درایر کمپرسور Dryer Airیا خشک کن هوای فشرده دستگاهی است برای حذف بخار و رطوبت از هوای فشرده تولید شده توسط کمپرسور. در هنگام تولید هوای فشرده بخارات خروجی از کمپرسور می تواند باعث مشکلات متعددی گردد که در قسمت بعدی تعدادی از آنها ذکر شده است و استفاده از درایر خشک کن تا حدود زیادی این مشکلات را حل می کند.
فرآیند خشک کردن هوا در درایر کمپرسور کاملا به شرایط محیط و حساسیت ماشین آلات وابسته است. خشک کن های صنعتی از نظر چیدمان پس از کمپرسور قرار میگیرند و در چندین روش عمل حذف رطوبت از هوای فشرده را انجام می دهند و از نظر جایگذاری پس از مخزن کمپرسور و تله آبگیر قرار می گیرند.
جدا سازی بخارات آب از هوای فشرده به این شکل است که پس از فشرده سازی هوا و حذف ذرات درشت آب از آن، هوا وارد خشک کن هوا شده و سپس از طریق روش کم کردن دما و یا استفاده از مواد جاذب رطوبت آن حذف می گردد. برای سهولت در انجام کار و بالا رفتن راندمان در هنگام خشک کردن هوا، استفاده از میکروفیلتر و تله آبگیر به شکل صحیح در خط انتقال هوای فشرده توصیه می گردد.
مشکلاتی که وجود رطوبت در خطوط هوای فشرده به وجود می آورد
دانستن این سوال که نقطه شبنم یا Dew Point به چه معنی است؟ در هنگام انتخاب خشک کن هوا می تواند تا حدودی به درک بهتر شرایط کمک کند. نقطه شبنم به دمایی می گویند که در صورت پایین آمدن دما تا آن نقطه بخار موجود در هوا اشباع می گردد. به عبارتی در دمای پایین تر از نقطه شبنم Dew Point، بخار موجود در هوای فشرده رفته رفته کندانس می شود و این عمل تا هنگام رسیدن به شرایط تعادل ادامه پیدا می کند.
لازم به ذکر است که دمای محیط عموما از نقطه شبنم بالاتر می باشد و کاملا به میزان رطوبت در هوا بستگی دارد. در صورت کاهش دمای هوا تا نقطه انجماد به جای ایجاد شبنم برفک تشکیل شده و در هنگام ایجاد برفک به آن دما نقطه برفک گفته می شود.
درایر کمپرسور از نظر جذب رطوبت به سه دسته اصلی تقسیم بندی می شوند:
پرکاربردترین نوع خشک کن هوا در سیستم های هوای فشرده این مدل درایر کمپرسور است و به آن درایر یخچالی نیز گفته می شود و می توان از آن در 90 درصد کاربرد ها استفاده نمود. همانطور که از اسم این نوع درایر خشک کن پیداست، عمل جداسازی رطوبت را توسط سردسازی هوا و رساندن دمای هوا به نقطه شبنم استاندارد انجام می دهد.
سیستم کاری این نوع خشک کن هوای فشرد به دلیل عدم نیاز به فیلتر های غبار گیر یا Dust Filter فضای کمتری را اشغال می کند و تعمیر و نگهداری در این رطوبت گیر ها نیز به نسبت دیگر مدل ها ساده تر و کم هزینه تر است.
خشک کننده های جذبی مدل دیگری از درایر ها می باشد که مصرف بالایی در صنعت دارد. جذب رطوبت در درایر جذبی از طریق مواد جاذب رطوبت انجام می پذیرد. خشک کن جذبی یا Desiccant Dryer شامل دو برج حاوی مواد جاذب رطوبت است که از طریق چندین شیر برقی، PLC و تابلو برق کنترل می شود.
در دو برج درایر جذبی مواد جاذب رطوبت وجود دارد، این مواد دارای خلل و فرج بر روی سطح خود می باشد که باعث می شود رطوبت موجود در هوای گذری درون این حفره ها به دام بیفتد و از هوای فشرده جدا سازی شود. علت وجود دو برج در درایر جذبی سیکل ریکاوری یا احیا در این درایر کمپرسور می باشد به نحوی که پس از اشباع مواد جاذب رطوبت در برج فعال، مسیر ورد و خروج هوا به برج بعدی انتقال پیدا کرده و برج قبلی وارد مرحله احیاء و خشک سازی می شود.
در درایر ممبرانی عمل خشک کردن توسط سیستم غشایی انجام می پذیرد. در درایر ممبرانی تعداد لوله پلیمری نفوذ پذیر تعبیه شده که در مسیر عبور هوای فشرده امتداد یافته اند و رطوبت را جذب و از طریق مجرای میانی خود به بیرون از سیستم انتقال می دهند. عموما از 25 درصد هوای فشرده خشک شده جهت احیاء و خروج رطوبت استفاده می شود. ممبران این خشک کن هوا از نوع کارت ریجی می باشد و بنا به نوع استفاده در فواصل 6 ماه و 12 ماه تعویض می شود.