سلام. اگر در روزهای نخست انتشار این مقاله، آنرا مطالعه می کنید حتما تعطیلی مدارس به خاطر شیوع ویروس کرونا زندگی شما را نیز تحت تاثیر قرار داده است. ارتباط نزدیک با معلمان این موضوع را به من یادآوری کرد که عده زیادی در زمینه تولید محتوا به صورت آنلاین و در اختیار گذاشتن آن به دانش آموزان از طریق شبکه های اجتماعی با مشکل مواجه هستند. این مقاله به طور دقیق به این سوال پاسخ می دهد که: " معلمان چگونه می توانند محتوای آموزشی برای انتشار به صورت آنلاین آماده کنند؟ "
سعی می کنم قدم به قدم و با زبان ساده آنچه برای رسیدن به این هدف نیاز دارید را توضیح دهم.
اگر چه ما قصد داریم نحوه تولید محتوا را بررسی کنیم اما پیش از آن باید بدانیم که این محتوا در کدام شبکه اجتماعی قصد انتشار دارد؟! همانطور که مستحضر هستید در میان تعداد زیاد شبکه های اجتماعی انتخاب گزینه مناسب گاهی دشوار است. در حال حاضر دو اپلیکیشن "تلگرام" و "واتس اپ" و در گام بعدی "اینستاگرام" محبوبیت بیشتری دارند.
اینستاگرام، شبکه اجتماعی با محوریت اشتراک گذاری تصویر و ویدیو است و گزینه چندان مناسبی برای معلمان مدارس محسوب نمی شود. اما باز هم این موضوع به نوع محتوای تولید شده توسط شما باز می گردد.
واتس اپ یکی پیام رسان اینترنتی است که شاید مهم ترین ویژگی آن برای ایرانیان، فیلتر نبودن آن است. تشکیل گروه برای بحث و گفت و گو و یا کانال برای اشتراک گذاری یک طرفه مطالب از ویژگی های واتس اپ است. ویدیو، تصویر، متن و حتی برنامه را می توان از طریق واتس اپ به اشتراک گذاشت.
تلگرام متداول ترین پیام رسان محسوب می شود که البته در استفاده از آن در ایران با محدودیت هایی همراه است. ویژگی های برجسته تلگرام بر کسی پوشیده نیست ولی مهم ترین مساله استفاده از فیلتر شکن است. وی پی ان ها و پروکسی ها از جمله ابزار هایی هستند که می توانید با کمک آنها آی پی خود را تغییر دهید و از تلگرام استفاده کنید. اگر تفاوت وی پی ان و پروکسی را نمی دانید و علاقه مند به مطالعه بیشتر هستید، توصیه می کنم این مقاله را مطالعه کنید.
ما در این مقاله فرض می کنیم که شما برای اشتراک محتوای تولید شده خود از تلگرام (یا واتس اپ) استفاده می کنید و بحث مفصل انتخاب شبکه اجتماعی را در همین مرحله خلاصه می کنیم.
انتخاب اپلیکیشن برای تولید محتوا موضوعی بسیار گسترده است و به سطح توانایی شما در استفاده از رایانه باز می گردد. من در این مقاله قصد دارم ساده ترین ابزار را به شما معرفی کنم : "پاورپوینت"
همه این برنامه را بر روی لپ تاپ یا کامپیوتر های خانگی خود نصب کرده اند و با محیط آن تا حدودی آشنا هستند. کار کردن با پاورپوینت بسیار شبیه به Word است و امکاناتی که در اختیار معلمان قرار می دهد، عالیست.
اگر محتوای آموزشی خود را برای دانش آموزان ابتدایی تولید می کنید، سعی کنید از رنگ های جذاب در زمان ایجاد اسلاید ها استفاده کنید. در زمان ایجاد اسلاید (پس از باز کردن برنامه) می توانید یک قالب زیبا برای محتوای خود انتخاب کنید.
همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید، قالب های متنوعی وجود دارد که شما می توانید از آن استفاده کنید. (بنده از Power Point 2013 استفاده می کنم اما روند کار در تمامی نسخه ها تقریبا یکسان و مشابه است.)
ما فرض می کنیم شما با نرم افزار پاورپوینت آشنایی دارید، لذا به توضیح جزییاتی می پردازیم که شاید شما تا کنون به آن توجه نکرده باشید.
? اگر می خواهید پاورپوینتی جذاب داشته باشید که دانش آموزان تا انتها با آن همراه باشند، از انیمیشن استفاده کنید. در زبانه "Animations" می توانید نحوه ورود و خروج عکس ها و متن ها را مشخص کنید. این گزینه ارائه را جذاب تر می کند. توصیه می کنم حتما از آن استفاده کنید.
? سعی کنید در محتوای خود از تصاویر زیبا و با کیفیت استفاده کنید. شما می توانید فایل پی دی اف کتاب درسی را دانلود کرده و با امکان اسکرین شات از صفحه دسکتاپ (که بر روی تمامی کامپیوتر ها و لپ تاپ ها موجود است)، تصاویر کتاب درسی را در محتوای خود قرار دهید تا روند آموزش منسجم تر باشد. اضافه کردن عکس و ویدیو در پاور پوینت از طریق زبانه "Insert" امکان پذیر است.
? شما می توانید صدای ضبط شده خود را در هر اسلاید قرار دهید. توضیحات هر بخش را بر روی اسلاید مورد نظر با استفاده از امکان "audio" در زبانه "insert" درج کنید.
شما می توانید صدای خود را از هر طریقی که دوست دارید، ضبط کنید و فایل آن را در کامپیوتر خود داشته باشید. با کلیک بر روی Audio دو گزینه برای شما نمایش داده می شود:
Audio on my pc
Record audio
گزینه اول برای زمانی است که صدای مورد نظر از قبل ضبط شده و اکنون فقط قصد اضافه کردن آن به اسلاید را دارید و با گزینه دوم شما می توانید در همان لحظه صدای خود را ضبط کنید و در اسلاید قرار دهید.
در گزینه دوم، پس از انتخاب یک نام برای صدا، با کلیک بر روی دکمه قرمز رنگ، ضبط شروع و با کلیک بر روی دکمه آبی ضبط به پایان می رسد.
اگر اندکی حوصله کنید می توانید محتوایی جذاب و آموزنده با برنامه ساده پاور پوینت ایجاد کنید. اما حالا وقت ذخیره سازی است. توجه کنید که قبل از ذخیره سازی ، مدت زمان نمایش هر اسلاید، نحوه نمایش و تمامی گزینه ها را مجدد بررسی کنید. و با استفاده از گزینه "Slide show" در گوشه پایین سمت راست برنامه، محتوای خود را یک بار با دقت مشاهده کنید.
توصیه می کنم برای اینکه محتوای ارائه شده در تمامی سیستم ها و موبایل ها بدون تغییر و کامل نمایش داده شود، فایل خود را به صورت mp4. (ویدیو) ذخیره کنید.
همانطور که مشاهده کردید، کار با نرم افزار Power Point اگر چه آسان است اما نتیجه قابل قبولی را ارائه می کند. اگر شما یک معلم آشنا به کامپیوتر هستید، و اطلاعات وسیع تری درخصوص کار با رایانه دارید، توصیه می کنیم در با عبارت هایی مانند " اپلیکیشن های مناسب برای تدریس" و یا "Teaching app" در گوگل و یا گوگل پلی سطح کار خود را ارتقا دهید و با تولید محتوای جذاب تر، دانش آموزان را به فراگیری دروس حتی از راه دور ترغیب کنید.
? معلم عزیز، اگر در خصوص کار با پاور پوینت به سوالی برخورد کردید، در قسمت دیدگاه های همین مقاله آنرا با بنده و دیگران به اشتراک بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ داده شود.
حال ک محتوای خود را تولید کرده اید، وقت آن رسیده آنرا با دانش آموزان و سایر معلمان به اشتراک بگذارید. توجه داشته باشید :
همانطور که در ابتدای محتوای خود موضوع بحث را مشخص می نمایید، بایستی در caption نیز توضیحات مختصری در خصوص فایل به اشتراک گذاشته شده، بدهید. تا دیگران پیش از دانلود، اطلاعات لازم را در خصوص فایل، داشته باشند.
فرض می کنیم قصد دارید فایل خود را در تلگرام به اشتراک بگذارید، برای این منظور فایل مورد نظر را انتخاب کنید. در قسمت تنظیمات (مانند تصویر زیر) کیفیت فایل را تغییر دهید تا اگر حجم فایل شما بسیار زیاد است، از حجم آن کاسته شده و راحت تر دانلود شود.
? فراموش نکنید که در قسمت "Add caption" عبارت توصیفی مناسب با محتوای به اشتراک گذاشته شده را بنویسید.
اگر نوار متغیر پایین صفحه را جا به جا کنید، در بالای صفحه سایز فایل نهایی به شما نمایش داده می شود. (مطابق تصویر زیر) اینگونه شما می توانید تصمیم بگیرید چه کیفیت و سایزی را برای به اشتراک گذاری محتوای خود انتخاب کنید. هیچ وقت نمی توان یک عدد مناسب برای حجم ویدیو های منتشر شده بیان کرد ولی به طور کلی با توجه به سرعت اینترنت ایران، فایل های زیر 60 مگ اغلب سریع دانلود می شوند. مجدد تکرار می کنم این عدد حدودی است و به اینترنت کاربر، مدت زمان ویدیو و عوامل متفاوت دیگری بستگی دارد.
مراحل اشتراک گذاری فایل در تلگرام برای هر نوع محتوایی یکسان است. یعنی اگر شما با موبایل خود ویدیو تهیه کرده اید نیز می توانید از این روش حجم آن را مدیریت کنید. البته نرم افزار هایی برای کاهش حجم وجود دارد که می توانید از آنها نیز استفاده کنید. (توضیح این نرم افزار ها از حوصله این بحث خارج است.)
یک نکته دیگر آن که : شما می توانید ویدیو خود را به چند بخش تقسیم کنید تا در قسمت های متوالی اما با حجم کمتر منتشر شود. می توانید برای تقسیم ویدیو به بخش های کوچک تر از ویرایشگر گالری موبایلتان استفاده کنید. ( در موبایل خود در بخش ویرایش به دنبال عبارت "Trim" باشید.) هرچند تلگرام نیز این امکان را در اختیار شما قرار داده است. اگر به بالای بخش Caption دقت کنید، متوجه می شوید که می توانید با تغییر نوار مشخص شده، فقط قسمت هایی از ویدیو را ارسال کنید. بدین ترتیب شما می توانید در دفعات مختلف ویدیو خود را قسمت به قسمت ارسال کنید.
از جست و جو کردن و گوگل نترسید. قبل از اینکه سوالات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و در گروه های تلگرامی به دنبال پاسخ باشید، آنرا سرچ کنید. گوگل برای تمامی سوالات پاسخ مناسب را ارائه می دهد. این کار علاوه بر آنکه شما را به پاسخی معتبر تر می رساند، سبب می شود پس از مدتی، شما بتوانید به طور موثر تری از اینترنت و کامپیوتر بهره ببرید. جست و جو در اینترنت یک هنر و دانش است. این موضوع را جدی بگیرید! ویدیو های آموزشی و فایل های پی دی اف بیشماری در اینترنت موجود است که می تواند مراحل ساخت پاور پوینت را به صورت کامل آموزش دهد و یا حتی آموزش کار با نرم افزار های ادیت ویدیو را برای شما شرح دهد، پس جسارت خود را بالا برده و آموزش خود را با شیوه های نوین همراه کنید.
مدارس ما بیشتر از قبل به معلمانی آشنا به تکنولوژی نیاز دارند... ❤️️
