التهابات لگنی (PID) از جمله مشکلاتی است که امکان باروری زنان را دچار اختلال می کند و عفونت رحم ، لوله های فالوپ و کلیه قسمت های دستگاه تناسلی را به دنبال دارد . این عفونت ها می تواند به داخل لگن پخش شود و منجر به ایجاد اسکار (چسبندگی ) و آبسه شود. در واقع عفونت های نواحی تناسلی باعث برهم خوردن PH واژن شده و منجر به کاهش باکتری های مفید موجود در سرویکس می شود ، درنتیجه میکروارگانیسم های عفونت زا رشد می کنند . در صورتی که عفونت های رحمی درمان نشود ، این عفونت ها از طریق کانال دهانه رحم به بالا حرکت می کند و منجر به ایجاد التهاب و عفونت ناحیه رحم می گردد که به آن اندومتریت گویند. التهاب مزمن دهانه رحم منجر به تغییر در ترشحات دستگاه تناسلی و اختلالات داخل رحمی می شود که این عوامل خود در ناباروری زنان نقش اساسی دارد. همچنین ، در صورتی که عفونت در این مرحله درمان نشود ، عفونت به لوله های فالوپ صعود می کند و این لوله ها را دچار التهاب می کند که به آن بیماری سالپنژیت گویند . در صورتی که میزان عفونت شدیدتر از این حالت شود ، جمع شدن عفونت دارای چسبندگی یا ویسکوزیته بالا منجر به ایجاد هیدروسالپنکس می شود که در این حالت عفونت از انتهاب لوله های فالوپ در فضای لگنی پراکنده شده و تخمدان ها را درگیر می کند که به آن بیماری التهاب لگنی یا PID گویند. لازم به ذکر است که اگر فرد بیشتر از سه دوره به بیماری عفونت لگنی دچار شود آنگاه خطر انسداد لوله های رحمی در فرد 75 درصد بیشتر می شود و مشکلات ناباروی را به همراه دارد.
حدود ۲۰ الی ۲۱ درصد زوج ها نابارور هستند. یکی از دلایل بسیار مهم در ناباروری ، ابتلای دستگاه تناسلی به انواع عفونت ها است که می تواند در عدم باروری مردان و زنان نقش اساسی داشته باشد. لازم به ذکر است که خانم ها بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به عفونت ها هستند.
از علائم بیماری التهاب لگنی ، ترشحات بد بوی واژن ، بروز تب و لرز ، سوزش ادرار ، درد کمر و درد و خونریزی حین رابطه جنسی می باشد.
از جمله شایعترین باکتری هایی که منجر به ایجاد عفونت های دستگاه تناسلی و در نتیجه اختلالات باروری می شوند عبارتند از :
سوزاک : عامل بیماری سوزاک باکتری نیسریا گونوره آ است . این باکتری به واسطه تماس جنسی منتقل می شود و منجر به ایجاد عفونت مجرای ادرار شود. در خانم ها ، در صورتی که در مراحل اولیه درمان نشود ، عفونت به دهانه رحم ، لوله های رحم و لگن سرایت می کند ، ولی در مردان وجود این باکتری منجر به سوزش و ترشحات چرکی از مجرای ادرار می شود . از جمله شایع ترین عوارض سوزاک درخانم ها بیماری التهاب لگنی است که منجر به انسداد لوله های رحمی ، ناباروری و بارداری خارج رحم می شود.
مایکوپلاسماهای تناسلی: باکتری مایکوپلاسما بشتر در دستگاه تناسلی و منی مردان وجود دارد. این باکتری نقش بسزایی در ایجاد عفونت های مجراری ادراری نردان می شود ، همچنین این باکتری منجر به افزایش تولید مواد اکسیدان در مایع منی شده که در درازمدت بر کیفیت و تعداد اسپرم تاثیر منفی دارد که این خود منجر به کاهش باروری می گردد. همچنین این باکتری در زنان التهاب دهانه رحم التهاب مخاط رحم را ایجاد می کند و با ایجاد عفونت در لوله های رحمی باعث ناباروری می شود.
کلامیدیا: عفونت کلامیدیا منجر به ناباروری در مردان و زنان می شود. این باکتری در مردان منجر به عفونت اپیدیدیم و بیضه می شود که در پی بروز این مشکلات عفونت لگنی ایجاد می شود. همچنین عفونت کلامیدیا منجر به تولید آنتی بادی ضد اسپرم در بدن مرد می شود ، در نتیجه قدرت باروری مردان را کاهش می دهد. این میکروب به راحتی از طریق رابطه جنسی به زنان منتقل می شود و انسداد لوله های رحمی ، بارداری خارج رحمی و ناباروری را به همراه دارد .
از جمله شایعترین ویروس هایی که منجر اختلالات باروری می شوند عبارتند از :
ویروس زگیل تناسلی : زگیل تناسلی زائده گوشتی و نرمی است که در اثر انتقال ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می شود و اطراف دستگاه تناسلی را درگیر می کند. از جمله عوارض بروز زگیل تناسلی در مردان می توان به آزواسپرمی (حالتی که مایع منی فاقد اسپرم باشد) اشاره کرد ، همچنین زگیل تناسلی منجر به کاهش حرکت اسپرم می شود. از طرفی این ویروس در زنان منجر به آسیب رساندن به لوله های فالوپ می شود و در نتیجه ناباروری را به دنبال دارد.
ویروس HIV : ویروس کهHIV که عامل بیماری ایذر است به طور مستقیم بر پارامترهای اسپرم تاثیر می گذارد ، در واقع این ویروس منجر به کاهش تعداد اسپرم ، تغییر در مورفولوژی اسپرم و کاهش تحرک اسپرم می شود و به طور قابل توجهی ناباروری در مردان را تحت تاثیر قرار می دهد. از طرفی این ویروس به راحتی از طریق رابطه جنسی محافظت نشده به خانم ها نیز منتقل می شود و عوارض بسیاری برای خانم ها دارد.
تبخال تناسلی : عفونت مایع منی به واسطه ی تبخال تناسلی در مردان می تواند یکی از عوامل ناباروری در مردان باشد. همچنین این ویروس می تواند باعث بروز التهاب لگنی در خانم ها شود که خود رابطه مستقیمی با ناباروری زنان دارد.
