برای رسیدن به عدد میانگین وزن گله مرغ تنها نیاز به ترازو مناسب برای وزن کردن مرغ است. پس از آن تنها گرفتن مرغها بهصورت رندم و وزنگیری آنها است. معمولا هر ۷ روز بهصورت تصادفی ( رندم ) بین ۱ تا ۱٫۵ درصد جوجهها در سالن وزن میشوند. برای اینکار چراغها را خاموش میکنند تا به پرنده استرس وارد نشود، بعد از چند نقطه سالن بهصورت رندم جوجهها را انتخاب و وزن میکنند. زمانی که جوجهها کوچکتر هستند، آنها را در یک جعبه گذاشته و وزن میکنند. در پایان تمامی اعداد وزن گیری شده با هم جمع کرده، و تقسیم بر تعداد کل جوجههای وزن شده می کنیم. عدد به دست آماده برابر با میانگین وزن گله است.
تعداد قطعه مرغ وزن شده / وزن مرغ توزین شده = میانگین وزن گله
همچنین در پایان کار و هنگام فروش، وزنگیری توسط باسکولهای وزنگیری ماشین انجام میشود. در این روش یکبار ماشین خالی روی باسکول قرار گرفته و وزن آن اندازه گرفته میشود. در دفعه بعدی وزن ماشین پس از بارگیری مرغها اندازه گیری میشود. از تفاضل این دو وزنگیری، وزن کل جوجهها داخل ماشین به دست میآید. در نهایت مجموع کل وزنگیریهای انجام شده جوجهها تقسیم بر تعداد کل مرغهای موجود در سالن مرغداری میشود. این عدد در واقع نشان دهنده میانگین وزن گله در سن کشتار است که برای بدست آوردن ضریب عملکرد آن دوره پرورش بسیار مهم است.
یکنواختی وزن گله یک اندازه گیری استاندارد و هدفمند است و به طور بالقوه میتواند به عنوان یک شاخص رفاه استفاده شود. یکنواختی وزن گله (Flock weight uniformity) نسبت تعداد طیوری که در محدوده بین ۱۰ درصد بالاتر و ۱۰ درصد پایینتر از میانگین وزن گله (body weight) بر تعداد کل گله است. هرچه این عدد بزرگتر باشد، نشانه گله یکنواختتری است. در واقع یکنواختی، معیاری جهت سنجش تفاوت اندازه پرندگان یک گله است.
یکنواختی ضعیف گله (به عنوان مثال، CV بالا) میتواند نشان دهنده کاهش رفاه حیوانات ، مشکلات عمومی مرغداری یا مدیریت، یا مشکلات سلامتی پرندگان باشد. یکنواختی ضعیف ممکن است همچنین میتواند به عواملی همچون لنگش یا بیماری مرغ، مشکل دسترسی غذا و آب در طولانی مدت باشد. یکنواختی یک گله مرغ تحت تاثیر عواملی همچون:
• شرایط جوجه کشی و آغازین (brooding and quality of start)
• بیماریها
• فضای دانخوری (فیدر) برای دستیابی به دان یا خوراک
• تراکم مرغداری و تلاش برای حفظ حیات
• سرعت توزیع خوراک و تجهیزات تغذیه
• برنامه تغذیه – مقدار خوراک توزیع شده در طول روز
• تفکیک گروههای وزنی (separation in weight groups)
طریقه محاسبه یکنواختی گله به شیوه زیر است:
ابتدا به صورت تصادفی ۱۰ درصد گله را تک به تک وزن میکنیم. پس از آن میانگین وزن گله را محاسبه میکنند. درصد به میانگین وزن گله یکبار اضافه و یکبار کم میکنند. وزن هر جوجهای که بین این دو عدد (۱۰درصد بالا و ۱۰ درصد پایین تر از میانگین) باشد، در شرایط بین رنج استاندارد وزن یکنواخت است. در عوض هر جوجهی که خارج از این عدد باشد، در قسمت انحراف از استاندارد یکنواختی گله قرار دارد. برای محاسبه درصد یکنواختی گله طیور باید تعداد جوجههای که در استاندارد وزن یکنواخت هستند، بر تعداد کل جوجههای وزنگیری شده تقسیم و درنهایت در ۱۰۰ ضرب کرد.
تعداد کل وزنگیری شده / تعداد طیور با وزن بین رنج استاندارد = درصد یکنواختی گله طیور