مادری از کودک رو اعصاب خودش اینطور تعریف می کرد: «دختربچه سه ساله ام یک شب که به رختخواب رفت، به من زل زد و از ته دل اعلام کرد: “من یه مامان جدید میخوام.”هنوز چهار سال نشده است که به حرفه مادری اشتغال دارم و اکنون از این حرفه کنار گذاشته شده ام. بدتر از همه، الا دائماً و هر وقت که در فروشگاه برایش چیزی نمی خرم، این جمله اش را تکرار می کند. بعضی روزها نمی توانستم جوابش را ندهم و نگویم: «خوب من هم بچه جدیدی می خواهم!»
اینکه بچه از لحاظ گفتاری مهارت راه رفتن روی اعصابتان را به دست می آورد، جزو رشد زبانی و رفتاری او محسوب می شود. باید به او یاد بدهید که مؤدب باشد و اجازه بیان منظورش را به او بدهید. نباید به او حرف هایی همچون “تو سه ساله ت است” بزنید. باید بدانید که در جواب حرف هایی مثل حرف های زیر، پاسخ مناسب پیدا کنید و گاهی اصلاً جواب ندهید.
در ادامه این مطلب از مسیر سبز راهکارهایی به شما والدین خوب ارائه میدهیم تا بهتر بتوانید با کج خلقی ها و بهانه گیری های فرزندتان کنار بیااید و او را کنترل کنید.
چه کنیم وقتی کودک هر چیزی که میبیند، میخواهد
یکی از مشکلاتی است که بسیاری از پدر و مادرها از آن شکایت دارند. برای رفع مشکل چند راهکار وجود دارد:
از قبل به فرزندتان بگویید که قرار است برای خرید چه چیزهایی به بازار بروید. مثلا بگویید: «امروز برای خرید کفش به فروشگاه میرویم و این تنها چیزی است که قصد داریم بخریم.» وقتی کودک نسبت به خرید اسباب بازی اصرار دارد، بگویید: «این اسباببازی خیلی قشنگ است اما همانطور که گفتم امروز آمدهایم که کفش بخریم نه اسباب بازی.»
فهرستی از خواستههای کودک تهیه کنید. وقتی به شما میگوید من این را میخواهم فهرست را از کیف بیرون بیاورید و اسباببازی مورد علاقهاش را انتهای آن اضافه کنید. بعد بگویید که یادتان میماند ماه آینده برای تولدش یا مناسبت دیگر این اسباببازی را برایش بخرید.
هرگز نگویید در این حد پول نداریم. حرفی بزنید که به مدیریت پول ربط داشته باشد. مثلا بگویید: این لباس خیلی زیباست اما ما نمیخواهیم بابت خرید یک لباس ۱۰۰هزار تومان پول بدهیم. لباسهای بهتری هم با قیمت مناسبتر پیدا میشوند.»
وقتی زیاد بحث میکند و کودک رو اعصاب است ما باید چیکار کنیم؟
بعضی از کودکان با بحثهای بیش از حد روی اعصاب پدر و مادر راه میروند و حرفهای والدین را به سادگی نمیپذیرند. یادتان باشد در چنین شرایطی این موارد را درنظر داشته باشید:
نظرات بحث برانگیز کودک را بشنوید و بعد ساکت بمانید. در صورت لزوم از او دور شوید. بگذارید فرزند شما عادت کند که «حرف آخر» را شما میزنید.
بعضی بچهها از بحث کردن درمورد موضوع خاصی لذت میبرند. اگر فرزندتان این عادت را دارد، لازم است قوانینی تعریف کنید. مثلا بگویید هنگامی که دیگری مشغول صحبت است، او باید ساکت بماند و گوش دهد. بالا بردن صدا هم مجاز نیست. علاوه بر این در مواردی کودک باید بداند که در مورد همه موضوعات نمیتواند بحث کند و والدین او تصمیمگیرنده هستند. درچنین مواقعی بگویید: «در مورد این مساله بحث و گفتوگو مجاز نیست!»
به جای دستور دادن به فرزندتان او را بر سر دوراهی قرار دهید؛ جایی که مجبور به انتخاب شود. اگر همواره به جای او تصمیم بگیرید و انتخاب کنید، فرصت یادگیری بعضی از مهارتها را از او میگیرید. بهطور مثال وقتی بر سر انجام ندادن تکالیف با شما بحث میکند، به جای اینکه بگویید: «همین حالا برو و تکالیفت را انجام بده» این جمله را به کار ببرید: «اول چه کاری دوست داری انجام بدهی، ظرفها را بشویی یا تکالیفت را انجام دهی؟» اگر کودک با گستاخی به شما گفت: «هیچکدام» خودتان را نبازید و پاسخ دهید: «این جزء انتخابهای تو نیست. فقط میتوانی یکی از آن دو مورد را انتخاب کنی.»
وقتی کودک در خانه بیادب است
دستهای از کودکان کم سن و سال در خانه رفتارهای بدی دارند و به سایر فرزندان خانه القاب نامناسبی نسبت میدهند یا رفتارهای ناشایستی دارند. در این صورت شاید به این فکر کنید که چطور باید این کودک را کنترل کنید تا حرفهای نامناسبی به زبان نیاورد. در این مواقع این روشها را دنبال کنید:
به رفتارهای زشت و مسخره کودک نخندید و مراقب باشید کسی این کار را انجام ندهد. خندیدن کودک را تشویق میکند تا این رفتار را منبع شوخی و سرگرمی بداند.
به جای تنبیه و فریاد، آموزش دهید. او را سرزنش نکنید. از او بخواهید به دلیل رفتار نامناسب عذرخواهی کند. بهطور مثال بگویید: «پرخاشگری کار خوبی نیست و اگر چنین کاری انجام دادی، باید بگویی ببخشید.»
در صورتیکه کودک تلاش میکند شما را عصبانی کند، بهترین توصیه این است که بیتفاوت باشید و به او توجهی نکنید سپس در فرصتی مناسب درباره این موضوع با کودکتان حرف بزنید.
به چشمانش نگاه کنید، سپس به او بگویید: «هر وقت رفتارت خوب باشه، مامان خوشحال میشه.» وقتی هم که کار خوبی انجام داد، او را تحسین کنید.
الگوی رفتاری خوبی باشید. زمانی که نمیتوانید با همسرتان بالغانه صحبت کنید انتظار نداشته باشید که کودک هم با ادب باشد.
وقتی فرزند من تکالیفش را انجام نمیدهد
برای بعضی از کودکان انجام تکالیف اولویت پنجم یا ششم است و به این کار بیتوجه هستند. اگر حق انتخاب داشته باشند شاید اصلا یک خط هم مشق ننویسند. در این شرایط چه کار کنید؟
با معلم فرزندتان حرف بزنید و از او بخواهید تکالیف هر روز را برای شما بنویسد تا بدانید که حجم تکالیف روزانه چقدر است.
کنار فرزندتان پشت میز بنشینید. نزدیک او باشید و اشکالاتش را برطرف کنید. در عین حال به کار خودتان برسید اما از او بخواهید نزدیک شما باشد. حضور شما فرزندتان را تشویق میکند تا تکالیفش را کامل کند.
اگر میبینید که در طول هفته در انجام تکالیف کوتاهی کرده، به او بگویید که روز جمعه قبل از بازی و تفریح باید این کمبودها را جبران کند.
وقتی کودک سؤالات جنسی میپرسد
گاهی اوقات کودک با پرسیدن سؤالات جنسی والدینش را با نگرانیهایی روبهرو میکند. بهطور کلی کودک به دو دلیل ممکن است سؤالات جنسی و شبه جنسی بپرسد: