آیا بورس ایران حباب دارد؟ تشخیص حباب

بعضی از تحلیل ها می تواند با توجه به ابعاد آن میلیارد دلاری باشد. مثلا وقتی سر کلاس از من سوال می شود نظر شما در مورد قیمت فلان سهم یا بیت کوین چیست من هم بلافاصله در جواب می گویم که این یک سوال میلیون و یا میلیارد دلاری است چرا که می تواند شما را ثروتمند کند اگر تحلیل درست باشد یا شما را به خاک سیاه بنشاند(شما می توانید اگر در مورد یک تحلیل خیالتان راه باشد از اهرم 500 برابری استفاده است و یک شبه ره صد ساله بروید) پس به عنوان یک تجربه که

که قطعیت در بورس و بازارهای مالی می تواند بدترین دشمن شما باشد.

دو نظریه در تشخیص حباب بورس

• نظریه اول gut feeling

در این نظریه که بهتر است اسمش را راه و روش بگذاریم حرف ها و تحلیل ها بر اساس gut یا همان شکم گفته می شود در عوام هم به آن می گویند حرف شکمی زدن و یا از روی شکم حرف زدن.تحلیل اقتصادی هم تا دلتان بخواهد از این روش پیروی می کند در مورد بازار سهام هم صدق می کند که تحلیل ها بیشتر شکمی است تا بر پایه یک اصل و اصول مشخص. پس این که الان شخصی به شما گفت بورس حباب دارد و یا بورس حباب ندارد بدون تحلیل علمی مشخص شما آن را در دسته اول قرار دهید و به آن ها لقب gut feeling بدهید

• نظریه دوم در مورد حباب در بازارهای مالی

تجربه بین المللی می تواند تا حدودی در این مورد به ما کمک کند. موضوع حباب بورس فقط مختص به ما نیست و در همه بازارهای مالی اتفاق می افتد یکی از معروف ترین حباب ها هم حباب دات کام در سال 2001 بود.از نظر دسته بندی این موضوع حباب در دسته market valution ها معمولا قرار می گیرد و برای این دسته هم اندیکاتور های در نظر گرفته شده است که می توان به آن ها اشاره کرد تا حرف از روی شکم نزده باشیم.

اولین نسبت کمکی می تواند استفاده از نسبت p/e باشد که جز یکی از اندیکاتور های فاندامنتال باز است.مقالات متعددی هم می توانید برای این منظور پیدا کنید

دومین نسبت مهم هم می تواند نسبت Q ratio باشد که آن هم نسبت خوبی است و با هم به توجه ویژه به مباحث بنیادی دارد.

سومین راه هم استفاده از اندیکاتور وارن بافت است که از تقسیم ارزش کل بازار سهام بر ارزش تولید ناخالص ملی یا همان GDP است.اگر این نسبت بالاتر از 115 درصد باشد در محدوده اشباع قیمت ها و یا حباب مثبت و پایین تر از 50 درصد هم در حباب منفی به سر می بریم

مشکل این اندیکاتور این است که اول این که با توجه به این کمیت GDP در آن است. این اندیکاتور را اصطلاحا به یک اندیکاتور Long Term تبدیل می کند و برای تشخیص ریزش شاخص در کوتاه و حتی میان مدت اصلا مناسب نیست.و مشکل دوم این هم است شما این اندیکاتور را نمی توانید در یک اقتصاد غیر بالغ یا اصطلاحا unmature استفاده کنید چرا که در این نوع اقتصاد ها مانند اقتصاد ایران مشاهده می شود بسیاری از شرکت ها که در بورس حضور نداشتند در زمان رونق بازار عرضه اولیه می شود که موجب می شود این نسبت به هم بخورد.چرا ارزش کل بازار که در صورت این کسر است مدام در حال تغییر است.

سعی میکنم هر چه زودتر مقاله تشخیص احتمالی حباب در بورس در سایت داریک لند قرار بدم با توجه به اعداد واقعی

www.darikland.com