هیدروسالپینکس (Hydrosalpinx ) نوعی از انسداد لوله های فالوپ است و وضعیتی است که در آن مایعی در یک یا هر دو لوله فالوپ تجمع می یابد و باعث انسداد می شود. لوله های فالوپ شما از رحم تا تخمدان ها امتداد دارند. هر ماه، به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی، تخمدان های شما یک تخمک تولید می کنند که در لوله های فالوپ شما حرکت می کند. لوله های فالوپ سالم یک راه باز برای پیوند تخمک و اسپرم (لقاح) ایجاد می کنند. تخمک بارور شده یا جنین از همان مسیر باز به رحم شما می‌رود. از آنجا، یک جنین می تواند در دیواره رحم شما کاشته شود و به جنین تبدیل شود.
در هیدروسالپینکس، تجمع مایع ،این گذرگاه را مسدود می کند. مسدود شدن لوله فالوپ ممکن است مانع از رسیدن اسپرم به تخمک شما شود. اگر لقاح اتفاق بیفتد، انسداد در لوله فالوپ شما می تواند مانع از رسیدن جنین به رحم شما شود.
۲۰ تا ۳۰ درصد موارد ناباروری شامل مشکلات مربوط به لوله های فالوپ است. هیدروسالپنکس در ۱۰ تا ۲۰ درصد این موارد وجود دارد.در واقع هیدروسالپنکس یکی از انواع انسداد لوله های فالوپ است که در آن لوله های فالوپ با مایعی پر و متورم می شود.
هیدروسالپینکس درمان نشده می تواند باردار شدن را دشوار کند و خطر سقط جنین و عوارض بارداری را افزایش دهد و علاوه بر اختلال در بارداری میتواند :
خطر حاملگی خارج رحمی را افزایش دهید: جنینی که به دلیل انسداد قادر به رسیدن به رحم شما نیست، ممکن است در لوله های فالوپ شما کاشته شود و منجر به حاملگی خارج از رحم شود. این حاملگی ها قابل دوام نیستند و بدون درمان می توانند خطرناک باشند.
کاهش شانس باردار شدن از طریق لقاح آزمایشگاهی : IVFهنگامی که جنین در دیواره رحم لانه گزینی می کنند، هیدروسالپینکس می تواند مشکلاتی ایجاد کند. تحقیقات نشان می دهد که مایع حاصل از هیدروسالپنکس می تواند به سمت عقب به رحم شما جریان یابد و محیطی ناسالم برای جنین در حال رشد ایجاد کند.درمان هیدروسالپینکس شانس بارداری سالم را افزایش می دهد، حتی اگر IVF را انتخاب کنید.
هیدروسالپینکس به ندرت علائم ایجاد می کند. ممکن است متوجه نشوید که لوله‌های شما مسدود شده‌اند تا زمانی که پزشک شما بررسی کند که چه چیزی باردار شدن را برای شما دشوار میکند.
ولی برخی از علائم ناشی از هیدروسالپینکس عبارتند از:
• درد لگنی که ممکن است در طول یا بلافاصله پس از پریود بدتر شود.
• ترشحات واژن که تغییر رنگ داده و/یا چسبناک هستند.
عفونت درمان نشده شایع ترین علت هیدروسالپینکس است. باکتری های مضر می توانند به لوله های فالوپ آسیب برسانند و باعث التهاب آن ها شوند. این التهاب اغلب در قسمتی از لوله فالوپ در نزدیکی تخمدان‌ها یا فیمبریا اتفاق می‌افتد. لوله‌ی فالوپ دارای انشعابات شیپوری شکلی به نام فیمبریا است که در حفره‌ی لگن قرار گرفته و تخمک‌های آزاد را جذب میکند. سپس آن‌را به داخل لوله‌ی فالوپ هدایت میکند
علل هیدروسالپینکس عبارتند از:
• عفونت های مقاربتی (STIs) قبلی درمان نشده، مانند کلامیدیا و سوزاک.
• بیماری التهابی لگن (PID)، اغلب ناشی از بیماری های مقاربتی درمان نشده است.
• بافت اسکار باقی مانده از جراحی لگن، به ویژه جراحی روی لوله های فالوپ شما.
• ایجاد بافت از اندومتریوز
• برخی از تومورها
سونوگرافی: لوله های فالوپ شما معمولاً در سونوگرافی قابل مشاهده نیستند. اما اگر به دلیل تجمع مایع متورم شوند، بزرگتر از حد معمول به نظر می رسند. گاهی اوقات، آنها به شکل سوسیس در می آیند.
هیستروسالپنگوگرام (HSG): HSG یک آزمایش رنگی با اشعه ایکس برای بررسی انسداد در لوله های فالوپ است. این رایج ترین آزمایشی است که برای تشخیص هیدروسالپینکس استفاده می شود. پزشک شما یک ماده رنگی را به رحم شما وارد می کند و حرکت آن را از طریق اشعه ایکس مشاهده می کند. اگر رنگ از لوله های شما به داخل حفره لگن ریخت، لوله های شما باز هستند. اگر رنگ متوقف شود، لوله های شما مسدود می شوند.
لاپاراسکوپی: لاپاراسکوپی یک جراحی کم تهاجمی است که به پزشک اجازه می دهد تا داخل حفره شکم شما را ببیند. آنها برش های کوچکی را در شکم شما ایجاد می کنند و یک دوربین کوچک (لاپاراسکوپ) را در داخل آن قرار می دهند تا نگاه دقیق تری به لوله های فالوپ شما بیندازند. گاهی اوقات، آنها یک کاتتر را به واژن و دهانه رحم شما وارد می کنند تا رنگ را به داخل رحم و لوله های فالوپ پمپاژ کنند تا انسداد را بررسی کنند. برای تایید نتایج HSG می توان از لاپاراسکوپی استفاده کرد.
درمان هیدروسالپینکس می تواند شانس بارداری شما را افزایش دهد. درمان شما به عواملی مانند شدت انسداد و سن شما بستگی دارد.
اگر عفونت فعال داشته باشید، پزشک برای رفع آن آنتی بیوتیک تجویز می کند. درمان های جراحی عبارتند از:
۱. سالپنژکتومی: برداشتن یک یا هر دو لوله فالوپ (سالپنژکتومی دوطرفه).
۲. سالپنگوستومی (نئوسالپنگوستومی): انسداد لوله های شما را ترمیم می کند. سالپنگوستومی معمولا با استفاده از لاپاراسکوپی انجام می شود. با سالپنگوستومی، پزشک شما یک برش کوچک در لوله فالوپ شما ایجاد می کند تا آن را تخلیه کند. پزشک شما میتواند قسمت‌های آسیب‌دیده لوله را جدا کرده و انتهایی که بسته شده‌اند را دوباره باز کند. نتایج مرتبط با سالپنگوستومی آن را به گزینه ای کمتر از IVF در سال های اخیر تبدیل کرده است. خطر سقط جنین و عوارض بارداری ممکن است به دنبال این جراحی افزایش یابد. IVF نسبت به سالپنگوستومی موفقیت بیشتری برای بارداری دارد.
کاهش خطر ابتلا به STI بهترین راه برای جلوگیری از هیدروسالپینکس است. انجام رابطه جنسی ایمن‌تر میتواند احتمال عفونتی که ممکن است به اندام‌های تولید مثلی شما آسیب برساند را کاهش دهد.
اگر هیدروسالپینکس درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
هیدروسالپینکس درمان نشده شانس باردار شدن شما را کاهش می دهد و خطر سقط جنین و عوارضی مانند حاملگی خارج از رحم را افزایش می دهد. دریافت درمان شانس بارداری سالم را تا حد زیادی افزایش می دهد.
آیا هیدروسالپینکس خطرناک است؟
Hydrosalpinx به خودی خود خطرناک نیست، اما می تواند خطر حاملگی خارج از رحم را افزایش دهد، که بدون درمان می تواند خطرناک باشد.
