از زمان ساخته شدن اولین عطرها، محفظهی نگهداری آنها یا همان ظرف عطر نیز دغدغه تولیدکنندگان عطر بود. روند طراحی بطری عطر در طی سالیان از لحاظ شکل و جنس دستخوش تغییرات زیادی شده است ولی در نهایت آنچه همیشه اهمیت داشته و دارد پیامی است که از طریق آن به مخاطب منتقل میشود. اگر بگوییم بطری عطر علاوه بر کارکرد اصلیاش، وظیفهی بازاریابی و فروش را هم برعهده دارد اغراق نکردهایم. شیشهی عطر باید یک تصویر عینی از رایحهی درون خود ارائه دهد و آن را به تصویر کشد. از آنجایی که بستهبندی به عنوان عامل حیاتی در فروش محسوب میشود، خانههای عطر برترین طراحان را برای طراحی و تولید بطریهایی مطابق با رایحهی عطرهای خود استخدام میکنند.
از پیدایش تا تکامل
تولید بطریهای عطر به 1500 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، زمانی که بطریهای شیشهای عطر، زینتبخش خانهی ثروتمندان و نجیبزادگان شد. در حالی که عطرهای اولیه برای دفع ارواح خبیث، از بین بردن بوی بد محیط و ارتباط با خداوند ساخته شده بودند، بطری آنها نماد واقعی تجمل بود. در سال 50 قبل از میلاد، تکنیکهای جدید شیشهسازی در سوریه ابداع شد و این پیشرفت بزرگی در ساخت بطری بود. بطری عطرهای گرانقیمت رومی ساخته شده از شیشههای شفاف با تزئینات رنگی مورد استقبال گسترده قرار گرفت. مصریان محفظههای زینتی از خاک رس و چوب میساختند. فلسطینیها بطریهای شیشهای رنگی برای عطر درست میکردند. رومیان سنگهای قیمتی را برای نگهداری از رایحههای ارزشمند انتخاب میکردند. در قرون وسطی از فلز و ظروف مینا نیز بهره گرفته میشد؛ اما شیشه به دلیل عدم واکنش با روغنهای معطر و اطمینان از محکم شدن درپوش، همچنان بهترین و باکیفیتترین مادهی اولیه در تولید بطریهای زیبای عطر به شمار میرود.
طراحی شیشهی عطر
یک طراح معروف فرانسوی میگوید: "بطری، اولین شکل ارتباط و اولین تماس مردم با عطر است بنابراین باید تحریککننده و برانگیزاننده باشد." توجه استادانه به هر جنبه از بستهبندی، مصرفکننده را به رایحهی حبس شده درون بطری جذب میکند. یک بطری با طراحی زیبا به ارزش رایحه میافزاید و به سودآوری و کسب جایگاه محکمتری در بازار رقابتی جهانی منجر میشود. شیشهی عطر مانند جلد کتاب یا بستهبندی یک هدیه، همان چیزی است که در ابتدا توجه شما را جلب میکند. آنچه عطرها را از نظر بصری از سایر مایعات معمولی جدا میکند، زیبایی خیرهکنندهی آنها در شیشههای جذاب است. به همین دلیل است که طراحی بطریهای عطر بسیار مورد توجه قرار گرفته است و برندهای بزرگ تمایل دارند طرح برجستهای را برای شاخص شدن در چنین بازار گستردهای برای محصولات خود انتخاب کنند.
· عوامل مهم در طراحی شیشهی عطر
با وجود عملکرد نسبتاً ساده و یکسان بطریهای عطر که نگهداری و محافظت از رایحهی داخل آن است، آنچه آنها را از محصولات رقبا متمایز میکند داستان پشت هر شیشهی عطر و تأثیر بصری آن بر مخاطب است.
طراحان به عوامل متعددی در طراحی بطری عطر توجه میکنند که به چند نمونه اشاره میکنیم:
1. رنگ: استفاده از رنگها در طراحی بستهبندی برای ارتباط بصری با مصرفکننده اهمیت زیادی دارد، چرا که رنگها بیانگر ویژگیهای ناگفتهی محصول هستند. به عنوان مثال گرما را با طیف رنگی زرد و قرمز میتوان نشان داد و رنگ آبی حس سرما را منتقل میکند. برای دستیابی به نتیجه مطلوب باید شکل، بافت و رنگ بطری باهم سازگار و هماهنگ باشند.
2. شکل ظاهری: طراحی شیشههای عطر معاصر جسورانهتر و حتی نمادینتر شده است. استفاده از اشکال عجیب و غیرمنتظره مانند فرم بدن انسان از جملهی این تغییرات است. همچنین موضوعات اجتماعی میتوانند الهامبخش طراحان باشند به عنوان مثال بطریهای عطر برای فروش به جوانان شهری اغلب جنبههایی از نقاشیهای دیواری خیابانی و فرهنگ اینترنتی را نشان میدهند. مطابقت شکل بیرونی عطر با رایحه اهمیت زیادی دارد و طراحان را ملزم به داشتن رویکردی متفکرانه میکند.
3. سبک برند: اکثر خانههای عطر، در پی ارائهی رایحههای فراموش نشدنی و قابل تشخیص هستند. سالهاست عطرهایی تولید میکنند که در آنها بستهبندی نقش اساسی ایفا میکند. در واقع تطبیق تاریخچه و ارزش و روح برند با شکل ظاهری شیشهی عطر از نکات قابل توجه برای طراحان است. حتی ممکن است بطری عطر مدتها قبل از محتویات آن متولد شود.
4. تأثیر بر ادراک خریدار از رایحه: طراحی بطری ضمن جذاب بودن باید بتواند بر درک نهایی مخاطب از محتویات آن تأثیر بگذارد. به گفتهی طراح، عکاس و فیلمساز فرانسوی Fabien Baron ، حتی اگر عطر فوقالعاده باشد اما مردم آن را نفهمند نمیخرند. آنها باید بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند.
· اهمیت طراحی شیشهی عطر
بطری باید یک اثر هنری باشد چون با مخاطب حرف میزند. مشتری فقط برای عطر داخل شیشه پول نمیدهد. بخش زیادی از جذابیت یک عطر مربوط به بطری آن است. متخصصان بازاریابی میدانند که لذت واقعی رایحه با یک ظرف جذاب تجربه میشود. مهمتر از همه اینکه در عصر اینترنت، بسیاری از برندها عطرهای خود را آنلاین به فروش میرسانند جایی که مشتری نمیتواند آنها را ببوید، بنابراین بطری عطر آن چیزی است که حواس مخاطب را درگیر کرده و علاقهی او را برمیانگیزاند.
همانگونه که در طراحی لباس به فرم بدن اشخاص توجه میشود و هر فرد مطابق شخصیت خود سبک و استایل خاصی برای پوشش انتخاب میکند، طراحی شیشهی عطر هم به عنوان پوشش مخصوص رایحهها، باید با نوع رایحه هماهنگی و مطابقت داشته باشد. طراحان زیادی علاقهمند به این بخش از دنیای فشن هستند شما چطور؟ آیا طراحی شیشهی عطر برایتان جذاب است؟