همین اول بگم که نقد فیلم فقط برای فیلم خوب کارایی داره. نقد یک فیلم با کیفیت ساخت پایین، نه تنها به دریافت مخاطب حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای کمکی نمی‌کنه بلکه برای اون فیلم بی‌کیفیت تبلیغ هم می‌کنه و می‌تونه برای یک فیلم بد ساخت، تماشاچی جذب کنه.
کلمه جذاب نقد همه جا کاربرد داره. به خصوص وقتی یک تازه وارد بخواد خودی نشون بده. هر چند شخصاً ترجیح می‌دم از نقد فیلم و همینطور تحلیل اون استفاده شخصی نشه یا اگه می‌شه، حداقل یک نقد واقعی و باکیفیت ارائه بشه.
” نقد فیلم تنها برای فیلم خوب کارایی دارد.”
روش‌های نقد فیلم
وقتی از نقد، اون هم نقد فیلم صحبت می‌کنیم با دو روش سروکار داریم که اولی رواج بیشتری داره.
روش اول توضیحاتی راجع به دریافت شخصیِ هر شخص از هر فیلمه که معمولا با این جملات بیان می‌شه: « دریافت من از فیلم این است که … ».
روش دوم نقد فیلم، نقد چرایی‌های فیلمه و شامل نقد روایت فیلم و نقد ساختاری فیلمه.
به متمایز کردن روش دومِ نقد فیلم با روش اول، تحلیل فیلم می‌گن که معمولاً توسط فیلمسازان انجام می‌شه. هرچند به نظر من، یک فیلم‌ساز در هر لحظه ترجیح می‌ده به ساخت فیلم خودش فکر کنه تا صحبت در مورد فیلم دیگه.
“نقد فیلم برداشت هر شخص از فیلمی است که دیده است اما تحلیل فیلم توسط کسانی انجام می‌شود که از فیلم‌سازی سررشته داشته و با این علم آشنا است.”
تحلیل فیلم روشی متمایز برای نقد فیلم
وقتی شروع به نقد فیلم می‌کنیم، اول باید به علاقه‌مندی خودمون به یک فیلم فکر کنیم و بعد سریع بریم برای بررسی نشانه‌های موجود در فیلم.
اگه دوست دارید در مورد فیلم‌سازی اطلاعات بیشتر و دقیق‌تری داشته باشید می‌تونید مطالب وج‌ورد رو بخونید.
اولین چیزی که در نقد و یا تحلیل فیلم باید بهش توجه داشت، فیلمنامه‌ست.
فیلمنامه باید درست نوشته شده باشد و درست نوشتن اون ربطی به موضوع فیلم نداره. در مورد هر موضوعی باید درست نوشت. درنتیجه شما باید قواعد فیلمنامه‌نویسی را کاملاً بلد باشید. مرحله‌ی بعد پیدا کردن سبک فیلمه و اینکه چقدر به سبکی که انتخاب کرده وفاداره. اینجا کاری به نوآوری‌های سبکی نداریم پس باید سبک‌ها رو هم خوب بشناسید. بعد از اون هم نوبت به تدوین و ریتم فیلمه که خودش یک علم تخصصیه.
“اولین چیزی که در نقد کردن فیلم در واقع تحلیل آن باید به آن توجه داشت، فیلمنامه است که باید درست نوشته شده باشد.”
عواملی که در نقد فیلم نباید نادیده گرفته بشن
مضمون فیلم یعنی حرفی که فیلم می‌خواسته بزنه؛ حالا یا در انتقالش موفق می‌شه یا نمی‌شه! از طریق اسم فیلم می‌شه اشاره‌ای به مضمون پیدا کرد. به صورت حرفه‌ای اسم فیلم اشاره‌ای به مضمون اصلی داره. نوع بازی بازیگرها، تصویربرداری و موسیقی هم که مسلماً باید بررسی بشن. پس قواعد هر کدوم رو باید جداگانه و خیلی دقیق بدونیم تا بتونیم نقد فیلم رو به درستی انجام بدیم.
“در نقد کردن یک اثر باید به مضمون فیلم توجه داشت.”
اهمیت نظر شخصی در نقد فیلم
حالا می‌رسیم به این بحث که نظر شخصی شما تا چه اندازه در نقد یک اثر و تحلیل اون مؤثره. به نظر شخص شما اگر فیلم چطوری ساخته می‌شد در انتقال پیام مد نظر کارگردان موفق‌تر می‌بود؟
به نظر من اگه پاسخی برای این قسمت ندارید، اصلاً مناسب تحلیل فیلم نیستید و بهتره به همون شیوه اول نقد که دریافت شخصی شما از فیلم بود اکتفا کنید. هرکاری می‌کنید لطفاً بیراهه نرید. اگر می‌خواید تاریخ سینما رو بررسی کنید، این کار رو بکنید اما نتایج خودتون رو به یک فیلم بی‌نوا نچسبونید.
اینکه شما چقدر راجع به سینما می‌دونید مورد توجه مخاطب نیست. مخاطب می‌خواد بدونه این فیلم مشخص چی می‌گه و کجا قرار داره. اون‌وقت شاید بخواد تصمیم بگیره که اون فیلم رو ببینه یا نه؟ این کارکرد اصلی نقد یک فیلم در روش اوله. البته دونسته‌های شما حتماً برای شما در تحلیل فیلم مفید هستن به شرط اینکه این کار رو واقعا انجام بدید.
“اینکه شما چقدر راجع به سینما می‌دانید مورد توجه مخاطب نیست. او می‌خواهد بداند این فیلم مشخص چه می‌گوید و کجا قرار دارد.”
حواشی نقد فیلم
همینطور که دیدید من در مورد پشت صحنه فیلم حرفی نزدم چون مربوط به موضوع نقد فیلم نیست. همچنین کارنامه کارگردان، بازیگرها، فیلمنامه نویس و … هم مربوط به نقد فیلم نیستن. اگر می‌خواید در مورد هرکدام تحقیق کنید می‌تونید جداگانه به این کار بپردازید؛ شاید بعد از دیدن فیلم برای کسی جالب باشه که اون‌ها رو بدونه.
برای پیدا کردن فیلم‌های ارزشمند تاریخ سینما اینجا رو کلیک کنید.
