ایلان ماسک کارآفرین و مهندس و مخترع آمریکایی است که با تأسیس و مدیریت شرکت های نسل بعدی مانند SpaceX، Tesla، Neuralink و The Boring Company شناخته میشود. وی در 28 ژوئن 1971 در پرتلند ایالات متحده آمریکا به دنیا آمد. همچنین در زمینههای مختلفی فعالیت دارد. در عرصه فضایی وی با شرکت SpaceX به توسعه فناوری های مرتبط با سفر به فضا و به مریخ و نیز توسعه شبکه ای از ماهواره های ارتباطی به منظور ارائه اینترنت سریع در سراسر جهان میپردازد. همچنین با شرکت Tesla در زمینه خودروهای برقی و خودران مشغول به کار است. او همچنین با شرکت Neuralink به تحقیقات در زمینه رابطه بین مغز و کامپیوتر میپردازد و در شرکت The Boring Company به توسعه فناوریهای مرتبط با حمل و نقل زیرزمینی میپردازد. وی با بهرهگیری از تکنولوژی های پیشرفته و نوآوریهای خود، برای تحقق آرمان های بزرگی در زمینههای مختلف به دنبال دستیابی است. و یکی از پرسودترین و ثروتمندترین افراد جهان است و به عنوان یک شخصیت مورد توجه و جذاب در حوزه فناوری شناخته میشود.
ایلان ۲۸ ژوئن سال ۱۹۷۱ در پرتوریا در آفریقای جنوبی زاده شد. او فرزند ارشد یک خانواده پنج نفره بود. پدرش اِرول ماسک زاده آفریقای جنوبی و بزرگ شدهٔ انگلیس مهندس و مادر کانادایی انگلیسی او به نام مِی ماسک متخصص رژیم غذایی و مدل بود. او یک برادر کوچکتر به نام کیمبال و یک خواهر کوچکتر به نام توسکا دارد. همچنین دوران کودکی خود را در آفریقای جنوبی سپری کرد. وی ۱۰ ساله بود که پدر و مادر او از یکدیگر جدا شدند و اغلب اوقات را با پدرش در آفریقای جنوبی زندگی میکرد. او به دلیل طلاق والدین و قلدری در مدرسه و مشکل در درک نشانهها و علایم ارتباط اجتماعی به دلیل نشانگان آسپرگر، دوران کودکی دشواری را سپری کرد.
در سن ۱۲ سالگی با فروش بازی ویدئویی Blastar که شخصاً آن را طراحی کرده بود ۵۰۰ دلار به دست آورد. پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان تصمیم گرفت که بدون حمایت خانواده به ایالات متحده مهاجرت کرده و خانه را ترک کند.
ایلان در سال ۱۹۸۹ از طریق بستگان مادرش به کانادا نقل مکان کرد و به مدت دو سال در دانشگاه کوئینز در کینگستون، انتاریو به تحصیل پرداخت. پس از اینکه حق شهروندی کانادا را به دست آورد به مونترآل رفت. در ابتدا به هر شغل کم درآمدی راضی بود و کار میکرد و تقریباً یک سالی بود که با فقر دست و پنجه نرم میکرد. در سال ۱۹۹۲ رؤیای خود را به واقعیت تبدیل و به ایالات متحده نقل مکان کرد. در واقع پس از دریافت بورس تحصیلی از دانشگاه پنسیلوانیا توانست زندگی خود را در ایالات متحده آغاز کند. او مدرک کارشناسی را در رشتهٔ فیزیک به دست آورد. اما سال بعد تصمیم گرفت که در مدرسهٔ وارتون دانشگاه پنسیلوانیا مدرک کارشناسی در رشتهٔ علوم اقتصادی را نیز به دست آورد.
ایلان در دوران نوجوانی خود به بازیهای کامپیوتری علاقه پیدا کرد. والدینش برای او یک کامپیوتر خانگی خریدند و از اینجا به بعد بود که بهجای بازیکردن با این کامپیوتر بهدنبال ساخت بازی مورد علاقه خودش رفت. او بهکمک یک دفترچه راهنمای برنامهنویسی پایه توانست یک بازی کامپیوتری بسازد. ماسک نام بازی خود را Blastar گذاشت و تنها زمانی که ۱۲ سال داشت، آن را به مبلغ ۵۰۰ دلار فروخت. این اولین بار بود که طعم تجارت و به دست آوردن پول را میچشد.
ورود او به دانشگاه استنفورد همزمان بود با اوجگیری شرکتهای اینترنتی نوپا. او هم برای اینکه از قافله عقب نماند به این موج پیوست و اولین شرکت خود را با نام Zip2 راه انداخت. تاسیس این شرکت نقطه مهمی در داستان زندگی این کارآفرین شناختهشده بود.
پس از رونق گرفتن اینترنت و ظهور حباب داتکام علاقه ایلان ماسک به کارآفرینی شدت یافت و همین مساله مقدمهای بر ایجاد شرکت های آن بود. همانطور که پیشتر اشاره شد او تنها دو روز پس از حضور در استنفورد از این دانشگاه انصراف داد تا شرکتهای خود را راهاندازی کند. ایلان در سال 1995 با 15,000 دلار سرمایه و به همراه برادرش کیمبال (Kimbal Musk)، شرکت زیپ2 را راهاندازی کرد که به ارائه خدمات راهنمای شهری آنلاین به نشریات و روزنامهها میپرداخت.
در سال 2004 به عنوان یک سرمایهگذار اولیه به خودروهای الکتریکی علاقمند شد و با سرمایهای در حدود 6.3 میلیون دلار، به تیم سازنده این خودروها از جمله مارتین ابرهارد و مارک تارپنینگ پیوست. شرکت سازنده این خودروها در آن زمان تسلا موتورز (Tesla Motors) نام داشت.
در سال 2006 تسلا اولین خودروی خود به نام رودستر را معرفی کرد که با یک بار شارژ می توانست 245 مایل (394 کیلومتر) را طی کند. برخلاف اکثر وسایل نقلیه الکتریکی که از نظر ایلان ماسک کسالت بار بودند، رودستر یک خودروی اسپرت بود که میتوانست در کمتر از چهار ثانیه از 0 به 60 مایل (97 کیلومتر) در ساعت برسد. به دنبال یک سری اختلافات، ابرهارد در سال 2007 از تسلا موتورز برکنار شد و کمی بعد، سکان شرکت را به عنوان مدیرعامل و معمار محصول به دست گرفت.
در سال 2010 شرکت تسلا ایلان ماسک عرضه اولیه شد و در طی این فرآیند 226 میلیون دلار به شرکت رسید. دو سال بعد تسلا سدان مدل S را معرفی کرد که به دلیل عملکرد و طراحی آن مورد تحسین منتقدان خودرو قرار گرفت. این شرکت به خاطر شاسی بلند لوکس مدل X خود که در سال 2015 وارد بازار شد، تمجیدهای بیشتری به دست آورد. مدل 3 این خودرو که نسبتا ارزان و به صرفه بود در سال 2017 تولید شد و توانست رکورد فروش خودرو برقی در کل تاریخ را به خود اختصاص دهد.
شرکت تسلا پس از خرید سولار سیتی در سال 2016، علاوه بر تولید وسایل نقلیه الکتریکی، در زمینه انرژی خورشیدی نیز به فعالیت میپردازد. سولارسیتی یک شرکت فعال در حوزه تولید انرژی از سلولهای خورسیدی بود که توسط دو پسردایی ایلان ماسک یعنی پیتر رایو و لیندون رایو راهاندازی شد و با قیمت 2.6 میلیارد دلار به فروش رفت.
امروزه تسلا سه محصول ذخیره انرژی در مقیاس خانگی، تجاری و در مقیاس بزرگ تولید میکند. محصول سقف خورشیدی ارائه شده توسط تسلا در سال 2017 یک محصول زیبا و مقرون به صرفه بود که میتوانست برای تولید انرژی مورد استفاده قرار بگیرد. با مدیریت آیلان ماسک، امروزه شرکت تسلا توانسته به یکی از ارزشمندترین شرکتهای خودروسازی جهان تبدیل شود.
وی در سال ۲۰۰۱ به همراه دو تن از دوستان خود به مسکو رفت تا برای پروژههای فضایی خود تعدادی موشک قاره پیمای دست دوم از روسیه خریداری کند. به گفتهی دوستش روسها که به او به چشم یک تازهکار نگاه میکردند، مرتبا او را مسخره میکردند. در نتیجه او و دوستانش مجبور شدند دست خالی به آمریکا بازگردند. یک سال بعد به همراه مایک گریفین که تجربهی کار برای CIA، ناسا، اوربیتال ساینس و چند شرکت و سازمان معتبر دیگر را در کارنامهی خود داشت، برای خرید ۳ موشک قاره پیما به روسیه بازگشت.
پس از اینکه متوجه شد روسها قیمت گزاف ۸ میلیون دلار برای هر راکت مطالبه میکنند تصمیم گرفت خودش شرکتی برای تولید موشکهای ارزان قیمت تأسیس کند و اینگونه بود که سومین شرکت ماسک با نام SpaceX تأسیس شد.
به گفتهی یکی از اولین سرمایهگذاران اسپیس ایکس، ماسک متوجه شده بود که مواد خام مورد نیاز برای ساخت موشک تنها ۳ درصد قیمت آن را تشکیل میدهند. به لطف استفاده از مهندسی نرمافزار و طراحی ماژولار، اسپیس ایکس توانست هزینهی پرتاب موشک را با مضربی از ۱۰ کاهش بدهد و همچنان به حاشیهی سودی ۷۰ درصدی دست پیدا کند. او که با سرمایهی ۱۰۰ میلیون دلاری حاصل از پروژههای قبلی خود اسپیس ایکس را تأسیس کرده بود، بهصورت همزمان عنوان مدیر ارشد اجرایی (CEO) و مدیر ارشد تکنولوژی (CTO) این شرکت را در اختیار دارد.
اسپیس ایکس راکتهایی با نام فالکون الهام گرفته از نام فضاپیماهای Millennium Falcon در فیلم جنگ ستارگان و کپسولهای فضایی با نام دراگون تولید میکند. در سال ۲۰۰۸ ناسا با عقد قراردادی ۱.۶ میلیارد دلاری، وظیفهی ارسال محموله به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) طی ۱۲ پرتاب را به اسپیس ایکس سپرد. در همان سال موشک فالکون ۱ این شرکت اولین موشک خصوصی لقب گرفت که ماهوارهای را در مدار زمین قرار داده است.
در سال ۲۰۱۲ نیز فضاپیمای دراگون این شرکت توانست عنوان اولین فضاپیمای ساخت یک شرکت خصوصی که به ایستگاه فضایی بینالمللی متصل میشود را به خود اختصاص دهد و تاریخساز شود. یکی از اهداف مهم اسپیس ایکس، کاهش هزینهی سفرهای فضایی از طریق استفادهی چندینباره از راکتها است. در روش سنتی پرتاب راکت به فضا، پس اتمام سوخت موشک، بدنهی راکت در جو زمین رها میشود و (اگر هنگام سقوط در جو زمین نسوزد) در نهایت در اقیانوس سقوط خواهد کرد.
از آنجایی که سوخت موشک تنها درصد کمی از قیمت نهایی ارسال کاوشگر و محموله به فضا را تشکیل میدهد و بخش اعظم هزینه مربوط به خود راکت است در صورت استفادهی مجدد از راکت، هزینهی سفرها و اکتشافات فضایی چندین برابر کاهش پیدا خواهد کرد. به همین منظور، اسپیس ایکس پس از بارها تلاش ناموفق نهایتا در سال ۲۰۱۵ توانست یک موشک فالکون را در بازگشت از فضا با موفقیت روی یک شناور در میان اقیانوس فرود بیاورد تا بتواند در پروازهای بعدی مجددا از آن استفاده کند.
ایلان ماسک دومین کارآفرین در سیلیکون ولی بود که موفق شد سه شرکت با ارزشی بیش از یک میلیارد دلار را ایجاد کند. وی زندگی کاری خود را به تکنولوژیهای فضایی و انرژیهای جایگزین اختصاص دادهاست. او ایدههای مختلفی را اجرا میکند و تقریباً همهٔ آنها هم کاملاً موفقیتآمیز هستند. از ویژگیهای شخصیتی اش میتوان به تفکر انتقادی، پشتکار، تجزیه و تحلیل دقیق و سخت کوش بودن اشاره کرد همچنین او بین ۸۰ تا ۱۰۰ ساعت در هفته کار میکند.
تسلا موتورز (Tesla Motors) شرکتی بود که در زمینه تولید خودرو کار میکرد. این شرکت توسط مارک تارپنینگ و مارتین اِبرهارد در سال ۲۰۰۳ ایجاد شد. یک سال بعد ایلان ماسک با سرمایهگذاری ۶.۵ میلیون دلار به تسلا موتورز آمد. حالا او تامینکننده حدود ۸۵٪ از سرمایه شرکت بود پس بهعنوان رئیس هیئت مدیره پذیرفته شد. او میخواست از فناوری تسلا موتورز برای رسیدن به انرژی پایدار کمک بگیرد.
ایلان توانست مدیرعامل شرکت را برکنار کند. و چند ماه بعد از اینکه هر دو بنیانگذار اصلی تسلا موتورز، شرکت را ترک کردند، خودش مدیرعامل شد. شاید در منابع بسیاری نامش را بهعنوان بنیانگذار تسلا دیده باشید؛ علت آن توافقنامهای است که در سال ۲۰۰۹ امضا شد طبق آن نیز میتواند خود را یکی از بنیانگذاران تسلا بنامد. اولین محصول تسلا موتورز، خودروی تسلا رودستر بود که با برق کار میکرد. ماشینهای برقی تسلا سالبهسال قویتر شده و از مرزهای محدودیتِ خودروهای الکتریکی رد شدند. اکنون یک خودروی تسلا از مدل S تنها با یکبار شارژ برقی، میتواند ۶۵۰ کیلومتر را طی کند بالاترین سرعت آن نیز حدود ۲۵۰ کیلومتر بر ساعت است.
در سال ۲۰۱۰ سهام تسلا در بورس آمریکا عرضه عمومی شد؛ اکنون میبینیم که این شرکت یکی از باارزشترین سهام را دربین شرکتهای بورسی دارد. تسلا موتور در زمینه تولید خودروهای الکتریکی و خودران، باتریهای خانگی و صنعتی و نیز پنلهای خورشیدی فعالیت میکند. تسلا همچنین درحال طراحی و برنامهریزی برای عرضه رباتی انساننما است. ربات تسلا که اُپتیموس نام دارد، قراراست روزی بتواند بهجای انسان، تمام کارهایی که خطرناک یا خستهکننده است را انجام دهد.
در سال ۲۰۱۷ ایلان ماسک نام شرکت را به تسلا (Tesla) تغییر داد تا بتواند تصویری جامعتر از همه محصولات آن را نشان دهد. تسلا نهتنها یکی از ارزشمندترین شرکتهای آمریکایی است، بلکه توانسته برای خود جایگاهی در لیست گرانبهاترین داراییهای جهانی هم بسازد.
امروزه کمتر کسی را میتوان دید که تابهحال اسم ایلان ماسک را نشنیده باشد. او در ژوئن 1971 در پرتوریای آفریقای جنوبی به دنیا آمد پدر ایلان مهندس برق و اهل آفریقای جنوبی و مادرش هم یک متخصص تغذیه و مدل کانادا بریتانیایی بود. این چهرهی مطرح خواهری به نام توسکا و برادری به نام کیمبال دارد.
وی در حال حاضر مدیرفنی اسپیسایکس و مدیرعامل و طراح محصول تسلا موتورز به شمار میآید و بر پروژههایی سرمایهگذاری میکند که ممکن است دنیای اطراف ما را دگرگون سازد. ایلان ، فقط یک کارآفرین نیست بلکه به عنوان یک مهندس، مخترع و مبتکر شناخته میشود؛ او شخصاً در طراحی خودروهای برقی و سفینههای فضایی نظارت دارد. ایلان دومین کارآفرین در سیلیکونولی بود که موفق شد سه شرکت را با ارزش بیش از یک میلیارد دلار بهوجود آورد. همچنین وی، زندگی کاری خود را وقف فناوریهای فضایی و انرژیهای جایگزین کرده است و ایدههای مختلفی را عملی میکند که تقریباً تمامی آنها موفقیتآمیز هستند.
او هیچ وقت به جایگاه خود قانع نیست شرکتهایش دستاوردهای بزرگی را کسب کردهاند ولی او باور دارد همیشه جایی برای پیشرفت هست. مدیریت سه شرکت به طور همزمان، کار آسانی نیست و همین موضوع باعث میشود که زمان برای وی بسیار مهم باشد. ایلان نیز مانند بسیاری از افراد موفق دنیا، یک برنامهی دقیق برای فعالیتهای روزانهی خود دارد.
اشلی ونس در این کتاب تلاش میکند تا شما با چهرهی حقیقی این شخصیت برجسته در دنیای تکنولوژی آشنا سازد و برای رسیدن به این هدف مصاحبههای خود با ایلان ماسک را به صورت یک کتاب تدوین کرده است و در اختیار شما قرار میدهد.
اسپیس ایکس در اواخر ماه مارس ۲۰۱۸ توانست برای پرتاب مجموعهای از ماهوارهها به مدار پایینی زمین از دولت آمریکا مجوز بگیرد. این شبکهی ماهوارهای که قرار بود اینترنت نقاط دورافتاده را تأمین کند، استارلینک نام گرفت. این شرکت همچنین میخواست در مناطقی که تحت انحصار یک یا دو سرویسدهنده اینترنتی قرار داشتند، رقابت ایجاد کند.
اسپیس ایکس در ماه مه ۲۰۱۹ اولین مجموعه از ماهوارههای خود را به مدار فرستاد. این شرکت از آن زمان تاکنون حدود ۲۰۰۰ ماهواره به فضا فرستاده که از این تعداد فعلاً بیش از ۱۶۰۰ عدد عملیاتی هستند. با این حال، کمپانی ایلان ماسک مجوز پرتاب ۱۲ هزار ماهواره دیگر را در اختیار دارد و میخواهد برای ارسال ۳۰ هزار ماهواره جدید مجوز بگیرد. استارلینک برای اولین بار در ماه اکتبر ۲۰۲۰ عرضه سرویس خود را با قیمت اولیه ۴۹۹ دلار برای ترمینال کاربری که در واقع یک دیش برای ارتباط با ماهواره بود، آغاز کرد.
صنعت خودروسازی و هوافضا نتوانست بلندپروازیهای ماسک را به طور کامل پوشش دهد به همین منظور در سال ۲۰۱۶ دو شرکت جدید را به نامهای نورالینک و بورینگ راهاندازی کرد. نورالینک یک شرکت نوروتکنولوژی است و هدفش ایجاد رابطه میان مغز انسان و ماشین است. با تحقق این هدف ما میتوانیم مستقیماً و بدون نیاز به یک صفحه نمایش یا هرچیز دیگری اطلاعات کامپیوتری را در مغز دریافت کنیم و حتی مغز خود را بهروزرسانی کنیم که البته تمام این طراحها هنوز فاصله زیادی با واقعیت دارد و شاید هیچوقت هم محقق نشود.
به گفته ایلان آنچه میتوان خیلی زود انتظارش را داشت گوش دادن به موسیقی از طریق رابط مغزی ماشینی است. یعنی موسیقی را به جای گوش با مغزتان حس میکنید. اما شرکت بورینگ که معنای آن خستهکننده یا حوصلهسربر است، در زمینهای کاملاً متفاوت فعالیت میکند. هدف اصلی این شرکت خلق یک راهکار جدید برای کاهش ترافیک و ازدحام است. بورینگ که در سال ۲۰۱۶ در کالیفرنیا راهاندازی شد، قصد دارد با احداث تونلهای زیرزمینی یکی از مشکلات اصلی کالیفرنیا و عمده کلانشهرها یعنی ترافیک سنگین را رفع کند.