صنایع و محصولات ژئوسنتتیک از آن دسته ابتکارات بشر است که حافظ محیط زیست بوده و برای محافظت از خاک و آب بسیار کاربردی، مفید و مهم به شمار می روند. یکی از محصولات حافظ آب و خاک با ماهیت ژئوسنتتیکی، ژئوممبران نام دارد.
ژئوممبران، ورق های ساخته شده از انواع مختلف پلیمر هستند که به دلیل طول عمر بالا و خاصیت کششی و انعطاف پذیری، در پروژه ها و صنایع مختلفی استفاده می شود. ژئوممبران به صورت ورق تولید می شود و بسته به نوع و چگالی پلیمر به کار رفته دارای انعطاف کم یا زیاد است. ژئوممبران ها همگی در طول عمر بالا مشترک اند و اغلب در آب بندی و عایق کاری از آن ها استفاده می شود. اما کاربرد ورق های ژئوممبران بسیار وسیع تر است.
همانطور که اشاره شد، مصالح ژئوسنتتیکی از آن دسته ابتکارات انسان به شمار می رود که برخلاف ایجاد آلودگی یا ایجاد هرگونه تاثیر منفی بر محیط زیست، محافظ خاک و زمین هستند. بدیهی است که ژئوممبران به عنوان شناخت شده ترین عضو ژئوسنتتیک ها، کاربرد بسیار زیادی در محافظت از زمین و محیط زیست آن دارد.
یکی از معضلات همیشگی در کشورهای سراسر دنیا، چگونگی معدوم کردن زباله هاست. در صورتی که جدانکردن زباله ها از محیط زیست رسیدگی نشود بحران ها و تبعات جبران ناپذیری بر آن خواهد گذاشت. کما اینکه در بخش های مختلفی از سراسر دنیا ردی از آلودگی های گسترده زمین بر اثر رها کردن زباله ها قابل مشاهده است. اما ژئوممبران چگونه از زمین و محیطش دربرابر ارتش انبوده زباله ها محافظت می کند؟
در حذف زباله به روش دفن آن، از ژئوممبران استفاده می شود. از آنجا که ژئوممبران نفوذ ناپذیر، دارای خاصیت کششی بالا و همینطور دوام طولانی مدت است، بهترین گزینه برای جلوگیری از نفوذ شیرابه زبال ها به زمین خواهد بود. به همین دلیل برای دفن زباله ابتدا از پوششی استفاده می کنند تا از زمین جدا باشد. این پوشش، همان ژئوممبران است.
ژئوممبران ها نه تنها در دفن زباله های شهری، بلکه در محافظت از زمین دربرابر زباله های شیمیایی نیز کاربرد دارد. صنایع مختلف نفت، گاز و پتروشیمی برای جلوگیری از نفوذ مایعات شیمیایی به زمین، در استخرها و حوضچه های خود از عایق ژئوممبران استفاده می کنند. زیرا ژئوممبران دربرار خوردگی و اسیدی بودن مواد شیمیایی مورد استفاده در این صنایع نیز مقاومت لازم را دارد.
بهترین انتخاب در پوشش دهی و زیرسازی استخرهای پرورش آبزیان، ورق های ژئوممبران است. ژئوممبران ها از موادی غیر سمی ساخته شده اند، موادی را به خود جذب نمی کنند و از تکثیر دیگر مواد نیز جلوگیری می کنند. در نتیجه استخر پرورش آبزیان آب بندی و عایق کاری شده به کمک ژئوممبران، خزه نمی زند، آبزیان را بیمار نمی کند و اجازه نمی دهد به دیواره ها چیزی بچسبد.
