زمین، سیاره جذاب و قابل زیستن ما رو به نابودی و پایانی فاجعه بار باشد یا نه، باید جایی دیگر غیر از این سیاره آبی بین 100 میلیارد سیاره ی کهکشان راه شیری برای زندگی و رشد باشد. برای همه ما محرز شده که بشر قصد ندارد دست از استفاده سوخت های فسیلی و دیگر منابع تجدید ناپذیر بردارد، یا حتی کم ترین تلاشی برای سالم و قابل زیست نگه داشتن آن کند. شاید تصور دوردستی باشد، اما همه با نهایت سرعت به سمت زندگی در یک زباله دان بزرگ پیش می رویم.
اگر کمی واقع گرایانه به قضیه نگاه کنیم، و رو به پایان بودن دوران زمین بعنوان جایی برای زیستن را بپذیریم، گزینه بعدی منطقی تر به نظر می رسد؛ تلاش جمعی برای یافتن جانشین زمین، پسرعموی زمین!
پسرعموی زمین، کپلر 186f تقریبا 5 سالی است که پیدا شده و تا آنجا که بشر می داند، نزدیک ترین شرایط زیست را به زمین دارد. کپلر همراه با 5 برادر دیگر خود به دور یک ستاره قرمز کوتوله می چرخند. یکی از عمده ترین تفاوت های زمین و 7 برادر دیگرش در منظومه شمسی با سیاره های بیگانه همین است؛ خورشید بزرگ ما و ستاره کوتوله آن ها. مثلا دمای خورشید 5,778 درجه کلوین و دمای سطح این ستاره های همسایه خورشید، که بالغ بر یک سوم ستاره های شناخته شده را تشکیل می دهند، حدود 4000 درجه کلوین است.
شاید ستاره منظومه کپلر، با جرمی به اندازه نصف خورشید، انرژی و گرمای خورشید ما را نداشته باشد، اما کپلر 186f به خاطر فاصله کمتری که با ستاره اش دارد در ناحیه قابل زیست آن منظومه بیگانه قرار می گیرد. یک سیاره در صورتی در ناحیه قابل زیست دور ستاره اش قرار دارد که فشار اتمسفری در آن برای وجود آب مایع مناسب و کافی باشد. 40 میلیارد سیاره ای که در این فاصله از ستاره هایشان قرار دارند زمین مانند به شمار می روند، با این تفاوت که مواد موجود در اتمسفر آن ها ممکن است به اندازه زمین برای زیستن کافی نباشد.
حالا که ستاره کپلر درخشش و قدرت خورشید تحسین برانگیز ما را ندارد، باید از زمین به ستاره اش نزدیک تر باشد که تفاوت حدودا 100 میلیون کیلومتری بین فاصله این دو سیاره از ستاره خود این کمبود را جبران می کند. برای درک بهتری از این تفاوت داشته باشید، فرض کنید اگر روی کپلر باشید، روشنایی خورشید موقع ظهر به اندازه روشنایی غروب است.
چیزی که کپلر را از 40 میلیارد رویای دوردست درخشنده ی دیگر متمایز می کند، ابعاد و اندازه زمین مانند آن است. توپ شگفت انگیزی که ما روی آن زندگی می کنیم شعاعی حدود 6 هزار کلیومتر و پسرعموی تازه وارد آن شعاعی حدود 7 هزار کلیومتر داشته و تقریبا هر سال آن 130 روز است.
بنابرین کپلر فقط پسرعموی زمین است و نه برادر دوقلوی آن. شاید فکر کنید پس چطور روی سیاره ای با خورشید به این خنکی، آب یخ نمی زند؟ کپلر 186f با اینکه در لایه بیرونی ناحیه قابل زیست ستاره اش قرار گرفته، اتمسفر صخیم تری دارد؛ یعنی فشار در حدی است که آب به صورت مایع وجود داشته باشد.
زمین زیبای ما 490 سال نوری با پسرعمویش،یعنی نزدیک ترین امید بشر به محل جدیدی برای زیستن فاصله دارد. شاید امروز چیزی شبیه به رویا یا خیال بافی به نظر برسد، اما فراموش نکنید که اگر پدر پدربزرگ شما شرایط و امکانات و قابلیت های امروزی شما را بعنوان نمونه ای از نسل بشر می دید، یا از فرط تعجب و ترس سکته می کرد یا فکر می کرد فرستاده ی جدید خداست و معجزه بر او نازل شده! پس هیچ چیز با این سرعت پیشرفت بشر زیادی دور از ذهن نیست.
حمید فقیهی - علاقمند به فضانوردی و نویسنده سایت مسترکلاس ایران
