صفر تابلو مفهومی است که میتوان آن را در مبحث تابلوخوانی بررسی کرد. اگر بخواهیم صفر تابلو در بازار بورس را در یک جمله کوتاه و به زبان بسیار ساده باید گفت که قیمت پایانی یک سهم در امروز، صفر تابلو را در فردا مشخص میکند. پس صفر تابلو در هر روز برای هر سهم، قیمت پایانی آن در روز گذشته است.
اما قیمت پایانی چیست؟ قیمت پایانی در واقع میانگین قیمت معامله شده سهم در روز معاملاتی را نشان میدهد که با توجه به حجم معاملات این سهام تعیین میشود. قیمت پایانی تعیین کننده قیمت سهم در روز معاملاتی بعد است. (۱)
صفر تابلو یکی از اصطلاحات مهم در بورس است که مدام آن را خواهید شنید. چرا که این عبارت در مباحث تابلوخوانی و بررسی تابلو سهم بسیار کاربرد دارد. این مفهوم به قیمت پایانی سهم در روز جاری اشاره دارد. این قیمت به ما نشان میدهد که در روز بعدی حول محور چه قیمتی انجام میشوند. این قیمت به عنوان یک قیمت مبنا در نظر گرفته میشود که سهم میتواند به اندازهی مثبت و منفی دامنهی نوسان از این نقطه تغییر کند. یعنی اگر قیمت پایانی امروز، ۲۵۰ ریال باشد و دامنهی نوسان برابر مثبت و منفی پنج درصد باشد، بیشترین و کمترین قیمت سهم به این صورت هستند (۲):
بیشترین قیمت سهم در فردا: ۲۵۰ × (۵٪+) = ۲۶۲.۵
کمترین قیمت سهم در فردا: ۲۵۰ × (۵٪-) = ۲۳۷.۵
در طول روز معاملاتی، یک سهم در قیمتهای متفاوتی که در بازه قیمتی مجاز آن میباشد معامله میشود. دامنه مجاز نوسان قیمت اکثر سهام در بورس ایران، مثبت و منفی ۵ درصد است.
از میانگین وزن قیمتهای معامله شده سهم در طی یک روز، قیمت پایانی محاسبه میشود.
در بورسهای خارج از ایران، قیمت پایانی و آخرین قیمت تفاوتی با یکدیگر ندارند و تنها یک قیمت تعریف شده است.
دلیل تفاوت قیمت پایانی و آخرین قیمت حجم معاملات میباشد. یعنی تغییر دامنه نوسان قیمت سهم در بالاترین و کمترین قیمت روزانه، وابسته به حجم معاملات انجام شده در روز معاملاتی است.
قیمت پایانی، تعیینکننده قیمت معاملاتی روز آتی خواهد بود. حاصلضرب قیمت پایانی در تعداد سهام، میزان کل سرمایه شرکت و حاصلضرب قیمت پایانی در سرمایه شرکت، ارزش بازار سهم را نمایش خواهد داد.
درصورتیکه سهمی را پایینتر از قیمت صفر تابلو خریداری نمایید، یعنی از قیمت پایانی آن کمتر پرداخت کردهاید. قیمت معاملاتی فردا طبق قیمت پایانی امروز تعیین میشود، بنابراین نسبت به قیمت معاملاتی روز آتی نیز مبلغ کمتری پرداخت نمودهاید.
بالعکس برای فروش نیز به همین صورت میباشد. برای مثال شما سهمی را ۳ درصد بالاتر از قیمت پایانی آن میفروشید، در حقیقت به این معنا است که از قیمت پایانی که قیمت صفر تابلو امروز هست، ۳ درصد بالاتر فروختهاید. (۳)
در برخی از موارد سرمایهگذاران به جای استفاده از قیمت پایانی، از اصطلاح صفر تابلو فردا استفاده میکنند. این اصطلاح بیشتر زمانی استفاده میشود که اختلاف بین قیمت آخرین معامله و قیمت پایانی بالاست و معاملهگران به خاطر هیجان، حاضرند سهام خود را در قیمتی پایینتر از قیمت پایانی بفروشند. در این مواقع افراد در حال فروش سهم خود پایینتر از قیمت صفر تابلو فردا هستند. این اتفاق میتواند در زمانی که قیمت آخرین معامله بیشتر از قیمت پایانی است نیز رخ دهد. به طوری که معاملهگران در حال خرید سهام در قیمتی بالاتر از صفر تابلو فردا هستند. (۴)
منابع اصلی:
۲- https://akhbarbourse.com/what-is-initial-price-in-stock-market/
۳- https://ebidar.com/education/articles/zero-price-of-stock-exchange/
۴- https://findow.ir/content/%D8%B5%D9%81%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D9%84%D9%88-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7