بسیاری از فعالیت‌های تصمیم‌گیری و حلِ مسأله، به مهارت‌های تفکر انتقادی نیاز دارند--- مهارت‌هایی که مستلزم توانایی تحلیل اطلاعات برای دستیابی به نتیجه‌ای منطقی هستند.
مهارت‌های تفکر انتقادی، پیش‌نیازِ متداول در شرح وظایف شغلی هستند اما تفکر انتقادی دقیقاً به چه معناست؟
تفکر انتقادی چیست؟
تفکر انتقادی یعنی توانایی تحلیل و بررسی منطقی اطلاعات و تصمیم‌گیری معقول براساس تحلیل شما. متفکران انتقادی، از پذیرش موضوع بر اساس معیار ظاهری، خودداری می‌کنند و از سوگیری‌های شناختی خود، آگاه هستند؛ این امر، به آن‌ها امکان دستیابی به نتایج بی‌طرفانه، واقعی و درست را می‌دهد. مهارت‌های تفکر بلند-مرتبه‌تر مانند تفکر انتقادی، به شما این توانایی را می‌دهند که به جای جذب منفعلانه‌ی اطلاعاتی که در معرض‌شان قرار می‌گیرید، فعالانه اطلاعات را جذب کنید و یادگیریِ فعال را تجربه کنید.
چرا تفکر انتقادی مهم است؟
به بیان ساده، بزرگ‌ترین مزیت تفکر انتقادی این است که به شما کمک می‌کند در زندگی روزمره‌تان تصمیم‌های آگاهانه‌تر بگیرید. توانایی‌های اثربخشِ تفکر انتقادی، در محیط‌های آموزشی متوسطه و بالاتر، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند؛ مهارت‌های مطالعه و تفکر انتقادی، به دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشجویان این امکان را می‌دهد که به یادگیری در سطوح بالاتر علاقه‌مند شوند.
تفکر انتقادی، در زندگی حرفه‌ای شما شما هم مهم است. کارفرمایان برای کارکنانی ارزش قایل می‌شوند که به‌طور منطقی به مسایل و مشکلات می‌پردازند و از زاویه‌های متفاوت به موقعیت‌ها نگاه می‌کنند تا بتوانند به بهترین راه‌حل دست یابند. اگر به یک مصاحبه‌ی شغلی بروید و بتوانید در رابطه با تفکر انتقادی، سابقه‌ی کاریِ ثابت شده‌ای را ارایه دهید، شانس بیشتری برای استخدام شدن خواهید داشت.
مؤلفه‌های بسیار مهمی در تفکر انتقادی دخیل هستند. برای آن که بتوانید یک متفکر انتقادی باشید، با این مفاهیم اصلی آشنا شوید.
بی‌طرف باشید متفکران انتقادی باید سعی کنند رویه‌های فکریِ غیرسوگیرانه داشته باشند و همیشه پذیرای بیش از یک طرز فکر باشند. این پذیرشِ اطلاعاتِ چالش‌برانگیز، مبنایِ تفکر انتقادی است.
تحلیلگر باشید اطلاعات را تحلیل کنید تا بتوانید اعتبارشان را مشخص کنید و اطلاعات را به‌قدر کافی درک کنید تا بتوانید نتایج بیشتری را از آن‌ها به‌دست آورید.
تفسیر کنید وقت بگذارید و با تلفیق اطلاعات مرتبط و کشف معنای آن‌ها، تحلیل خود را تفسیرکنید.
حل مسأله هنگامی که مسأله‌ای را تحلیل و تفسیر می‌کنید، می‌توانید به یک یا چند راه‌حل ممکن دست یابید.
تصمیم‌گیری قاطعانه با یک تصمیم‌گیری قاطعانه، می‌توانید به نتیجه‌ای دست یابید که بر اساس داده‌ها و اطلاعاتی است که تفسیر کرده‌اید.
ارتباط مؤثر داشته باشید باید بتوانید نتایج به‌دست آمده(و جریانِ تفکر پشتِ آن‌ها) را به‌طور قانع‌کننده‌ای برای دیگران توضیح دهید.
خودتون رو اصلاح کنید متفکران انتقادیِ شایسته، با تأمل درباره‌ی روند تفکر انتقادی خودشان و جست‌وجوی راه‌هایی برای پرورش و گسترش آن، عادت‌های مثبت ذهنی خود را تقویت می‌کنند.
چگونگی تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در 7 مرحله
تقویتِ مهارت‌های تفکر انتقادی، زمانبَر است اما چند راهکار خاص وجود دارد که می‌توانند به این پروسه، سرعت ببخشند. به عنوان نقطه‌ی شروع، این مراحل آموزش تفکر انتقادی را دنبال کنید.
مسئله را دقیقاً مشخص کنید. خواه مسئله‌ی شما، مشکلی باشد که باید حل شود یا سؤالی که باید پاسخ داده شود، با مشخص ساختن مشکل موردنظر، پروسه‌ی تفکر انتقادی را شروع کنید.
اطلاعات را جمع‌آوری کنید. هرچه قدر که می‌توانید، پژوهش‌ها و اطلاعات بیشتری را درباره‌ی مسئله‌ی موردنظر گردآوری کنید. یادتان باشد دنبال منابعی باشید که باورهای شما را به چالش بکشند.
بسنجید، تحقیق کنید و به دقت مورد بررسی قرار دهید. اعتبار و صحت منابع اطلاعات خود را بازبینی و بررسی کنید. سوگیری‌های آن‌ها را مشخص نمایید، و مطمئن شوید که مستندات مستدل، همه‌ی نظرات و دیدگاه‌ها را پشتیبانی می‌کنند.
اطلاعات مرتبط را مشخص کنید. تعیین کنید که کدام استدلال‌ها با مسئله‌ی شما کاملاً مرتبط هستند، و مهم‌ترین بخش‌های اطلاعات را مشخص کنید.
خود-ارزیابی از خودتان بپرسید "آیا هنگام جست‌وجوی اطلاعات، سوگیری داشتم؟"
نتایج را استخراج کنید یک یا چند نتیجه‌ی محتمل را انتخاب کنید. صحت و درستی نتایج‌تان را ارزیابی کنید و هرگونه اشتباه و خطایی را مشخص کنید.
نتایج‌تان را توضیح دهید برای افراد و گروه‌های مرتبط با این مسئله، نتایج خود را به روشنی توضیح دهید.
