وقتی صحبت از بهینه سازی وب سایت می شود ، ممکن است حتی شرکت های بزرگ جهانی، با تیم های متخصص اختصاصی، در صورت عدم توجه به اصول روانشناسی، ناخواسته رفتارهای نامطلوبی را در بازدیدکنندگان سایت خود ایجاد کنند. این روزها اکثرا ما درگیر کشمکش های بزرگ و کوچکی هستیم که زندگی اجتماعی به ما تحمیل کرده است وذهن ما ناخودآگاه برای رسیدن به آرامش و راحتی، بدن را تحت فشار قرار می هد تا با این مشکلات درگیر شده و آن ها را حل و فصل کند.
این واکنش های عصبی می تواند هنگام از دست دادن کنترل امور نیز اتفاق بیوفتد. مثل زمانی که کنترل یک رابطه را از دست داده اید یا صدای تلفن آرامش و سکوت استراحت آخر هفته شما را به هم ریخته است.
فکر کنید به عنوان یک کاربر وارد یک سایت خبری شده اید. به محض ورود شما ویدئویی پخش می شود در حالی که شما هیچ دکمه ای را فشار نداده اید. احتمالا چون ویدئو برای صاحبان آن کسب و کار بسیار مهم بوده با این ترفند قصد داشته، شما را واردار به دیدن ویدئو کند. مطمئنا شما احساس عدم کنترل و عصبانیت خواهید کرد و به احتمال زیاد آن ویدئو را متوقف می کنید و ممکن است دیگر سراغ آن نروید.
این اتفاق را می توان با یک رخداد روانشناسانه به نام "عامل انتظار" توضیح داد. هر کدام از ما در موقعیت های مختلف انتظارات متفاوتی داریم، وقتی به مصاحبه در یک حوزه تخصصی خاص دعوت می شویم انتظار داریم مصاحبه کننده سوالات مرتبطی بپرسد. وقتی به تولد می رویم انتظار داریم غذاها یا سرگرمی های ویژه ای را تجربه کنیم و وقتی برروی یک لینک کلیک می کنیم، انتظار داریم با محتوایی که دنبالش هستیم، مواجه شویم.
بسیار مهم است که صاحبان کسب و کار با شناخت عمیق نیازهای کاربران سطح قابل توجهی از انتظارات مشتریانشان در لحظه ورود و استفاده از وبسایت یا محصولشان، را برآورده کنند چرا که ممکن است کاربر برای برگرداندن احساس کنترل ضمن قطع ویدئو در مثال بالا، کاملا از وبسایت شما خارج شود.
اگر بازدیدکننده ای احساس کند که وب سایت شما سعی دارد چیزی به آنها "بفروشد" یا آنها را مجبور به مشاهده محتوای خاصی کند، برای بازگرداندن کنترل، با جلوگیری عمدی از قرار گرفتن در معرض آن محتوا، مقاومت می کند. این در اعماق ناخودآگاه ما رخ می دهد و باعث ایجاد فعالیت های بیوشیمیایی می شود که بخشی از مکانیسم عصبی اولیه مغز ماست.
چرا ما در مواجهه با ویدئویی که به طور خودکار در وب سایت پخش می شود یا هنگام شنیدن زنگ هشدار تلفن همراه در وسط یک بعدازظهر آرام، اینقدر واکنش نشان می دهیم؟ به نظر می رسد دلایل ریشه در عمیق ترین نیازهای ماقبل تاریخی انسان دارد. انسان های اولیه دائماً در معرض تغییرات محیطی خود بودند، صداها یا مناظر غیر منتظره تنها یک معنی داشت: خطر
وقتی روی یک وب سایت به امید خواندن مقاله کلیک می کنیم و در عوض با یک ویدئو با صدای بلند روبرو می شویم، پاسخ ناخودآگاه ما چندان تفاوتی با رفتار نیاکان ما قبل از تاریخی ما ندارد.
بدن ما برای از بین بردن عوامل استرس زا واکنش نشان می دهد، زیرا ما نیاز داریم تا مطمئن شویم که افکار و رفتارهای ما با هم سازگار هستند، سپس به طور ناخودآگاه تصمیم خود را منطقی می یابیم.
ویدئوهای خودکار تنها موقعیت های آنلاینی نیستند که واکنش های استرس زا را تقویت می کنند. گاهی بازدیدکنندگان در برخورد با صفحات بسیار طولانی وب، به ویژه آنهایی که نیاز به پیمایش بی پایان دارند، احساس می کنند کنترل از دستشان خارج شده است.
گاهی کاربر شروع به اسکرول کردن می کند و در میانه راه حس می کند از موقعیت خود آگاهی ندارد، این یک پدیده کاملاً مدرن است، اما باعث ایجاد همان ترس هایی می شود که نیاکان ما هنگامی که در یک محیط خارجی بودند، تجربه می کردند، بعد از دور شدن از خانه ناگهان متوجه می شدند که نمی دانند چقدر از خانه و محدوده امن خود خارج شده اند.
اجداد ما در دوران ماقبل تاریخ از نشانگرهای مسیر استفاده می کردند. وب سایت هایی که روانشناسی انسان را درک می کنند نیز می توانند کارهای مشابه انجام دهند:
از منوهایی که در بالای صفحه ثابت می مانند استفاده کنند یا نشانگرهایی که نشان دهنده موقعیت کاربر هستند، تا کاربر احساس کند از موقعیت و وضعیت خود آگاهی دارد.
از نقطه نظر تکاملی، اگر ما محیط خود را کنترل کنیم، شانس بیشتری برای زنده ماندن داریم در حالی که رفتار ما همیشه با تغییرات سازگار است اما ریشه های تکاملی ما همچنان بر رفتار ما تأثیر می گذارند.
حتی اگر تهدید ها واقعی یا جدی نباشند، بدن ما در واکنش به تهدیدهایی که درک یا تصور می کند، همان واکنش های خودکار را نشان می دهد. نیاز به کنترل عمیقا در درون ما ریشه دارد و تأثیر ناخودآگاهی بر رفتار آنلاین ما دارد.
