کربوهیدارت ها منابع غنی انرژی برای دهنده دام و طیور هستند.کربوهیدارت با ایجاد حرارت در بدن حیوان، نه تنها دمای بدن حیوان، بلکه باعث رشد و فعالیت ماهیچه ها شده و عملکرد حیاتی حیوان را حفظ می کند.
کربوهیدراتهای ساده مانند قندها و نشاستهها به راحتی توسط همه حیوانات هضم میشوند. اما کربوهیدرات های پیچیده که ساقه های فیبری گیاهان را تشکیل میدهند، تا حد قابل توجهی توسط سگ، گربه، پرندگان یا حیوانات آزمایشگاهی قابل هضم نیستند. از طرفی مواد فیبری این گیاهان ارزش انرژی کمی دارند یا اصلا ارزش انرژی ندارد. منبع اصلی کربوهیدرات در خوراک دام غلاتی مانند جو، گندم، جو، ذرت، سورگوم و غیره علوفه و یونجه است.
منابع پروتئین تغذیه دام و طیور
پروتئین که معمولا گرانترین ماده خوراکی است، که رشد و ترمیم بافت های بدن را تسهیل می کند. با استفاده صحیح از این ماده پرخاصیت میتوان هزینه ها را کاهش داد. پروتئین حاصل از منابع حیوانی (شیر، جگر، ضایعات ماهی، گوشت یا پودر گوشت) در تقویت رشد و تولید تخممرغ مؤثرتر از پروتئین بیشتر منابع گیاهی است. اما مواد تشکیل دهنده خوراک دام و طیور تنها به گوشت محدود نمی شود، بلکه از گیاهانی همچون گندم، جو، تریتیکاله، کنجاله سویا استفاده می شود. این ماده مغذی به ویژه برای طیور و دام های جوان ضروری است. مقدار مصرف بر بهره وری تخم مرغ و گوشت آنها تأثیر می گذارد. همچنین باید به این مورد توجه کرد که پروتئین اضافی دارای یک اثر اجباری است که ممکن است برای طیور در هر سنی مضر باشد.
ویتامین ها ترکیبات آلی هستند که در مقادیر جزئی برای انجام عملکردهای خاص مورد نیاز هستند. آنها انرژی نمی دهند، اما در استفاده از انرژی ضروری هستند. ویتامین ها به حیوان به تنظیم عملکردهای بدن، حفظ سلامت بدن و ارتقاء مقاومت بدن در برابر ناتوانی کمک می کند. کمبود یک ویتامین می تواند منجر به بیماری یا مرگ شود. ویتامین ها به دو دسته محلول در چربی و محلول در آب طبقه بندی می شوند.
ویتامین های محلول در چربی عبارت اند از :ویتامین A ، ویتامین D3، ویتامین E و ویتامین K می باشند و ویتامین های محلول در آب عبارت اند از: ویتامین C، ویتامین B1، ویتامین B2، نیاسین، بیوتین، ویتامین B6، و ویتامین B12 می باشد.
منبع: خوراک دام و طیور - جهان کاوه