پس از درگذشت بستگان و خویشاوندان، مرسوم است تا مجلسی یادبود برگزار نماییم تا علاوه بر آرامش روح مرحوم، تسکین و آرامشی باشد برای بازماندگان و خویشاوندان ایشان. همچنین گرد آوردن افراد در یک محل باعث می شود که کلیه افراد نیز خاطرات و داستان هایی که با فرد درگذشته دارند، مرور و برای یکدیگر بازگو نمایند. از این رو برنامه ریزی صحیح برای برگزاری مجالس ترحیم یا سوگواری بسیار حائز اهمیت است. بسیار از افراد پس از برگزاری مراسم تدفین و خاکسپاری، برای مراسم سوگواری یا مراسم پذیرایی از مهمانان خود، به تالارهایی که در اطراف بهشت زهرا واقع شده است مراجعه می نمایند تا مکانی را رزرو کرده، تا بتوانند مراسم یادبود و ختم را برگزار نمایند.
بایستی توجه داشته باشید برای برگزاری مجلس ترحیم، می بایست مواردی و نیازهایی که دقیقاً موردنیاز شما است را در نظر بگیرید. از نحوه برگزاری مراسم گرفته تا پایان آن. پس برنامه ریزی صحیح تأثیر بسزایی در انتخاب مراسم به بهترین شکل ممکن دارد.
اولین موردی که باید در نظر گرفت، میزان بودجه شما است. اینکه چه میزان هزینه می خواهید به منظور برگزاری مجلس ختم بپردازید و چگونه می خواهید مراسم ختم را برگزار نمایید، بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از تالارها و سالن های پذیرایی با توجه به امکانات و خدماتی که ارائه می دهند، هزینه های متفاوتی دارند. اگر هزینه مراسم برای شما مهم نیست پس مشکلی نخواهید داشت. در غیر اینصورت بایستی به دنبال تالاری بگردید که بودجه شما همخوانی داشته باشد.
پس از اینکه مکان مناسب را انتخاب نمودید حتماً از خدماتی که تالار ارائه می دهد اطلاعات کسب نمایید: مانند منوی غذایی، امکانات تالار، داشتن پارکینگ و بسیاری موارد دیگر. همچنین بررسی نمایید که آیا تالار امکان برگزاری مجلس ختم را مطابق با سلیقه و خواسته شما می دهد یا خیر. مثلا می توانید تالار را با عکس هایی از مرحوم مزین نمایید یا فیلمی از دوران طفولیت تا بزرگسالی او پخش نمایید.
مورد دیگر که می بایست دقت نمایید، ظرفیت تالار و پارکینگ آن است. آیا تالار از نظر ظرفیت گنجایش مهمان های شما را دارد و اینکه آیا تالار پذیرایی دارای پارکینگ مجهز و اختصاصی برای مهمانان می باشد. اگر مهمان های شما زیاد هستند بهتر از تالارهایی با ظرفیت متوسط و رو به بالا (بالای 1000 نفر ) استفاده نمایید.
همچنین یادآور می شویم برای برگزاری مجالس ترحیم آیا تالار دارای دکوراسیون داخلی مناسب است یا خیر.
معمولاً ما وقتی عزیز یا آشنایی از دست می دهیم به تنهایی قدرت تصمیم گیری نحوه برگزاری مراسم ختم را نداریم و نیازمند این هستیم که از فامیل، دوست و آشنایان در این زمینه کمک بگیریم تا بتوانیم مراسمی باشکوه و درخور مرحوم برگزار کنیم.
اغلب مراسم ختم در خانه مرحوم، مسجد یا در بهشت زهرا برگزار می شود. کلیه خدمات مجالس ترحیم توسط موسساتی که خدمات برگزاری تشریفات ختم را برگزار می کنند، به راحتی و بدون هیچ مشکلی انجام می شود. از آنجا که اقلیت های دینی آداب و رسوم خود را در برگزاری مراسم ختم دارند، تماً توصیه می شود که مجالس تشریفات سوگواری مطابق با آداب و رسوم این عزیزان برگزار شود.
در مراسم ختم در بهشت زهرا تهران، تلاوت آیات قرآن مجید به همراه مداحی و یادبود فرد درگذشته مرسوم است. به خاطر داشته باشید که برگزاری مجالس ترحیم به دلیل حساس بودن آن، نیازمند رعایت نکات مهم و خاص است.
مرگ پدیده ای غم انگیز و ناراحت کننده ای است. اعتقاد و ایمان قوی باعث تسلی خاطر می شود. مسلمانان عزیز اعتقاد دارند که مرگ پایان زندگی نیست و افراد از دنیا مادی و فانی به دنیای جاویدان و ابدی منتقل می شوند. آنان به درگاه خداوند بزرگ دعا می کنند و آمرزشی نامتناهی را برای فرد درگذشته خواستارند. زمانیکه یک فردی رو به مرگ است، افرادی که نزدیک او هستند دور ایشان جمع شده و او را به آرامش و بردباری دعوت می کنند. همچنین بخشش و رحمت خداوند و یادآوری روز قیامت را به وی ذکر می کنند. همچنین افراد آیات مبارکه قرآن کریم تلاوت می کنند تا ثواب آیات به ایشان برسد. همچنین فرد درگذشته در آخرین لحظات زندگی خود أشهد أن لا إله إلا الله بر زبانش جاری می کند.
پس از مرگ شخص نیاز است که افراد بازماندگان شخص فوت شده را به آرامش دعوت کنند و به آن ها درباره آخرت و روز قیامت گوشزد کنند. سپس بایستی درباره اعلامیه ترحیم مواردی انجام شود تا آشنایان و بستگان و نزدیکان از مرگ شخص اطلاع کسب نمایند.
به منظور خاکسپاری فرد درگذشته (ابتدا توسط افراد پیکر وی به طور کامل شسته و کفن می شود). اگر مرحوم، شهید شده باشد، این مرحله انجام نمی شود چون شهیدان در جامه ای که بر تن داشتند، دفن می شوند.
بعد از شستن فرد و معطر کردن، شخص در گذشته در پارچه ای سفید و تمیز پیچیده می شود و با احترام دفن می شود. بعد از آن برای او نماز میت خوانده می شود. نماز میت بیرون از منزل در میادین یا مکان های عمومی مناسب برگزار می شود.
نماز میت 5 رکعت است و 5 تکبیر دارد و دعاها و ذکرهای خاصی در آن تلاوت می شود. نماز میت به صورت ایستاده خوانده می شود.
سپس میت را به قبرستان منتقل کرده و در حالیکه کلیه افراد پیکر او را در دست دارند و ذکر نیز می گویند، در مکان موردنظر که برایش درنظر گرفته شده، دفن می شود.
