امروزه به هر گوشهای از شهرها و سکونتگاههای انسانی که بنگریم استفاده از انواع مختلف کانکس قابل مشاهده است. بکارگیری انواع کانکس در یک دهه اخیر افزایش چشمگیری داشته و این روند همچنان ادامه دارد. کانکس رایجترین نوع از سازههای پیشساخته میباشد که در کارخانه تولید شده و با استفاده از تریلر حمل و جابهجا میشود و در محل مورد نظر نصب میگردد. کانکس میتواند تمام ویژگیها و مزایای سازههای دیگر را داشته باشد و همان سطح از کیفیت فضایی و حتی بیش از آن را تأمین نماید. تولیدکنندگان کانکس این اتاقک پیشساخته را در ابعاد استاندارد تولید میکنند تا امکان بارگیری و حمل آن بر روی تریلر و جابهجا نمودن آن در خیابان و جاده وجود داشته باشد.
مزیتهایی که کانکس نسبت به سازهها و ساختمانهای سنتی دارد سبب شده تا بسیاری از کارفرمایان علاقهمند به استفاده از کانکس باشند. در حال حاضر کانکس چه برای ایجاد فضاهای جدید و چه به عنوان راهکاری برای توسعه فضاهای موجود به کار گرفته میشود. در گذشته برخی از فعالان صنعت ساختمان در مورد دوام و عمر مفید کانکس نگرانیهایی داشتند اما امروزه کیفیت بالای کانکسهای تولیدی هرگونه شک و تردید در مورد پایداری و ماندگاری کانکس را برطرف نموده است. مزیتهای کانکس شامل طیف وسیعی از ویژگیها میباشد. برخی از این مزیتها جنبه عملکردی و بعضی دیگر زمینه اقتصادی دارند. مهمترین موارد برتری کانکس نسبت به سایر سازهها عبارتند از:
با توجه به گستردگی استفاده از کانکس و تفاوت در شرایط و نیازهای مربوط به کاربریهای مختلف، تولیدکنندگان کانکس این محصول را در انواع متفاوتی تولید مینمایند. هر یک از انواع کانکس طراحی، ابعاد و تجهیزات متفاوتی دارند. در برخی از انواع کانکس دوام و جابهجایی سریع اولویت اول و اساسی است و در برخی دیگر نمای زیبا و فضای داخلی راحت از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. علاوه بر کانکسهای رایج امکان سفارش و ساخت کانکسهای خاص (درمانگاه، چرخدار و...) هم وجود دارد. برخی از پرفروشترین انواع کانکس عبارتند از:
کانکس کارگاهی اتاقکی پیشساخته و به نسبت ساده میباشد که کاربرد گستردهای در صنعت ساختمان و بخصوص پروژههای عمرانی و راهسازی دارد. کانکس کارگاهی عموماً برای تأمین فضای اقامت و سکونت موقت نیروهای کار و همچنین به عنوان محل استقرار و کار تیم مهندسی مورد استفاده قرار میگیرد. بکارگیری کانکس کارگاهی سرعت تجهیز کارگاه را افزایش داده و شرایط لازم را برای آغاز عملیات ساختمانی در کمترین زمان ممکن فراهم میکند. مزیت دیگر کانکس کارگاهی قابلیت جابهجایی آن است. کانکس کارگاهی را میتوان به راحتی و بدون هر گونه آسیب حمل و جابهجا نمود. در کارگاههای ساختمانی همواره خطر بروز حادثه و وارد شدن ضربه به سازههای مستقر در محل کارگاه وجود دارد. کانکس کارگاهی استحکام بالایی داشته و توان تحمل نیروهای وارده را دارد.
کانکس نگهبانی در اکثر موارد در ورودی مجتمعهای اداری، تجاری، مسکونی، نظامی و... قرار میگیرد و محل استقرار انتظامات میباشد. ابعاد و بخصوص تجهیزات کانکس نگهبانی بر مبنای شرایط و نیازهای محل مورد نظر تعیین میگردد. اکثراً استقرار نگهبان محدود به طول روز میباشد اما در برخی موارد نیاز به نگهبانی شبانهروزی است. طبیعتاً برای نگهبانی شبانهروزی، کانکس باید ابعاد وسیعتر و تجهیزات کاملتری داشته باشد. با توجه به قرارگیری کانکس نگهبانی در جلوی ساختمان اصلی قاعدتاً نمای ظاهری و رنگ آن هم باید مورد دقت قرار گیرد.
چوب، ورق فلزی و ساندویچ پانل رایجترین متریالهای مورد استفاده در تولید کانکس هستند. کانکس ساندویچ پانل در مقایسه با کانکس چوبی و ورقی عملکرد بهتر و دوام بیشتری دارد. وقتی در تولید کانکس برای پوشش دیوارها و سقف از ساندویچ پانل استفاده شود اتلاف حرارتی و برودتی کاهش یافته و فراهم کردن دمای آسایش در داخل کانکس راحتتر و کمهزینهتر خواهد بود. کانکس پانلی بر خلاف چوب و ورق در برابر عوامل محیطی بخصوص نوسانات دما و رطوبت بالا مقاومت قابل توجهی دارد.
کانکس چوبی و کانکس ورقی معمولاً در هنگام حمل و نقل دچار آسیب شده و اتصالات آنها سست و ناپایدار میشود. کانکس ساخته شده از ساندویچ پانل علاوه بر عملکرد برتر، از جنبه ظاهری هم زیباتر است. مزیت مهم دیگر کانکس ساندویچ پانل قابلیت شستشوی سطوح خارجی و فضای داخلی آن میباشد. کانکس پانلی علاوه بر جلوگیری از تبادل حرارتی، عایق صوتی هم است و سطح خارجی آن در اثر طوفان و برخورد ذرات گرد و غبار دچار فرسایش نمیشود.
قیمت هر نوعی از کانکس به کاربری و همچنین جنس دیوارههای آن بستگی دارد. نوع و تعداد تجهیزات روشنایی و تأسیسات مکانیکی (سرمایش و گرمایش) کانکس هم عامل مهم دیگری است که بر قیمت آن اثر میگذارد. در مقایسه با ساختوساز به شیوه کلاسیک و هزینههای آن، خرید و نصب کانکس بسیار بهصرفهتر میباشد. ساخت یک اتاقک به شیوه بنایی علاوه بر هزینه بیشتر به زمان طولانیتری هم نیاز دارد. از طرف دیگر کانکس را میتوان از محلی به محل دیگر و از پروژهای به پروژهی بعد منتقل نمود. این در حالی است که سازههای ثابت و بنایی را پس از دوره استفاده باید تخریب کرد و بدین ترتیب اتلاف هزینه قابلتوجهی رخ میدهد.