایع بزرگ بعد از آشنایی با این مفهوم تلاش کردند آن را در صنعت خود پیاده سازی کنند لذا شرکت های توسعه و تولید قراردادی در صنایع غیردارویی به وجود آمدند.شرکت‌های توسعه و تولید قراردادی در صنایع غیردارویی، شرکت‌هایی هستند که با داشتن تخصص و توانایی‌های لازم، در زمینه طراحی، توسعه و تولید محصولات برای شرکت‌های دیگر فعالیت می‌کنند. این شرکت‌ها در قرارداد با شرکت‌های دیگر، مسئولیت تولید محصولات خاصی را بر عهده دارند و در این فرآیند، از تخصص و تجربه خود برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید استفاده می‌کنند. برخی از معروف‌ترین شرکت‌های توسعه و تولید قراردادی در صنایع غیردارویی عبارتند از:
بعضی از شرکت‌های برجسته در زمینه توسعه و تولید قراردادی عبارتند از:
این شرکت‌ها با داشتن تخصص و توانایی لازم، در زمینه طراحی، توسعه و تولید محصولات برای شرکت‌های دیگر فعالیت می‌کنند و از تخصص و تجربه خود برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های تولید استفاده می‌کنند. فعالیت این شرکت‌ها در زمینه توسعه و تولید قراردادی، به دست آوردن محصولات با کیفیت و قیمت مناسب برای شرکت‌های دیگر و همچنین بهبود عملکرد و کیفیت محصولات در بازار داخلی و جهانی است.
همچنین، ایجاد شرکت‌های توسعه و تولید قراردادی، باعث ایجاد رقابت در بازار داخلی نیز خواهد شد و باتوجه به کیفیت بالاتر محصولات، مشتریان می‌توانند انتخاب بهتری داشته باشند. از دیگر مزایای فعالیت شرکت‌های توسعه و تولید قراردادی در صنایع غیردارویی، توسعه فناوری و تحقیق و توسعه در کشور است که بهبود عملکرد و کیفیت محصولات را امکان‌پذیر می‌کند. به‌علاوه، این شرکت‌ها با تولید محصولات با کیفیت و قابلیت رقابت با شرکت‌های بزرگ جهانی، به توسعه صنعت و اقتصاد کشور کمک بزرگی می‌کنند.
